Thiếu tiền, cộng thêm sự yếu kém về năng lực của nhà đầu tư là hai nguyên nhân chính làm cho các khu đô thị mới phát triển một cách ì ạch trong hàng chục năm qua.
Ba khu đô thị (KĐT) mới Tây Bắc, Nam Thành phố, và cảng Hiệp Phước đã và đang là những bài toán khó cho Tp.HCM. Muốn tạo cú hích cho các khu đô thị này, cần nhà đầu tư phải thực sự có năng lục và một nguồn lực tài chính "khủng".
Khủng hoảng kinh tế khiến các KĐT thành dở dang
Theo nhiều chuyên gia, cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới năm 2008 và 2009 đã ảnh hưởng không nhỏ tới quá trình đầu tư các khu đô thị này. Ông Huỳnh Minh Cường, Phó BQL KĐT Tây Bắc, cho biết: Năm 2005, khi thành phố chấp thuận cho kêu gọi đầu tư, hàng loạt các doanh nghiệp trong và ngoài nước liền ồ ạt nhảy vào, thậm chí không chờ quy hoạch 1/5.000 của KĐT này được phê duyệt xong.
“Tính đến năm 2008, nhiều nhà đầu tư đăng ký đến mức số lượng đăng ký lên đến 12.000 ha, trong khi diện tích đất của toàn khu lúc đó chỉ có 6.000 ha (hiện diện tích quy hoạch của KĐT Tây Bắc là 9.000 ha). Chúng tôi gần như quá tải do phải liên tục tiếp nhà đầu tư vào thời điểm đó” - ông Cường nhớ lại.
Tuy nhiên, khi khủng hoảng kinh tế xảy ra, các nhà đầu tư đều rút lui hết bởi thị trường bất động sản đóng băng. Đến nay chỉ có vài nhà đầu tư trụ lại KĐT Tây Bắc với tổng diện tích khoảng 1.750 ha/9.000 ha.
Chỉ có khu đô thị Thủ Thiêm là khu đô thị mới duy nhất
đã cơ bản bồi thường xong. Ảnh: HTD
Tình hình tương tự cũng diễn ra tại KĐT cảng Hiệp Phước và KĐT Nam Thành phố. Ông Hồ Trung Hiếu, Phó BQL khu Nam, cho biết: “Dự án được chính thức khởi động vào năm 2000, và bồi thường được khoảng 70% diện tích toàn khu vào năm 2008, khoảng 67% diện tích đã bồi thường được đưa vào khai thác. “Tiến độ như vậy không thể coi là chậm nếu chỉ trong tám năm. Tuy nhiên, kể từ năm 2009, do cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới cùng với chính sách thắt chặt tiền tệ, cho vay bất động sản bị hạn chế, nên mọi hoạt động đầu tư, xây dựng vẫn dậm chân tại chỗ từ đó đến nay”.
Mỏi mắt tìm kiếm nhà đầu tư đủ năng lực
Theo BQL khu Nam, năm 2013 UBND Thành phố đã thu hồi 30 dự án có tỉ lệ bồi thường dưới 50% (trong tổng số 94 dự án trên địa bàn khu Nam). Ông Hồ Trung Hiếu cho biết, nhiều dự án trong khu Nam được thực hiện trước khi có quy định về năng lực của chủ đầu tư (với dự án dưới 10 ha, yêu cầu có số vốn sở hữu tối thiểu 15% trên tổng mức đầu tư). Vì vậy, khi thị trường bất động sản đóng băng thì các nhà đầu tư năng lực yếu cũng “chết” theo.
“Nhà đầu tư vừa phải mạnh về vốn, vừa phải có kinh nghiệm xây dựng, điều hành, quản lý dự án. Hiện trong khu Nam chỉ có duy nhất Công ty Liên doanh Phú Mỹ Hưng thực sự có đủ cả hai yếu tố năng lực tài chính lẫn kinh nghiệm. Trong khi các nhà đầu tư trong nước có vốn thì lại thiếu năng lực xây dựng, quản lý dự án, thậm chí thiếu cả hai nên dự án thường nhỏ lẻ, manh mún. Sau khi các thủ tục được hoàn tất thì họ chỉ đầu tư cầm chừng” - ông Hiếu khẳng định.
Hai khó khăn nêu trên là nguyên nhân chính khiến ba KĐT mới bị "níu chân" suốt hàng chục năm qua. Trao đổi với phóng viên, lãnh đạo của cả ba KĐT đều không thể trả lời câu hỏi: Khu đô thị sẽ hình thành theo quy hoạch được duyệt vào lúc nào? “Để có được một khu đô thị theo như mong muốn chỉ có thể trông chờ vào… địa lợi, thiên thờimà thôi” - một lãnh đạo thở dài.
Đa phần các dự án trong khu Nam đều do doanh nghiệp thương lượng bồi thường với người dân, dẫn tới tình trạng da beo. Còn nếu muốn thực hiện theo phương án bồi thường chung thì gặp vấn đề thủ tục quá lâu. Ví dụ, phải có chứng thư thẩm định giá (có giá trị chỉ trong sáu tháng) trước khi lập phương án bồi thường. Đến khi doanh nghiệp làm xong phương án bồi thường thì phải đi làm lại chứng thư thẩm định vì đã hết hạn. Cứ thế nên doanh nghiệp dễ nản lòng, dự án cũng kéo dài hơn.
Ông Hồ Trung Hiếu, Phó BQL KĐT Nam TP
Để đầu tư các dự án trong Khu đô thị Thủ Thiêm, doanh nghiệp phải có số vốn từ vài trăm triệu đến hàng tỉ USD. Chỉ những nhà đầu tư có đủ nguồn lực mới được tham gia đầu tư. Sau khi đầu tư hoàn chỉnh cơ sở hạ tầng, họ sẽ có quyền mời gọi các nhà đầu tư khác cùng tham gia.
Ông Trang Bảo Sơn, Phó BQL KĐT Thủ Thiêm
|