Vừa qua, ông Phạm Quang Nghị, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội TP Hà Nội, người phụ trách Đảng bộ TP Hà Nội đã lên tiếng khẳng định rằng, Hà Nội từ chối tiếp nhận diện tích xây dựng sai phép tại Dự án 8B Lê Trực sau khi chủ đầu tư dự án này có ý tưởng 'hiến' phần sai phạm cho Nhà nước sử dụng vào mục đích công ích.
Vị Đại biểu này kiên quyết bày tỏ quan điểm: “Nhà nước không khuyến khích những việc làm như thế. Một khi Nhà nước chấp thuận thì lần sau các chủ đầu tư khác cũng sẽ làm sai”.
Dư luận Hà Nội và cả nước trước đó đã bày tỏ sự bất bình khi chủ đầu tư dự án cao ốc số 8B Lê Trực tự ý điều chỉnh tăng chiều cao vượt khoảng 16m (tương đương 5 tầng) và xây dựng thêm tầng 19 tại một vị trí rất gần Quảng trường Ba Đình.
Phía chủ đầu tư cũng đã có động thái “tự xử lý”, tuy quan sát tại hiện trường cả một dự án 'to đùng' chỉ có vài ba công nhân đục đục đẽo đẽo phần sai phạm. Tuy nhiên, vấn đề ở đây là, đề xuất hiến tặng nói trên cho thấy điều gì?
Trên thực tế, việc 'phạt cho tồn tại' trong lĩnh vực quản lý trật tự xây dựng đô thị tại Hà Nội diễn ra một cách phổ biến trong suốt một thời gian dài. Nhiều chủ đầu tư dự án BĐS đã từng thực hiện thành công việc 'sống chung với sai phạm', điển hình là trường hợp của dự nhà chung cư N04B1 (KĐTM Dịch Vọng).
Từ vụ việc cao ốc tại số 8B Lê Trực đến Xa La cho thấy những bất cập trong
quản lý trật tự xây dựng tại các đô thị. (Nguồn ảnh: phunuonline).
Vào năm 2014, cư dân Tòa nhà N04B2 (KĐTM Dịch Vọng) đã gửi đơn khiếu nại đến cơ quan chức năng về việc CTCP Phát triển Đô thị Từ Liêm (Lideco) - chủ đầu tư Dự án nhà chung cư N04B1 (tòa nhà bên cạnh nhà N04B2) đã tăng chiều cao xây dựng từ 11 tầng theo quy hoạch ban đầu lên thành 17 tầng và 2 tầng kỹ thuật. Thế nhưng, vụ việc sau đó đã được chủ đầu tư dàn xếp ổn thỏa và dự án vẫn được xây dựng vượt thêm nhiều tầng so với quy hoạch ban đầu.
Ngoài ra, chung cư Yên Hòa - Thăng Long (Công ty TNHH Thăng Long làm chủ đầu tư), Dự án Sky City 88 Láng Hạ (có chủ đầu tư là Công ty TNHH HANOTEX), Tòa nhà LOD số 38 Trần Thái Tông (CTCP Hợp tác Lao động Nước ngoài - LOD là chủ đầu tư, đơn vị nhận chuyển nhượng dự án là Tập đoàn Phúc Lộc), Trụ sở CTCP Tư vấn và Đầu tư Xây dựng CICC Hà Nội,… cũng là những dự án từng bị người dân khiếu nại về các vi phạm trong chấp hành trật tự xây dựng song chưa được xử lý thỏa đáng.
Báo cáo của Thanh tra Xây dựng TP Hà Nội cho biết, trong 6 tháng của năm 2014, kết quả kiểm tra có 7.696 công trình xây dựng, trong đó đã phát hiện 1.157 trường hợp vi phạm. Vậy nhưng, số công trình buộc phải phá dỡ khá khiêm tốn.
Vào ngày 25/11/2015, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trịnh Đình Dũng đã ký Công văn số 2779/BXD-HĐXD gửi UBND các tỉnh, TP trực thuộc Trung ương về việc tăng cường quản lý trật tự xây dựng đô thị. Đây được xem là một động thái cứng rắn nhắm đến việc xử lý một cách có hệ thống những công trình xây dựng sai phép.
Cụ thể, để khắc phục những hạn chế, tồn tại trong công tác quản lý đô thị, quản lý trật tự xây dựng, Bộ Xây dựng đề nghị UBND các tỉnh, TP trực thuộc Trung ương và chính quyền đô thị các cấp tăng cường quản lý xây dựng theo giấy phép được cấp và quản lý thực hiện quy hoạch đô thị đã được phê duyệt và tránh tình trạng điều chỉnh quy hoạch đô thị tùy tiện làm phát sinh cơ chế 'xin - cho' trong việc cấp giấy phép xây dựng.
Cùng với đó, tiến hành kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về cấp phép xây dựng và quản lý xây dựng theo giấy phép đối với các công trình đang xây dựng trên địa bàn, thực hiện xử lý nghiêm và dứt điểm những trường hợp vi phạm trong quản lý trật tự xây dựng đô thị theo đúng luật định.
Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trịnh Đình Dũng nhận định, công tác quản lý trật tự xây dựng nhiều đô thị hiện vẫn còn thiếu quy hoạch chi tiết, quy chế quản lý quy hoạch, thiết kế đô thị, kiến trúc đô thị dẫn đến lúng túng trong thực hiện cấp phép xây dựng; nhất là đã có những công trình xây dựng sai phép hoặc không phép, không tuân thủ các chỉ tiêu về quy hoạch kiến trúc theo giấy phép xây dựng, gây ảnh hưởng đến không gian kiến trúc cảnh quan đô thị và gây bức xúc trong dân.
Vụ việc 8B Lê Trực là một bài học rất cần thiết đối với các các chủ đầu tư. Song, có lẽ sẽ 'đẹp' hơn rất nhiều khi xử lý nghiêm từ khi tiền kiểm. Có vậy mới tránh để khi công trình đã 'chình ình' ra rồi mới 'cắt tỉa', vừa hao tổn công sức, tiền của lại tạo ra những luồng dư luận không hay trong xã hội.