Tuy đồng tình với việc cần thiết phải có đường sắt cao tốc trong tương lai nhưng nhiều ý kiến cũng băn khoăn khi mức đầu tư cần phải có nguồn lực rất lớn, mà chưa biết hiệu quả sẽ ra sao.
Chiều 12/9 vừa qua, Dự án Luật Đường sắt sửa đổi trình Uỷ ban Thường vụ Quốc hội quy định theo hướng, Nhà nước đóng vai trò chính trong việc đầu tư xây dựng, bảo trì, khai thác, tổ chức quản lý, kinh doanh đường sắt tốc độ cao nhằm kết nối hiệu quả các đô thị lớn, trung tâm kinh tế, vùng kinh tế trọng điểm và các phương thức vận tải khác. Hành lang an toàn của đường sắt tốc độ cao phải được bảo vệ nghiêm ngặt, chống mọi hành vi xâm nhập trái phép của người, súc vật, phương tiện.
Dự kiến sẽ xây dựng tuyến thí điểm đường sắt cao tốc từ Sài Gòn đến Long Thành.
(Ảnh minh họa, nguồn: Internet).
Ông Phan Xuân Dũng - Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường cho hay, có ý kiến trong ban thẩm tra đề nghị cần quy định rõ loại hình công nghệ trong đường sắt đô thị và đường sắt tốc độ cao cho thuận tiện trong việc chuyển giao công nghệ, sửa chữa, bảo trì.Mặt khác, cũng có ý kiến đề nghị cần làm rõ hơn nguồn tài chính cũng như lộ trình thực hiện, các biện pháp để bảo đảm tính khả thi về đường sắt tốc độ cao.
Dù ủng hộ quan điểm phải có đường sắt tốc độ cao nhưng Phó Chủ tịch Quốc hội Tòng Thị Phóng tỏ ra băn khoăn về kinh phí đầu tư, phải có một nguồn lực rất lớn nhưng không biết hiệu quả ra sao? Liệu đường sắt tốc độ cao có thu hút được hành khách không, cạnh tranh nổi với các dịch vụ vận tải khác, nhất là với ngành hàng không? Bà Phóng khuyến cáo và đề nghị cân nhắc đến hiệu quả đầu tư: "Người dân đi chân đất, đến tàu hàng còn chưa được đi, nói gì tàu cao tốc".
Ông Nguyễn Ngọc Đông - Thứ trưởng Bộ Gia thông Vận tải cho biết, theo Chiến lược, Quy hoạch phát triển đường sắt Việt Nam đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, giai đoạn từ năm 2020 - 2030 sẽ triển khai xây dựng mới tuyến đường sắt tốc độ cao, trước mắt khai thác tốc độ chạy tàu từ 160 km/h đến dưới 200 km/h, là công tác chuẩn bị để hoàn thiện và chạy tàu tốc độ ≥ 200 km/h.
Còn theo tầm nhìn đến năm 2050, sẽ phấn đấu hoàn thành toàn tuyến đường sắt đôi tốc độ cao, khổ 1.435 milimét trên trục Bắc - Nam; sau năm 2050 triển khai tổ chức khai thác với tốc độ 350 km/h.
Với những yêu cầu đó, Dự thảo Luật đề xuất bổ sung mới một mục về đường sắt tốc độ cao với tốc độ thiết kế ≥ 200 km/h, gồm các điều chủ yếu quy định về các yêu cầu chung; chính sách phát triển; đầu tư xây dựng; bảo trì và kinh doanh; quản lý; quản lý an toàn đường sắt tốc độ cao.
Dự kiến sẽ xây dựng tuyến thí điểm đường sắt cao tốc từ Sài Gòn đến Long Thành, rồi sẽ làm tiếp đoạn ưu tiên Hà Nội - Vinh… theo lộ trình sẽ nối dài đường sắt cao tốc từ Bắc vào Nam.