Nhiều chuyên gia cho rằng, việc đề xuất đánh thuế VAT đối với việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất là không đúng quy định của pháp luật thuế. Đồng thời, giá bán bất động sản có thể sẽ tăng mạnh trong thời gian tới và cũng không ngăn chặn được nạn đầu cơ.
Nhiều ý kiến phản đối đề xuất đánh thuế VAT chuyển nhượng bất động sản.
Luật sư Bùi Sinh Quyền, Trưởng văn phòng Luật sư Phúc Thọ phân tích, đất đai hay quyền sử dụng đất không phải là một loại hàng hoá, dịch vụ. Điều 2 Luật Thuế giá trị gia tăng quy định, đây là loại thuế “tính trên giá trị tăng thêm của hàng hóa, dịch vụ phát sinh trong quá trình từ sản xuất, lưu thông đến tiêu dùng”. Do đó, việc đánh thuế VAT đối với chuyển quyền sử dụng đất sẽ không đúng với bản chất của loại thuế này.
"Việc đánh thuế VAT đối với hoạt động chuyển quyền sử dụng đất còn có thể gây ra rất nhiều tác động lớn như làm tăng giá giao dịch đất đai, ảnh hưởng đến quyền tiếp cận mặt bằng sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp, quyền tiếp cận chỗ ở của người dân", ông Quyền nói.
Ông Quyền cũng đưa ra ví dụ, một mảnh đất của người dân trị giá khoảng 2 tỷ đồng, nếu đánh thuế VAT khi chuyển nhượng thì người dân sẽ phải nộp khoảng 200 triệu đồng, trong khi lợi nhuận cũng chỉ được vài chục triệu đồng. Điều này hết sức vô lý và cũng chưa chắc đã ngăn được nạn đầu cơ.
Ngoài ra, ông Quyền cũng cho rằng, nếu chỉ những tổ chức, cá nhân kinh doanh BĐS phải nộp khoản thuế này thì sẽ gây ra sự bất bình đẳng về thuế khi các tổ chức, cá nhân khác không phải nộp. Hơn nữa, nó sẽ càng làm gia tăng các nhà đầu tư cá nhân mặc dù không đăng ký kinh doanh BĐS nhưng vẫn mua đi bán lại BĐS nhằm mục đích thu lợi. Ngược lại, nếu yêu cầu cả tổ chức, cá nhân mua bán BĐS quy mô nhỏ, không thường xuyên (không kinh doanh) cũng phải nộp thuế VAT thì sẽ gây ra những khó khăn lớn về việc lưu giữ hoá đơn, khấu trừ thuế, hoàn thuế do thời điểm mua và thời điểm bán BĐS có thể cách nhau nhiều năm.
Đồng quan điểm, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội BĐS Tp.HCM lo xảy ra tình trạng thuế chồng thuế. Hiện chuyển quyền sử dụng đất không thuộc đối tượng chịu thuế VAT là phù hợp với thực tế và có lý, có tình, nhất là trong trường hợp chuyển nhượng nhà ở gắn liền với chuyển quyền sử dụng đất. Bởi lẽ, tiền sử dụng đất của dự án nhà ở đã được chủ đầu tư dự án nộp tương tự như một khoản thuế cho ngân sách nhà nước.
"Khi bán nhà ở kèm theo chuyển quyền sử dụng đất thì chủ dự án không phải nộp thuế VAT (nghĩa là người mua nhà không phải trả thêm khoản thuế này) theo quy định tại khoản 6, điều 5, Luật Thuế VAT. Nay, dự thảo luật dự kiến áp dụng thuế VAT khi chuyển quyền sử dụng đất thì sẽ dẫn đến tình trạng “thuế chồng thuế”, làm tăng giá bán nhà mà người gánh cuối cùng chính là người mua. Do vậy, tôi kiến nghị không áp dụng thuế VAT khi chuyển quyền sử dụng đất", ông Châu cho biết.
Cũng theo ông Châu, HIệp hội đã gửi kiến nghị lên Bộ Tài Chính không áp dụng thuế VAT khi chuyển nhượng BĐS.