Đa phần nhà ở trong đô thị đều theo dạng hình ống
Nhận định hiện trạng
Nhà càng dài và hẹp càng khó xoay xở, đặc trưng của
nhà ống là không gian mỗi nhà (trừ nhà ở góc đường) luôn bị kẹp giữa hai
bức tường, nhất là gặp nhà bên cạnh cao hơn, hình thành một loại trường
khí mà phong phủy gọi là “vùng sơn xuyên”. Vùng này tạo nên hiện tượng
gió hút - gió lùa khá mạnh, kèm theo bụi, tạo vùng xoáy ảnh hưởng xấu
đến sức khỏe người cư ngụ. Vì vậy, đa phần trong các ngôi nhàống xưa (ví
dụ tại các khu phố cổ Hà Nội, Hội An...) luôn có rất nhiều giếng trời
hoặc sân trong (thiên tỉnh) để cân bằng âm dương. Mặt khác, nhà ống xưa
tuy dài nhưng không xây cao và cấu trúc mái cũng như vị trí mái các nhà
khác nhau tạo nên khả năng hút gió tốt và đưa ánh sáng vào sâu trong nhà
nhờ các cửa trời.
Tùy theo chiều dài và chiều cao của nhà mà quyết định
số lượng cũng như kích thước giếng trời, tối thiểu cũng phải có một
giếng trời giữa và một giếng trời sau. Nếu nhà có lầu, phần trên và mái
có thể nối với nhau bằng thiên kiều (cầu đi lại trên cao), cầu thang nên
bố trí theo chiều dọc nhà để tiết kiệm diện tích. Sử dụng thêm gương
phản chiếu cũng giúp không gian rộng ra và phản hồi lại các xung sát khi
lên xuống cầu thang.
Ngăn chia
Dù đã có sân trong nhưng nếu thường mở cửa thông suốt
từ trước ra sau cũng khiến luồng khí mạnh hút vào gây bất lợi. Ngược
lại, ngăn chia nhà theo kiểu “chặt khúc” thành từng phòng bít bùng cũng
làm mất tác dụng của giếng trời, trong nhà ngột ngạt mà gió lại vẫn lùa
mạnh dọc theo những lối đi dài hun hút. Do vậy, cần tạo lối đi và dẫn
gió theo kiểu uốn lượn, tránh các tầm nhìn xuyên thấu từ ngoài vào nhà
bằng cách dùng các dạng bình phong như tường thấp, tấm che, chậu cây... .
Nên bố trí các không gian sinh hoạt chung xen giữa các không gian riêng
(phòng ngủ) để tạo luồng di chuyển có rộng có hẹp, có đóng mở về không
gian.
Đối với nhà ống có hai mặt tiền, có thể dùng phần ban
công trên lầu làm khoảng đệm ngăn nắng nhưng vẫn lấy gió tốt. Giếng trời
lúc này không cần thiết mà nên mở hàng loạt cửa sổ hông kết hợp làm che
nắng, ban công hay bồn hoa tùy theo hướng cụ thể nhằm tăng sự đối lưu
với môi trường bên ngoài.
(Theo
TN)