Anh Đinh Văn Quý ở Hà Đông, Hà Nội chia sẻ về bài học đắt giá anh có được khi liều mua nhà lúc có quá ít tiền, không lường đến bất trắc có thể xảy ra trong cuộc sống:
Tôi và vợ đều con nhà nông, lên Hà Nội học tập rồi lập nghiệp. Vợ tôi làm bên ngân hàng, tôi học về kinh doanh, nhờ tháo vát và chịu khó nên cũng sớm có công việc tốt. Sau khi kết hôn vào năm 2010, vợ có bầu ngay, tôi quyết tâm mua một căn nhà nhỏ vì không muốn cảnh liên tục phải chuyển nhà trọ như thời mình còn độc thân.
Thời điểm đó, thu nhập mỗi tháng của vợ chồng tôi chỉ khoảng trên 10 triệu nhưng do tôi có lương kinh doanh và đóng cổ phần ở công ty nên khoản chia cổ tức mỗi năm cũng được thêm trên 200 triệu. Nhìn thấy đà phát triển của cơ quan và vị trí đang được trọng dụng của mình, tôi tin mình sẽ sớm trả xong nợ.
Liều mình tay trắng mua nhà, anh Quý có bài học nhớ đời
Vì chỉ có hơn 200 triệu, mà quyết mua căn nhà 2 tầng ở phố khu Đống Đa 1,6 tỷ nên tôi phải vay mượn thêm nhiều. Ngoài phần hai bên gia đình cho và cho mượn, tôi vay 700 triệu từ ngân hàng, chịu lãi suất 24% vào năm 2011. Tới giờ nghĩ lại, tôi vẫn toát mồ hôi không hiểu sao mình dám liều tới vậy. Có lẽ do tuổi trẻ quá tự đắc và nhìn tương lai toàn màu hồng.
Người tính không bằng trời tính, khi vừa nhận nhà, nhận nợ thì vợ tôi lại bị biến chứng lúc mang bầu, sinh sớm. Con tôi sinh thiếu 2 tháng, phải nằm lồng kính, tiền viện phí, trị liệu tốn kém vô cùng. Cùng với đó, thời hạn cứ 6 tháng tôi phải thanh toán cho bên ngân hàng một lần, tổng hơn 100 triệu, trong khi cổ tức công ty cuối năm mới được nhận và cũng không thể biết chính xác là bao nhiêu. Tôi như đi trên dây, lo lắng cho vợ con, căng thẳng vì tiền bạc tới mức có lúc cảm thấy chỉ muốn gục xuống.
Đúng lúc như sắp chết đuối ấy, tôi vớ được "phao cứu sinh". Dù tôi không hé miệng kêu ca với ai nhưng bố tôi ra tay ứng cứu. Ông họp gia đình, nói rõ với các con rằng, bố chia cho mỗi đứa một phần đất và tôi có thể bán phần của mình để lo liệu. May mắn, thời điểm đó cơn sốt đang lên cao nên mảnh đất ở vùng quê giáp Hà Nội của bố cho tôi dễ dàng bán được giá.
Số tiền đó tôi lập tức trả hết nợ cho ngân hàng, dư ra được một chút, tôi quyết định dùng làm vốn để bắt đầu mở cơ sở riêng, cho thuê lại máy phát điện cho các công trường. Đang đi làm công ăn lương ổn định, ra ngoài phải tự đi tìm việc về cho mình và nhân viên làm, thời gian đầu, tôi cũng rất chật vật. Nhưng nghĩ rằng giai đoạn khó khăn nhất đã qua, tôi lại cố gắng khắc phục từng vấn đề. Có kinh nghiệm làm thương mại điện tử, tôi đưa dịch vụ của mình lên mạng - điều hiếm ai thực hiện hồi đó - và nhanh chóng hút được nhiều khách.
Năm 2014, nhìn thấy cơ hội từ việc phát triển các khu nhà cao tầng, tôi mở thêm công ty thứ 2 chuyên kinh doanh và lắp đặt thang máy. Công việc của tôi từ đó đến nay cứ tăng tiến. Sau lần "họa vô đơn chí" khi liều mua nhà, tôi đã rút ra nhiều bài học đắt giá và áp dụng vào việc kinh doanh:
- Làm gì cũng phải lên kế hoạch trước, luôn có các phương án dự phòng về tiền bạc vì cuộc sống cũng như thương trường, luôn có thể xảy ra những việc khó lường. Điều này giúp bạn không bị "vỡ trận" về tài chính.
- Không tiết kiệm từng xu mà luôn tìm kiếm giải pháp tốt hơn. Chi tiêu tiết kiệm không phải là cách giúp gia đình bạn giàu có, đồng thời có thể làm giảm chất lượng cuộc sống. Trong kinh doanh, tôi cũng coi trọng việc đầu tư để nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ hơn là cố cắt giảm các chi phí.
- Không bao giờ "đếm cua trong lỗ": Vì tính tới khoản tiền chưa nhìn thấy đâu nên tôi đã lâm vào cảnh lao đao lúc mua nhà.
Rút kinh nghiệm, trong làm ăn, tôi áp dụng tư duy người thợ kiểu "ăn chắc". Tôi từ chối các phi vụ kiểu bánh vẽ, nói không với tín dụng đen, hạn chế nợ khó đòi. Luôn có "giới hạn đỏ", chỉ chi đến mức nhất định, dù ở nhà hay công ty.
Cũng nhờ những nguyên tắc này, công ty tôi luôn hoạt động tốt, luôn mang tới thu nhập ổn định cho hơn 40 nhân viên. Tôi cũng vừa mua ngôi nhà thứ hai - một căn chung cư cao cấp gần hơn 4 tỷ - và lần này hoàn toàn ung dung, chủ động về tài chính.
Dù đang có cuộc sống gia đình sung túc và sự nghiệp ăn nên làm ra nhưng tôi xác định rằng cuộc đời không ai nói trước được chữ ngờ, mình là người chủ gia đình, phải có kế hoạch cho mọi việc, để nếu lỡ bản thân có gặp chuyện không may gì thì vợ con, người thân... vẫn không bị lao đao.
Theo chuyên gia tư vấn tài chính Nguyễn Mạnh Dũng (Tp.HCM), khi đã có gia đình và con nhỏ, mỗi người cần có tính toán tài chính thật kỹ trước các quyết định lớn như mua nhà, tránh để xảy ra các hệ lụy đáng tiếc. Không nên liều mua khi có quá ít tiền và chưa có phương án dự phòng. Như trường hợp anh Quý, nếu không có "phao cứu sinh" thì chưa biết gia đình anh phải xoay sở ra sao.
Đặc biệt, đó phải là số tiền chắc chắn có trong tay, chứ không phải là suy đoán hay mặc định mình sắp có. Trong trường hợp chưa rõ ràng về con số hay thời điểm chính xác, nên chọn mức tối thiểu có được và cần chuẩn bị thêm phương án dự phòng.
Theo ông Dũng, 3 bài học anh Quý tự đúc rút ra cho mình là rất chính xác. Chính những nguyên tắc này đã giúp anh gặt hái được thành công.
Ngoài ra, chuyên gia cho rằng, dù đang sung túc, mọi người cũng cần nghiên cứu các phương án cho trường hợp rủi ro, chẳng hạn như mua bảo hiểm cho cơ sở sản xuất, bảo hiểm cho người lao động hay chính người thân trong gia đình mình.