Nhẹ gánh tiền sử dụng đất

Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải vừa có văn bản chỉ đạo một số giải pháp đẩy nhanh tiến độ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (giấy chứng nhận). Trong đó, chủ yếu là tháo gỡ khó khăn về cách tính tiền sử dụng đất đối với các dự án phát triển nhà ở.

Tính theo thời điểm chuyển nhượng, giao đất

Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải chỉ đạo UBND các tỉnh, thành phố nhanh chóng kiểm tra, thanh tra các dự án phát triển nhà ở, thực hiện những biện pháp mạnh để xử lý nghiêm chủ đầu tư. Đồng thời, xem xét cấp giấy chứng nhận cho người dân đã hoàn thành nghĩa vụ với các chủ đầu tư trong các trường hợp sau:

Công ty mẹ được nhà nước giao đất thực hiện các dự án phát triển nhà ở nhưng đã có văn bản ủy quyền hoặc giao nhiệm vụ cho công ty con thực hiện đầu tư xây dựng và đứng tên ký hợp đồng bán nhà ở.

Bên bán nhà đã tự nhận chuyển nhượng dự án mà không làm thủ tục nhận chuyển quyền sử dụng, nay đứng tên ký hợp đồng bán nhà thì UBND cấp tỉnh xem xét quyết định công nhận việc chuyển quyền sử dụng đất giữa các chủ đầu tư. Chủ đầu tư thực hiện nghĩa vụ tài chính theo chính sách quy định tại thời điểm chuyển nhượng.

Chủ đầu tư chưa hoàn thành thủ tục pháp lý về đất đai, chưa nộp tiền sử dụng đất nhưng đã xây dựng và bàn giao nhà cho người mua thì UBND cấp tỉnh xem xét quyết định công nhận việc sử dụng đất. Chủ đầu tư nộp tiền sử dụng đất theo chính sách tại thời điểm hoàn thành công trình.

Cơ quan, tổ chức, đoàn thể được nhà nước giao đất xây dựng nhà ở, chưa hoàn thành thủ tục pháp lý về đất đai, chưa nộp nghĩa vụ tài chính nhưng đã tổ chức xây dựng và phân phối nhà ở hoặc phân lô đất cho cán bộ, nhân viên tự xây dựng nhà ở thì cấp giấy chứng nhận lần đầu cho người đang sử dụng. Về nghĩa vụ tài chính, nếu có cơ sở xác định cơ quan, đoàn thể đã nộp tiền sử dụng đất hoặc người sử dụng đất có giấy tờ chứng minh đã nộp tiền cho cơ quan, đoàn thể thì không phải nộp tiền sử dụng đất khi cấp giấy chứng nhận. Nếu không có cơ sở xác định đã nộp tiền sử dụng đất thì phải nộp theo quy định của pháp luật.

Dự án nhà chung cư được nhà nước giao đất nhưng miễn tiền sử dụng đất trước ngày 1-7-2004, chủ đầu tư tiến hành bán nhà ở sau thời điểm này theo giá thị trường như trường hợp giao đất có thu tiền sử dụng đất thì chỉ đạo cấp giấy chứng nhận cho người mua. Đồng thời, truy thu tiền sử dụng đất đối với chủ đầu tư theo giá do UBND tỉnh quy định tại thời điểm giao đất.

Sai phạm vẫn được cấp giấy chứng nhận

Theo chỉ đạo của Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải, người dân vẫn được xét cấp giấy chứng nhận trong trường hợp chủ đầu tư đã hoàn thành pháp lý về đất đai, đã nộp tiền sử dụng đất nhưng diện tích nhà đã xây có sai phạm như vượt số tầng, vượt diện tích xây dựng… thì kiểm tra xử lý phần diện tích sai phạm theo thẩm quyền. Nếu phần diện tích sai phạm được tồn tại thì chủ đầu tư phải nộp bổ sung nghĩa vụ tài chính theo chính sách tại thời điểm giao đất.

Bên cạnh đó, người sử dụng đất vi phạm Luật Đất đai nhưng đã sử dụng ổn định từ trước ngày 1-7-2004, không tranh chấp, khiếu kiện thì cần rà soát, điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất để cấp giấy chứng nhận. Trường hợp vi phạm thuộc quy hoạch rừng đặc dụng, rừng phòng hộ xung yếu, hạ tầng công cộng … thì không cấp giấy chứng nhận và tiến hành thu hồi đất.

Vừa qua, rất nhiều địa phương gặp khó khăn trong công tác cấp giấy chứng nhận do quy định về tính tiền sử dụng đất. Tại TP HCM, nhiều dự án đã tiến hành bàn giao và khách hàng sử dụng từ lâu nhưng chủ đầu tư không làm thủ tục tách giấy chứng nhận cho họ. Đến lúc các cơ quan chức năng bắt buộc thực hiện nghĩa vụ tài chính để tiến hành cấp giấy chứng nhận cho khách hàng thì hầu hết chủ đầu tư đều “méo mặt” khi tiền sử dụng đất được áp theo chính sách hiện hành - cao hơn rất nhiều lần so với thời điểm được giao đất hoặc bàn giao căn hộ.

Đại diện Cục Thuế TP HCM cho biết việc đóng tiền sử dụng đất đang bị ách tắc rất nhiều, nợ tiền sử dụng đất lên đến hàng ngàn tỉ đồng, chủ yếu là các doanh nghiệp. Một trong những nguyên nhân là thời điểm tính tiền sử dụng đất chưa được thống nhất.