Có thêm chế tài bảo vệ người mua nhà hình thành trong tương lai

Dự thảo Luật Kinh doanh BĐS sửa đổi (Quốc hội thảo luận chiều 24/10) so với những bản soạn thảo đầu tiên đã được tiếp thu theo hướng bổ sung nhiều chế tài bảo vệ người mua nhà hình thành trong tương lai. Nhưng các đại biểu vẫn chưa yên tâm về các quy định mới, nhất là nội dung sử dụng đúng mục đích đối với nguồn tiền huy động thông qua bán nhà hình thành trong tương lai.

Đại biểu Trần Du Lịch đã có nhận xét về Luật Kinh doanh BĐS đang có hiệu lực. Theo ông Lịch, các quy định về bán nhà "trên giấy" chưa bảo vệ lợi ích của người dân, mới chỉ theo hướng có lợi cho cơ quan quản lý Nhà nước. Ông Lịch cho biết, việc khống chế tỷ lệ huy động vốn trước khi giao nhà mà không quy định việc sử dụng nguồn tiền này khiến người người mua nhà không biết chủ đầu tư đem tiền dân góp đi làm việc gì, có đầu tư vào công trình mở bán hay không?

Bán nhà hình thành trong tương lai phải thông báo cho địa phương và được ngân hàng bảo lãnh. Ảnh: Hoàng

Nhằm khắc phục tình trạng trên, Phó đoàn Tp.HCM kiến nghị thu tiền từ việc bán nhà "trên giấy" phải được ký gửi vào ngân hàng và chỉ giải ngân cho dự án đó, đồng thời chủ đầu tư phải có trách nhiệm công khai nếu người dân muốn biết.

Với thực tế làm tín dụng, Ông Phạm Huy Hùng, cựu Chủ tịch Ngân hàng Công thương cho biết, ông đã chứng kiến rất nhiều vụ tranh chấp giữa chủ đầu tư với người mua nhà vì huy động vốn cho công trình này nhưng tiền lại chảy vào hướng khác, khiến dự án "treo".

Từ đó, ông Hùng đề xuất, cần bổ sung chế tài quy định trách nhiệm của ngân hàng trong trường hợp giải ngân cho chủ đầu tư không đúng mục đích, không phù hợp tiến độ dự án.

Bên cạnh đó, Đại biểu Đỗ Văn Dương còn đề nghị, truy cứu trách nhiệm hình sự với một số hành vi trong kinh doanh BĐS. Đặc biệt, ông Dương nhấn mạnh đến tình trạng huy động và chiếm dụng vốn của người mua nhà.

Ông Đương bức xúc: “Nhiều dự án thu tiền của dân xong rồi bỏ hoang hóa hàng năm trời, không chỉ lừa dân mà còn không thực hiện nghĩa vụ tài chính với ngân sách tức là lừa cả Nhà nước, như vậy là "đại lừa".

Ngoài ra, nhiều ý kiến băn khoăn về việc mở rộng phạm vi cho phép các chủ đầu tư được bán, cho thuê mua, thuê BĐS hình thành trong tương lai có nhiều rủi ro, dễ nảy sinh tranh chấp, khiếu kiện. Vì thế, các đại biểu đề nghị cần quy định chặt chẽ để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của khách hàng.

Ủy ban Kinh tế - Cơ quan thẩm tra cho biết, dự thảo Luật đã tiếp thu và chỉnh sửa theo hướng chủ đầu tư chỉ được thu không quá 70% giá trị hợp đồng khi chưa bàn giao nhà và thu khi đã xây dựng xong móng của công trình. Đồng thời, chủ đầu tư muốn bán phải có bảo lãnh của tổ chức tín dụng đồng thời trước khi bán, phải thông báo cho cơ quan quản lý nhà ở địa phương.

Cũng có ý kiến cho rằng cần quy định ngân hàng bảo lãnh phải tiếp tục tổ chức việc đầu tư xây dựng để bàn giao nhà nếu chủ đầu tư không hoàn thành dự án. Nhưng các ý kiến khác lại cho rằng điều này sẽ khó khả thi vì ngân hàng sẽ chịu nhiều rủi ro.

Vì thế, Ủy ban thường vụ Quốc hội tiếp thu theo hướng không quy định về trách nhiệm phải tiếp tục tổ chức đầu tư xây dựng để bàn giao nhà ở cho bên mua mà chỉ quy định tổ chức bảo lãnh phải có trách nhiệm về nghĩa vụ tài chính.

Dự kiến, ngày 25/11, Quốc hội sẽ biểu quyết thông qua dự thảo Luật này.