Vấn đề chậm cấp sổ đỏ chung cư là câu chuyện không phải quá cũ nhưng luôn khiến các cơ quan chức năng phải đau đầu, còn giới truyền thông thì tốn không biết bao giấy mực. Để chỉnh đốn tình trạng này, Thủ tướng Chính phủ vừa ban hành Nghị định về việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai, với mức phạt cao nhất lên đến 1 tỷ nếu chủ đầu tư không chấp hành.
Mức phạt cao nhất cho chủ đầu tư chậm cấp sổ đỏ lên tới 1 tỷ đồng
Theo Nghị định 102/2014/NĐ-CP, chủ đầu tư dự án sẽ bị phạt đến 1 tỷ đồng nếu chậm làm thủ tục cấp sổ đỏ cho cư dân trong vòng 1 năm.
Chậm cấp sổ đỏ, lỗi thuộc về ai?
Theo báo cáo của Bộ Tài nguyên và Môi trường, tính đến tháng 5/2014, trên cả nước đã có 41,6 triệu giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) được cấp, tổng diện tích 22,9 triệu ha, chiếm 94,8% diện tích các loại đất đang sử dụng phải cấp giấy chứng nhận.
Tại Hà Nội, thống kê từ Sở Quy hoạch - Kiến trúc Hà Nội cho biết thành phố hiện có 370 dự án nhà ở, trong đó có 223 dự án đã được thành phố giao đất. Các dự án này có khoảng 216.580 căn (chung cư và thấp tầng). Trong số căn hộ có người dân tới ở, 36.110 căn đã được Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội hướng dẫn thủ tục và cấp sổ đỏ , còn lại số căn đang trong tình trạng nợ sổ đỏ kéo dài nhiều năm lên tới 76.040 căn.
Vậy đâu là nguyên nhận của tình trạng nợ đọng như vậy? Ông Nguyễn Hữu Nghĩa - Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội cho rằng, do nhiều chủ đầu tư dự án phát triển nhà ở đã thiếu trách nhiệm trong việc cấp sổ đỏ cho khách hàng mua nhà của mình. Thậm chí, có một số dự án, người mua nhà còn bị chủ đầu tư cản trở, gây khó khăn khi hoàn thiện hồ sơm, có trường hợp chủ đầu tư cố tình không thanh lý hợp đồng, không xuất hóa đơn giá trị gia tăng, hay không xác nhận đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính cho người mua nhà.
Năm 2013, UBND TP. Hà Nội đã giao chỉ tiêu cho quận Long Biên phải cấp 3.000 “sổ đỏ” tại các dự án phát triển nhà, nhưng tới nay mới có 253 hồ sơ được quận tiếp nhận từ Văn phòng đăng ký đất đai Hà Nội , chỉ đạt 8,4% kế hoạch.
Trả lời báo chí, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Nguyễn Mạnh Hiển cho rằng, Cơ quan tài nguyên và môi trường không có lỗi khi để xảy ra tình trạng chậm cấp sổ đỏ cho người dân,mà lỗi thuộc về chủ đầu tư dự án. Vì thế, trong thời gian tới, những chủ đầu tư nào chậm trễ trong việc cấp sổ đỏ cho người mua sẽ bị công khai trên website của Bộ Tài nguyên và Môi trường và website của UBND các cấp. Sẽ không tiếp tục giao dự án cho những chủ đầu tư vi phạm.
Phạt 1 tỷ động nếu chậm làm thủ tục cấp sổ đỏ 12 tháng
Ngày 10/11/2014, Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 102/2014/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai (có hiệu lực từ ngày 25/12/2014), quy định rất rõ mức phạt đối với các cá nhân, tổ chức chậm làm thủ tục cấp giấy chứng nhận cho người mua nhà ở, người nhận quyền sử dụng đất ở (sổ đỏ).
Cụ thể, tổ chức được Nhà nước giao đất xây dựng nhà ở để bán, chịu trách nhiệm làm thủ tục cấp sổ đỏ sẽ bị phạt từ 10-30 triệu đồng nếu chậm làm thủ tục cho dưới 30 hộ gia đình từ 3-6 tháng; bị phạt từ 30-50 triệu đồng nếu chậm làm thủ tục cho từ 30-100 hộ; bị phạt từ 50-100 triệu đồng nếu từ 100 hộ trở lên. Nếu chậm làm thủ tục cho dưới 30 hộ gia đình trên 6-9 tháng thì phạt tiền từ trên 30-50 triệu đồng; từ 30 đến dưới 100 hộ, bị phạt từ trên 50-100 triệu đồng; từ 100 cá nhân, hộ gia đình trở lên, bị phạt từ trên 100-300 triệu đồng. Bị phạt 50-100 triệu đồn nếu chậm làm thủ tục cho dưới 30 hộ gia đình từ trên 9-12 tháng; dưới 100 hộ, bị phạt từ trên 100-300 triệu đồng; từ 100 hộ trở lên, bị phạt trên 300-500 triệu đồng.
Các mức phạt nếu chậm làm thủ tục từ 12 tháng trở lên như sau: phạt từ trên 100-300 triệu đồng trong trường hợp dưới 30 cá nhân, hộ gia đình; 300-500 triệu đồng trong trường hợp từ 30 đến dưới 100 cá nhân, hộ gia đình; phạt từ trên 500 triệu đến 1 tỉ đồng đối với từ 100 cá nhân, hộ gia đình trở lên. Nghị định cũng nêu rõ với cùng một hành vi vi phạm hành chính, tổ chức sẽ chịu mức phạt bằng 2 lần mức phạt tiền đối với cá nhân. Điều này đồng nghĩa với việc số tiền phạt có thể lên tới 2 tỷ đồng.
Theo ông Phạm Sỹ Liêm, Phó Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam, nhưng việc thực hiện được quy định như vậy không phải dễ. Nhiều khi các chủ đầu tư bị nhiều thủ tục “nhũng nhiễu”, chưa kể tiến độ cấp sổ đỏ còn phụ thuộc vào các cơ quan công quyền trực tiếp thực hiện cấp sổ đỏ, ngoài ra còn hành vi đòi phí “bôi trơn” như báo chí đã nhắc đến trong thời gian qua.
Ông Nguyễn Hữu Nghĩa – Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội cho biết: Để 76.000 sổ đỏ tồn kho của người dân được giải quyết dứt điểm, từ thời điểm này đến hết ngày 31/12, thời gian làm các thủ tục để cấp sổ đỏ được rút ngắn từ hai tháng xuống chỉ còn 10 ngày làm việc.