Năm nay cha tôi năm nay 82 tuổi, mẹ tôi 80 tuổi, cả 2 đều còn minh mẫn. Hai người có 1 căn nhà là tài sản chung. Cha tôi không lập di chúc nhưng mẹ tôi có lập di chúc để lại phần tài sản của bà cho 3 người con và mỗi người đều được hưởng 1 phần bằng nhau.
Năm nay tôi 60 tuổi, vì lo lắng sức khỏe không tốt nên tôi muốn lập di chúc để lại phần tài sản mà tôi sẽ được thừa hưởng từ mẹ tôi sang cho người em trai của tôi liệu được không?
Nguyễn Thị Thơ (quận Thủ Đức, Tp.HCM)
Trả lời:
Theo quy định tại Điều 646 Bộ luật Dân sự năm 2005 (hiện đang áp dụng, thi hành), di chúc thể hiện ý muốn của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết.
Cụ thể, đối với trường hợp của bà, khi mẹ bà vẫn còn sống di chúc của người mẹ chưa có hiệu lực pháp luật. Vì thế, phần thừa kế mà bà sẽ được hưởng sau khi người mẹ qua đời vẫn là tài sản của mẹ bà nên bà chưa phải là chủ sở hữu tài sản đó.
Chính vì vậy, bà không thể lập di chúc để lại tài sản không thuộc quyền sở hữu của mình cho bất kỳ ai.
Nếu muốn người em trai được hưởng cả phần thừa kế của mình, bà có thể đề nghị với mẹ lập di chúc mới cho phép người con trai được hưởng 2 phần thừa kế.
Luật gia Nguyễn Văn Khôi