Giật mình chung cư… chờ sập

Theo chủ trương của UBND Tp.HCM, đã có hơn 600 hộ dân với khoảng 2.500 nhân khẩu phải di dời khỏi chung cư này để xây dựng lại. Tuy nhiên, đến nay, vẫn còn hàng chục hộ dân cố bám trụ lại vì cho rằng phương án đền bù chưa thực sự thỏa đáng, không đủ nguồn vốn để tìm kiếm nơi ở mới.

Khu chung cư này đã từng một thời sầm uất vào bậc nhất Sài Gòn, nay toàn bộ 13 tầng của tòa nhà này đều mang vẻ một vẻ hoang tàn, xuống cấp như muốn đổ sập bất cứ lúc nào. Đi vào bên trong, một cảm giác bất an, trống vắng, lạnh người ập tới. Sự hoang vắng, xuống cấp của chung cư một phần còn do vắng bóng người, rác rưởi ngồn ngộn.

Ở đây, có nhiều căn phòng bị bỏ trống, cửa ra vào cũng như cửa sổ hầu như ở trong tình trạng mục nát, xiêu vẹo, tường rêu thì loang lổ, rác rưởi thì ngổn ngang, mùi hôi thối bốc lên nồng nặc, đến người có thần kinh thép cũng phải rùng mình ớn lạnh. Sống trong căn phòng ẩm thấp, tồi tàn, bà Hồ Thị Kim Hồng (51 tuổi) than thở: “Đâu có ai muốn sống trong tình cảnh tồi tàn như thế này. Nhưng chỉ với 150 triệu đồng đền bù, chúng tôi không thể mua được một căn hộ khác để ở”.

Bà Hồng cho biết, hiện tòa chung cư còn 13 hộ dân sinh sống, hầu hết đầu là những người lao động nghèo, buôn gánh bán bưng, nên không ai có thể mua được một căn hộ ở nơi khác với số tiền bồi thường ít ỏi như vậy đc. Vì lẽ đó mà dù biết đang sống trong cảnh hiểm nguy rình rập nhưng họ vẫn phải bám trụ.

Tình trạng xuống cấp nghiêm trọng của chung cư 727 Trần Hưng Đạo (quận 5).

Phó ban Bồi thường giải phóng mặt bằng quận 5 Trần Đình Thọ cho biết, hầu hết các hộ dân ở chung cư 727 đã di dời, chỉ còn lại 13 hộ chưa chịu di dời dù cơ quan chức năng đã nhiều lần vận động và đưa ra phương án giải quyết đối với các hộ này là: Được mua căn hộ chung cư tại Bình Trị Đông B, quận 6 với giá 80% so với giá thị trường, được trả góp trong 10 năm với lãi suất 6%/năm. Tuy nhiên, những ưu sách đó vẫn chưa được họ đồng tình nên vẫn cố bám trụ lại chung cư này.

Thời gian tới, nếu vẫn không vận động được, quận sẽ xin ý kiến UBND TP áp dụng biện pháp chỉ định nơi cư trú bắt buộc đối với những hộ dân còn lại này.

Theo kế hoạch, Tp.HCM sẽ tiến hành di dời và tháo dỡ khoảng 70 chung cư cũ với hơn 7.249 hộ dân đang sinh sống và sửa chữa 3 lô chung cư cũ có quy mô 10.000m2 sàn trong thời gian tới. Đồng thời, TP cũng sẽ khởi công xây dựng mới, thay thế 61 lô chung cư cũ với quy mô khoảng 9.870 căn hộ, tương đương với 901.696m2 sàn.

Tuy nhiên, tiến độ xây dựng mới để thay thế cho các chung cư cũ bị hư hỏng nặng vẫn còn rất chậm, chưa đáp ứng được yêu cầu công tác chỉnh trang đô thị của TP cũng như nhu cầu và nguyện vọng của người dân đang cư ngụ ở các chung cư này. Ngoài ra, các doanh nghiệp, các nhà đầu tư cũng chưa thực sự mặn mà tham gia vào công tác cải tạo, nâng cấp, xây dựng lại các chung cư cũ, bởi, chưa có chính sách và cơ chế phù hợp với yêu cầu của người dân cũng như doanh nghiệp.

Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội BĐS Tp.HCM, một khi thực hiện phương thức xã hội hóa, thu hút nhiều nguồn lực của các thành phần kinh tế trong nước và ngoài nước, của cộng đồng chủ sở hữu chung cư thì mới có thể thực hiện được nhanh và hiệu quả công tác phá dỡ cũng như xây dựng lại các chung cư bị hư hỏng nặng, có nguy cơ sụp đổ, gây nguy hiểm cho người dân, đồng thời, góp phần chỉnh trang lại đô thị.

Bộ Xây dựng mới đây đã ban hành dự thảo nghị định cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư. Tuy nhiên theo các chuyên gia, nhiều cơ chế vẫn chưa thực sự thu hút nguồn lực ngoài ngân sách nhà nước. Nếu chỉ cho phép xây dựng lại chung cư mới với chỉ tiêu quy hoạch giống như chung cư cũ sẽ không khả thi và sẽ không nhà đầu tư nào có thể thực hiện được.

Cùng với đó, cũng cần phải xem xét, khẳng định phương thức tập thể chủ sở hữu căn hộ chung cư có quyền tự mình quyết định phá dỡ, xây dựng mới chung cư nếu có đủ điều kiện và năng lực. Với những hộ có đông người, hoặc có nhiều hộ khẩu sinh sống trong cùng một căn hộ, cần bổ sung thêm nguyên tắc ngoài căn hộ chung cư xây dựng mới được hoán đổi, sẽ có quyền được mua thêm căn hộ cùng dự án với mức giá ưu đãi phù hợp đặc điểm tình hình thực tế của từng dự án cũng như từng địa phương.

Trong thời gian chờ đợi chính sách mới được thực thi, để tránh gặp phải những hiểm họa đáng tiếc, TP cần phải quyết liệt trong vấn đề di dời người dân ra khỏi những chung cư đang chờ sập này, đồng thời, có phương án bố trí tái định cư để giúp họ sớm ổn định cuộc sống.