Hiệp hội Bất động sản Tp.HCM (HoREA) cho rằng, nếu sửa đổi Thông tư 36 theo hướng đề nghị của Ngân hàng Nhà nước, có thể sẽ có tác động tiêu cực đến thị trường bất động sản (BĐS) mới vừa phục hồi từ đáy sâu khủng hoảng.
Vào ngày 02/02/2016, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã đưa ra lấy ý kiến công luận Dự thảo bổ sung, sửa đổi một số điều của Thông tư 36 quy định các giới hạn và tỷ lệ bảo đảm an toàn trong hoạt động của tổ chức tín dụng cũng như chi nhánh ngân hàng nước ngoài.
Trong dự thảo này có 2 điểm nhấn chính. Một là, thay đổi hệ số rủi ro của 'các khoản phải đòi để kinh doanh BĐS' từ 150% lên tới 250%. Hai là, tỷ lệ sử dụng vốn ngắn hạn để cho vay trung và dài hạn được điều chỉnh từ 60% xuống còn 40%.
Dư nợ tín dụng tăng trưởng năm sau cao hơn năm trước trong những năm gần đây. Minh chứng là, năm 2012 là 14%, sang năm 2013 là 14,7%, đến năm 2014 đạt 15,2% và năm 2015 vừa qua đạt khoảng 18%. Đến cuối tháng 9/2015, dư nợ cho vay đầu tư kinh doanh BĐS so với cùng kỳ năm trước có mức tăng không đáng kể (tăng trưởng 11,85% trong 9 tháng đầu năm 2014 với tỷ trọng 7,86%).
Hiệp hội BĐS Tp.HCM đề xuất hoãn sửa đổi Thông tư 36. (Ảnh minh họa).
HoREA lý giải, trong thời gian qua, việc gia tăng tín dụng vào thị trường BĐS là điều bình thường do thị trường mới vừa phục hồi từ cuối năm 2013 sau một thời kỳ bị khủng hoảng 'đóng băng' kéo dài. Ngoài nguồn cung tín dụng, hiện còn có nguồn kiều hối đổ vào BĐS. Năm 2015, riêng tại Tp.HCM khoảng 5,5 tỷ USD, khoảng 23% số vốn trong đó chuyển vào thị trường địa ốc.
Theo HoREA, thị trường BĐS đang phụ thuộc rất lớn vào hai nguồn vốn, gồm nguồn vốn tín dụng ngân hàng và nguồn vốn huy động từ khách hàng. Trong đó, nguồn vốn huy động từ khách hàng phần lớn lại có nguồn gốc từ tín dụng ngân hàng.
Chính vì vậy, nếu sửa đổi Thông tư 36/2014/TT-NHNN theo hướng này, có thể sẽ có tác động tiêu cực đến thị trường BĐS mới vừa phục hồi hơn 2 năm qua từ đáy sâu khủng hoảng. Cụ thể, sẽ tác động rất mạnh đến các nhà đầu tư kinh doanh thứ cấp, các doanh nghiệp phát triển dự án địa ốc (sụt giảm nguồn cung, dự án, sản phẩm dở dang gia tăng). Có thể sẽ tác động bất lợi đến người tiêu dùng là những người thu nhập thấp đô thị, tác động đến các ngành nghề có liên quan đến thị trường nhà đất...
Trên cơ sở đó, HoREA đề xuất một số giải pháp để làm giảm những ảnh hưởng trên đến thị trường địa ốc, đặc biệt là tránh tác động tâm lý đầu tư của doanh nghiệp, khách mua nhà.
Phương án 1: Chưa sửa đổi Thông tư 36/2014/TT-NHNN vì Thông tư này mới được triển khai thực hiện một năm và đang phát huy tác dụng tích cực đến nền kinh tế, đồng thời góp phần củng cố đà phục hồi và tăng trưởng của thị trường địa ốc, tạo điều kiện cho người dân an cư lạc nghiệp nên cần được tiếp tục thực hiện. Nhất là hiện nay chưa có nguy cơ xảy ra bong bóng nhà đất trong năm 2016.
Song, trong trường hợp NHNN có những nguồn thông tin dẫn đến yêu cầu bắt buộc phải bổ sung, sửa đổi Thông tư 36 thì HoREA đề nghị thực hiện theo hướng có lộ trình phù hợp với từng nhóm đối tượng và theo lộ trình giảm dần như dự thảo Thông tư của NHNN.
Phương án 2 là bổ xung, sửa đổi khoản 5 điều 17 Thông tư 36/2014/TT-NHNN theo hướng sau: Tổ chức tín dụng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài được sử dụng nguồn vốn ngắn hạn để cho vay trung hạn và dài hạn theo tỷ lệ tối đa: Ngân hàng thương mại 50% và Chi nhánh ngân hàng nước ngoài 50%" (trong khi dự thảo sửa đổi thông tư tỷ lệ đều 40%).
Mặt khác, Hiệp hội cũng đề nghị xếp 'Các khoản phải đòi để kinh doanh BĐS' vào 'Nhóm tài sản có hệ số rủi ro 150%' thay cho 250% như đã quy định tại Thông tư 36/2014/TT-NHNN.