Tuy đã có nhiều nỗ lực từ cơ quan quản lý nhưng hiện Việt Nam có 40% dân số có thu nhập không đủ để mua nhà, Ngân hàng Thế giới (WB) nhận định.
Mới đây, báo cáo 'Nhà ở giá hợp lý ở Việt Nam - Con đường phía trước' đã được Ngân hàng Thế giới (WB) công bố. Nội dung báo cáo nêu rõ, mặc dù liên tục tăng trưởng về kinh tế song Việt Nam vẫn gặp phải thiếu hụt lớn về nhà ở đảm bảo chất lượng.
WB cho biết, hiện có khoảng 20% (xấp xỉ 4,8 triệu hộ gia đình) trong tổng số 24,2 triệu hộ gia đình của Việt Nam vẫn sống trong đói nghèo. Sự gia tăng dân số và đô thị hóa đã vượt quá khả năng của Chính phủ trong việc đảm bảo cho mọi công dân được tiếp cận với nhà ở an toàn với giá hợp lý.
Vào năm 2040. tỷ lệ dân số đô thị ước tính sẽ chiếm 50%. Số hộ gia đình thành thị ước tính sẽ tăng lên 10,1 triệu hộ vào năm 2020 (năm 2015 là 8,3 triệu), vì dân số đô thị gia tăng và giảm quy mô hộ gia đình ở thành thị với tỷ lệ 1,09% mỗi năm sẽ dẫn đến một sự thiếu hụt nhà ở trung bình hàng năm khoảng 374.000 căn nhà trong nửa thập kỷ tới.
Theo Ngân hàng thế giới, hiện 40% dân số Việt Nam có thu nhập không đủ để
mua nhà.
Theo báo cáo trên của WB: "Tuy nhu cầu cao nhưng các giải pháp nhà ở chính thức vẫn nằm ngoài khả năng chi trả của người thu nhập thấp. Những người ở nhóm thu nhập cao nhất mới có đủ khả năng chi trả cho các căn hộ thương mại do các chủ dự án xây. Trong khi đó, các căn hộ tiêu chuẩn vẫn nằm ngoài khả năng chi trả của các nhóm thu nhập thấp hơn, nhất là với 40% dân số ở phân khúc thu nhập thấp nhất".
Hiện mức thuế đất của Việt Nam đang rất thấp, phần nào dẫn tới tình trạng đầu cơ và giá đất ngày càng tăng cao, WB đánh giá. Thuế đất chỉ chiếm 2-3% tổng nguồn thu của nhà nước bởi thuế suất quá thấp và việc định giá hơn giá thị trường của UBND các tỉnh trong khung giá đất. Từ đó làm giảm đáng kể nguồn thu và cung cấp hạ tầng, dịch vụ và vốn cho các chương trình công khác.
Cơ quan này cũng đánh giá có khoảng hơn một chục chương trình nhà ở đang được thực hiện. Hiện tại, những chương trình nhà ở đã có một số kết quả tích cực, nhưng phần lớn các chương trình này đều vẫn đang trong giai đoạn thực hiện và kết quả chưa rõ ràng.
Báo cáo cho biết: "Để nhận được nguồn tiền cần thiết thực hiện dự án, một số chương trình đã phải rất khó khăn xoay sở. Các chương trình khác thì thực hiện với chi phí kinh tế cao và tốn kém cho Chính phủ. Mặt khác, chính sách nhà ở còn chưa tập trung vào các hộ nghèo đô thị". WB kiến nghị, các chương trình này cần được cải thiện để đạt hiệu quả cao hơn thông qua việc củng cố hệ thống thực hiện và tập trung phát triển các phân khúc thị trường rộng thay vì chỉ hướng cho một vài nhóm đối tượng riêng biệt.