Tại Tp.HCM, hàng loạt thuật ngữ mới được đưa vào các văn bản, quy hoạch dù trong luật không có quy định. Điều này khiến quyền lợi của người dân bị ảnh hưởng.
Thuật ngữ mới làm khổ dân
Ngụ tại quận Tân Bình (Tp.HCM), anh Phi sở hữu khu đất rộng trên 1.300m2 tại quận này. Vừa qua, khi lên gặp lãnh đạo quận để làm thủ tục xin tách thửa, anh được trả lời khu này là đất hỗn hợp nên không thể tách thửa cũng như chuyển mục đích sử dụng đất. Theo lãnh đạo quận Tân Bình, khu đất của anh Phi chỉ có 30% diện tích là đất ở, còn lại là các loại đất khác. Do quá bất ngờ với giải thích của cơ quan chức năng, anh Phi lên Sở Quy hoạch - Kiến trúc để hỏi rõ thì cũng được trả lời đó là đất hỗn hợp, chỉ có khoảng 30% diện tích là đất ở. Để có thể tách thửa mảnh đất này, UBND quận Tân Bình phải đề xuất lên Sở Quy hoạch - Kiến trúc, Sở đồng ý rồi trình UBND Tp.HCM phê duyệt. Tuy nhiên, khu đất phải nằm trong quy hoạch cho làm nhà ở mới được Sở đồng ý, ngược lại thì “bó tay”.
Anh Phi tiếp tục lên Sở Tài nguyên - Môi trường hỏi thì lại được trả lời rằng, đất của anh có 60% là đất ở. Chủ đất chia sẻ: "Mỗi nơi trả lời một kiểu và với các trả lời này, khu đất của tôi bị dính quy hoạch treo, trong khi trên khu đất đó đang tồn tại một căn nhà và một gara xe, xung quanh đều là nhà dân, thậm chí còn có mấy chung cư".
Sở hữu khu đất trên 5.000m2 tại huyện Bình Chánh nằm trong quy hoạch là đất dân cư xây dựng mới, anh Phúc cho hay, trong sổ đỏ của khu đất chỉ ghi 100m2 là đất thổ cư, diện tích còn lại là đất thổ vườn chứ không hề có khái niệm đất dân cư xây dựng mới. Vậy nhưng, khi anh định chuyển nhượng khu đất, lên UBND huyện xem quy hoạch mới tá hỏa bởi đất có thêm chức năng là đất dân cư xây dựng mới. Song tại Bình Chánh, việc tách thửa, chuyển mục đích sử dụng, xây dựng là không thể đối với đất dân cư xây dựng mới. Do đó, việc chuyển nhượng khu đất của anh Phúc bị ngưng lại.
Đất hỗn hợp, đất dân cư xây dựng mới là một dạng quy hoạch "treo" làm
khổ người dân cần phải xóa bỏ. (Ảnh: Đình Sơn)Lãnh đạo một công ty địa ốc cho biết, trong hệ thống luật hiện hành chỉ có đất nông nghiệp hoặc đất phi nông nghiệp chứ không có đất dân cư xây dựng mới hay đất hỗn hợp. Có thể coi đây là một dạng quy hoạch "treo" khiến người dân không thể tách thửa, chuyển mục đích sử dụng đất hay xây dựng. Như vậy, việc "sáng tạo" các thuật ngữ mới đã làm khổ dân.
Tp.HCM sẽ sửa quy định
Bàn về vấn đề trên, Giám đốc Văn phòng đăng ký đất đai Tp.HCM, ông Phạm Ngọc Liên cũng hoàn toàn bất ngờ vì chưa nghe đến thuật ngữ này bao giờ. Theo ông Liên, hiện Tp.HCM có nhiều khu đất nằm trong quy hoạch là đất dân cư xây dựng mới, khiến quyền lợi của người dân bị hạn chế khi có những huyện, quận cho chuyển mục đích sử dụng đất, tách sổ nhưng nhiều quận, huyện lại không cho.
Trong khi đó, Giám đốc Sở Tài nguyên - Môi trường Tp.HCM, ông Nguyễn Toàn Thắng thông tin, TP đang sửa đổi Quyết định 33 về tách thửa. Cụ thể, lần này TP sẽ gỡ vướng cho đất nông thôn xây dựng mới và đất hỗn hợp theo hướng sẽ được tách thửa. Dự thảo sửa đổi Quyết định 33 đang trình lãnh đạo UBND TP xem xét thông qua. Dự thảo quy định, sau 3 năm chưa có quyết định thu hồi đất và cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt kế hoạch sử dụng đất không điều chỉnh, hủy bỏ hoặc có hủy bỏ, điều chỉnh nhưng không công bố thì người sử dụng đất được tách thửa theo quy định. Nếu theo quy hoạch 1/2.000, đối với thửa đất thuộc quy hoạch đất hỗn hợp, đất ở xây dựng mới và không có trong kế hoạch sử dụng đất hằng năm của cấp huyện thì UBND huyện, quận có trách nhiệm rà soát, điều chỉnh quy hoạch theo quy định. Người sử dụng đất được tách thửa theo quy định nếu sau 5 năm mà không hủy bỏ, điều chỉnh.
Lãnh đạo Sở Tài nguyên - Môi trường cho rằng, trong các dự thảo lần trước, theo đề xuất của Sở, chỉ có thửa đất ở thuộc quy hoạch khu dân cư hiện hữu và khu dân cư hiện hữu chỉnh trang kết hợp xây dựng mới hoặc khu dân cư hiện hữu kết hợp xây dựng mới thì mới được tách thửa. Trong khi đó, nhiều huyện, quận đề nghị, để đảm bảo quyền lợi của dân, trường hợp đất ở thuộc quy hoạch xây dựng mới, đất ở hỗn hợp cũng được giải quyết cho tách thửa. Bởi lẽ, không ít khu được xem là đất hỗn hợp, khu dân cư xây dựng mới nhưng thực tế đã là khu dân cư hiện hữu với hạ tầng đầy đủ. Thế nên, nếu không cho tách thửa sẽ gây nhiều khó khăn và thiệt hại cho người dân.