Hỏi: 6 anh chị em chúng tôi đồng sở hữu của một ngôi nhà hai gian, mỗi gian có 3 tầng (tầng trệt, tầng 1 và tầng 2). Ba người muốn chuyển nhượng phần tài sản thuộc quyền sở hữu của mình nên chúng tôi đã đồng ý và thỏa thuận như sau:
Chia cho ba đồng sở hữu muốn chuyển nhượng gian nhà phía bên trái. Gian nhà bên phải thuộc về ba anh chị em còn lại, mỗi người được sở hữu một tầng, trong khi đất vẫn thuộc quyền sử dụng chung.
Tuy nhiên, trong số ba anh chị em còn lại, có một người đòi phải ghi vào bản thỏa thuận quyền được tự do tách thửa như sau: "Các đồng sở hữu có quyền tự xin tách thửa, tách chủ quyền phần nhà được chia nếu đủ điều kiện theo qui định pháp luật mà không cần có sự đồng ý bằng văn bản của từng đồng sở hữu".
Vậy xin hỏi luật sư, việc đòi hỏi của người đồng sử hữu này có hợp pháp không? Có thể công chứng văn bản thỏa thuận này?
Trân trọng cảm ơn!
Phạm Văn Trang ([email protected])
Việc phân chia quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà phải được lập văn
bản công chứng mới có hiệu lực pháp luật. (Ảnh minh họa, nguồn: Internet)
Trả lời:
Nội dung bạn phản ánh cho thấy, đây là trường hợp sở hữu chung (đồng sở hữu) của 6 anh em trong gia đình. Do nhiều nguyên nhân khác nhau như diện tích của mỗi phần không đủ điều kiện để tách thành các thửa riêng biệt để cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà nên đăng ký quản lý tài sản dưới hình thức đồng sở hữu.
Khoản 1 Điều 219 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định về chia tài sản thuộc sở hữu chung: Nếu sở hữu chung có thể phân chia thì mỗi chủ sở hữu chung đều có quyền yêu cầu chia tài sản chung; trường hợp tình trạng sở hữu chung phải được duy trì trong một thời hạn theo thỏa thuận của các chủ sở hữu chung hoặc theo quy định của luật thì mỗi chủ sở hữu chung chỉ có quyền yêu cầu chia tài sản chung khi hết thời hạn đó; còn nếu tài sản chung không thể chia được bằng hiện vật, chủ sở hữu chung có yêu cầu chia có quyền bán phần quyền sở hữu của mình (ngoại trừ trường hợp các chủ sở hữu chung có thỏa thuận khác).
Mặt khác, trong trường hợp của bạn, tài sản thuộc quyền sở hữu chung là nhà và đất nên việc phân chia quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà phải được lập văn bản công chứng mới có hiệu lực pháp luật. Vì vậy, các đồng sở hữu có quyền lập văn bản này để xác định diện tích cụ thể mỗi người được sở hữu, sử dụng.
Nội dung tách thửa phải theo quy định của UBND tỉnh, TP trực thuộc trung ương quy định về diện tích tối thiểu của ngôi nhà, thửa đất được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng.
Luật sư Dương Văn Mai
(Đoàn luật sư TP Hà Nội)