Vào ngày 24/5 vừa qua, theo thông tin từ Vụ trưởng Vụ Quản lý quy hoạch, Tổ trưởng Tổ soạn thảo Dự thảo Luật Quy hoạch, ông Vũ Quang Các, trên 8.400 quy hoạch chỉ vẽ ra cho có sẽ bị loại bỏ khi Luật này được Quốc hội thông qua.
Theo ông Các, mục tiêu của việc cắt giảm các quy hoạch vừa giúp tiết kiệm chi phí vừa hướng đến sự phát triển bền vững của từng vùng miền và của cả nước.
Vị này cho biết, nhiều tỉnh đã thuê tư vấn nước ngoài lập quy hoạch phát triển trong thời gian qua như Hà Tĩnh, Quảng Ninh, lập quy hoạch gần 60 tỷ đồng. So với đơn giá của Việt Nam chỉ khoảng 3 - 4 tỷ đồng cho một quy hoạch, chi phí này đắt hơn mấy chục lần. Tuy nhiên, quy hoạch lại giá trị, thiết thực hơn, giúp địa phương phát triển bền vững.
Trong những năm 2011 - 2020, Việt Nam có gần 19.300 quy hoạch các cấp. Nếu Luật Quy hoạch được Quốc hội thông qua, sẽ cắt giảm số quy hoạch xuống còn 11.400 quy hoạch các cấp (giảm 43%, giảm khoảng 8.400 quy hoạch), Bộ Kế hoạch - Đầu tư cho hay.
Một khi Luật quy hoạch được thông qua, hơn 8.400 quy hoạch vẽ ra cho có sẽ bị xóa bỏ.
(Ảnh minh họa, nguồn: Internet)
Chuyên gia quốc tế về quy hoạch, ông Lawrie Wilson cho rằng, Dự thảo Luật Quy hoạch là văn bản luật sẽ hợp lý hóa và chính thức hóa cấu trúc phân cấp quy hoạch ở Việt Nam. Đồng thời, bản dự thảo sẽ chú trọng vấn đề “quy hoạch vùng”, vốn là nhân tố then chốt của một hệ thống quy hoạch và quản lý phát triển hiệu quả, phù hợp với xu hướng hiện nay trên thế giới.
Theo chuyên gia này: “Có thể coi Luật Quy hoạch là nhân tố thúc đẩy cho một cuộc cải cách sâu rộng hơn về lĩnh vực quy hoạch và quản lý phát triển tầm cỡ quốc gia. Đó là bài học đầu tiên, quan trọng nhất từ các nền kinh tế phát triển hơn, sẽ chỉ có một “hệ thống quy hoạch” duy nhất, một hệ thống hoàn toàn toàn diện xuyên suốt tất cả các bộ và các cơ quan.
Làm thế nào để ta có thể phân bổ rõ ràng các chức năng đặc thù cho các bộ và các cơ quan sẽ dựa trên phạm vi kỹ năng riêng sẵn có của các bộ và các cơ quan đó. Song, nguyên tắc chủ chốt vẫn là các chức năng này cần được phân bổ tại nơi mà chúng có thể được áp dụng một cách hiệu quả nhất”.
Trong khi đó, Phó Chủ tịch Tổng hội xây dựng Việt Nam, ông Phạm Sỹ Liêm cho biết, để tạo lập trật tự và hiệu quả của quá trình phát triển các đô thị trong buổi đầu đô thị hóa, các nước trên thế giới đều có Luật Quy hoạch đô thị. Cụ thể, các nước này lập quy hoạch ở cấp quốc gia cho các ngành hạ tầng như giao thông, cấp thoát nước và năng lượng.
Thách thức lớn nhất đối với việc lập quy hoạch tại Việt Nam là đảm bảo tính đồng bộ cho việc ban hành quy hoạch tổng thể các cấp. Kế đến là việc bồi dưỡng năng lực đội ngũ chuyên gia lập quy hoạch. Đội ngũ này phải có trách nhiệm định kỳ giúp các cấp chính quyền rà soát và điều chỉnh quy hoạch.
Đồng quan điểm trên, Nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên - Môi trường, GS. TSKH. Đặng Hùng Võ khẳng định, tại các nước có nền kinh tế chuyển đổi (từ bao cấp sang thị trường), việc thay đổi tư duy về quy hoạch, kế hoạch bao giờ cũng khó khăn. Điều đáng nói là, tư duy kế hoạch hóa tập trung luôn tồn tại dưới dạng này hay dạng khác, là biến dạng của tư duy bao cấp mà con người khó nhận biết.
Theo ông Võ, trong cơ chế thị trường, bài toán quy hoạch thực chất chỉ là chia sẻ việc sử dụng không gian lãnh thổ về hạ tầng, tài nguyên thiên nhiên chung để mang lại hiệu suất, hiệu quả cao trong quá trình phát triển bền vững. Dựa trên các quy luật của thị trường, các vấn đề khác sẽ do thị trường quyết định.