Vừa qua, với lý do khó huy động vốn kỳ hạn dài, các thành viên Hiệp hội Ngân hàng đã đề xuất đổi lộ trình áp dụng quy định giảm tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn từ 60% xuống 40% của Thông tư 36 sửa đổi.
Thông tin trên được lãnh đạo Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) cho biết tại cuộc họp Đại hội cổ đông thường niên 2016 cuối tuần qua. Thông qua Hiệp hội Ngân hàng, không ít nhà băng đang đề xuất Ngân hàng Nhà nước xem xét điều chỉnh lộ trình thực hiện Thông tư 36 sửa đổi cho phù hợp.
Các ngân hàng lo khó huy động vốn kỳ hạn dài dẫn đến việc không đủ nguồn vốn cho
vay trung và dài hạn.
Dự thảo sửa đổi Thông tư 36 của Ngân hàng Nhà nước quy định các giới hạn và tỷ lệ bảo đảm an toàn hoạt động với nhiều nội dung siết chặt tín dụng cho bất động sản (BĐS) dự kiến có hiệu lực từ 01/01/2017. Dự thảo này đề xuất giảm tỷ lệ sử dụng vốn ngắn hạn để cho vay trung và dài hạn từ mức 60% hiện nay xuống còn 40%. Cùng đó, hệ số rủi ro của các khoản phải đòi trong cho vay BĐS dự kiến cũng được nâng từ mức 150% hiện nay lên 250%. Cả doanh nghiệp BĐS và bản thân các ngân hàng thương mại cũng cho rằng sẽ gặp rất nhiều khó khăn nếu quy định này có hiệu lực.
Tổng Giám đốc Ngân hàng BIDV, ông Phan Đức Tú cho hay, các Ngân hàng kiến nghị điều chỉnh lộ trình áp dụng Thông tư 36 nhằm phù hợp với đặc điểm huy động vốn của Việt Nam. Họ rất khó huy động vốn kỳ hạn dài do tâm lý gửi tiền ngắn hạn của người dân vẫn còn rất lớn. Nếu giảm tỷ lệ sử dụng vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn thì sẽ gây khó cho các ngân hàng.
Trên thực tế, mặt bằng lãi suất huy động đã thực sự tăng mạnh ở tất cả các kỳ hạn kể từ sau khi Dự thảo Thông tư 36 sửa đổi được đưa ra lấy ý kiến. Theo đó, các Ngân hàng liên tục điều chỉnh lãi suất ở kỳ hạn dài để khuyến khích khách gửi tiền. Tuy nhiên, mức huy động vốn vẫn không như kỳ vọng nên nhiều đơn vị phải tăng lãi suất ở cả kỳ hạn ngắn hoặc thậm chí có nơi xuất hình tình trạng 'đi đêm' để đón đầu sửa đổi của Thông tư 36.
Phần lớn các Ngân hàng mạnh tay cho vay BĐS đều khẳng định tỷ lệ sử dụng vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn vẫn dưới 40% nên vẫn đảm bảo quy định nếu Ngân hàng Nhà nước kiên quyết áp dụng ngay từ đầu năm 2017. Chẳng hạn, tại BIDV, theo ông Phan Đức Tú, tỷ lệ này là 37% và nếu Ngân hàng Nhà nước không thay đổi lộ trình thực hiện thì BIDV vẫn có thể đáp ứng được các quy định.
Trong khi đó, với SHB, ông Nguyễn Văn Lê - Tổng giám đốc Nguyễn Văn Lê cho hay, tỷ lệ nguồn vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn là 32,4%. Trường hợp điều chỉnh thông tư 36 thì tỷ lệ của SHB vẫn đảm bảo và chủ trương của SHB năm 2016 cũng là tăng tín dụng ngắn hạn và giảm dần tín dụng trung dài hạn.
Tỷ lệ này tại nhiều ngân hàng khác lại khá thấp (dưới 30%). Tại cuộc họp ĐHCĐ hôm 15/4/2016, lãnh đạo Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) tự tin trả lời cổ đông rằng, dư địa cho vay trung và dài hạn còn rất lớn khi tỷ lệ này mới đạt 24% nên không bị ảnh hưởng nhiều.
Ngân hàng Á Châu (ACB) hiện dư nợ BĐS khoảng 2.500 tỷ đồng, không lớn so với tổng dư nợ chung. Mặt khác, hệ số cho vay trung dài hạn bằng vốn ngắn hạn mới chỉ ở mức 27%. Theo lãnh đạo ACB, trong ngắn hạn thì chưa nhưng dài hạn có thể ảnh hưởng. Ban lãnh đạo cũng đang tìm ra phương án khai thác và điều chỉnh dòng vốn hiệu quả.
Nếu hệ số cho vay bất động sản từ 150% lên 250% theo sửa đổi của Thông tư 36 thì năng lực cho vay của nhiều ngân hàng sẽ bị ảnh hưởng. Hiện lãi suất cho vay bất động sản cũng gần gấp đôi lãi suất thương mại thông thường (chỉ 8,5%/năm). Do đó, đại diện ACB cho rằng nếu Thông tư 36 có hiệu lực, cho vay BĐS giảm thì nguồn thu của ngân hàng cũng giảm theo.