Từ hàng chục năm trước, không ít công trình sai phép được cấp phép, phê duyệt theo kiểu "xin-cho" nên không có căn cứ pháp lý để phá dỡ.
Ngày 2/8 vừa qua, tại cuộc họp báo quý II/2017, giải đáp về tình trạng vi phạm trật tự xây dựng xảy ra phổ biến trong thời gian gần đây mà hầu hết không bị tháo dỡ, ông Lê Quang Hùng, Thứ trưởng Bộ Xây dựng cho hay, một số công trình là vấn đề tồn tại từ nhiều năm trước. Các dự án đang xây dựng vi phạm sẽ xử lý tức thời. Để tránh lãng phí, hướng xử lý chủ yếu là xử phạt vi phạm hành chính.
Trong 1 năm có khoảng hơn 60.000 ngành giấy phép xây dựng với các công trình quy mô từ nhỏ đến lớn, Thứ trưởng Bộ Xây dựng thông tin.
Đối với tình trạng vi phạm trật tự xây dựng, ông Hùng cho rằng phải đánh giá một thời gian dài, cả một quá trình. Theo đó, vi phạm trật tự xây dựng đặt ra từ trước năm 2000. Hệ thống văn bản xây dựng về cấp phép, xử lý ngày càng hoàn thiện và đội ngũ thanh tra xây dựng đảm trách việc quản lý xây dựng giấy phép.
Công trình xây vượt tầng không bị phá dỡ do cơ chế xin-cho.
(Ảnh minh họa, nguồn: Internet)Thứ trưởng Hùng khẳng định, quan điểm của Bộ Xây dựng xử lý tất cả công trình sai phép. Trong khi đó, đối với những công trình không phép phải thực hiện thủ tục xin phép. Cơ quan chức năng sẽ cưỡng chế phá dỡ công trình nếu chủ đầu tư không thực hiện. Bên cạnh đó, với công trình sai phép sẽ đối chiếu với giấy phép được cấp. Trong trường hợp không thể thay đổi giấy phép cũng buộc phải tháo dỡ.
Theo vị này: "Tại các dự án xây dựng từ 5-10 năm trước, nếu sai phạm, khi giải quyết vấn đề tồn tại do cấp phép trước đây thì vẫn phải xem xét yếu tố phù hợp với quy hoạch. Về cơ bản, phần xây dựng sai nếu vẫn phù hợp với quy hoạch thì yêu cầu thay đổi giấy phép". Mặt khác, những dự án đang xây dựng vi phạm thì phải xử lý tức thời. Thế nhưng, để tránh lãng phí, cần yêu cầu chủ dự án nộp phạt phần chênh lệch.
Cục trưởng Cục Hoạt động xây dựng, ông Bùi Trung Dung thông tin, theo quy định tại Luật Xây dựng 2014, việc quản lý giấy phép phải dựa trên quy hoạch về xây dựng. Quy chế quản lý quy hoạch kiến trúc là cơ sở pháp lý để cấp phép xây dựng nhằm tránh tình trạng xin-cho.
Ông Dung cho biết, hàng chục năm trước, công tác phủ kín quy hoạch rất thấp nên việc cấp phép xây dựng có biểu hiện xin-cho. Thế nên, về sau, tuy các dự án có sai phạm nhưng không có căn cứ pháp lý để cưỡng chế phá dỡ. Chỉ có thể cưỡng chế tháo dỡ những dự án vi phạm đến quản lý kiến trúc quy hoạch đã công bố.
Theo Chánh Thanh tra Bộ Xây dựng, ông Nguyễn Ngọc Tuấn, tình trạng xây dựng sai phép, cho thu lợi bất hợp pháp nếu đảm bảo điều kiện đất hợp pháp, không vi phạm chỉ giới, không tranh chấp và người dân ở ổn định sẽ bị phạt 50% giá trị xây dựng sai phép chứ không phải phá dỡ.