Ngân hàng tăng lãi suất, giảm ưu đãi cho vay với bất động sản

Chị Thu Trang (ngụ tại Tp.HCM) cho biết đang cần vay số tiền 1,5 tỷ đồng để mua đất nên đến tìm hiểu thông tin tại một chi nhánh của ngân hàng Vietcombank. Các nhân viên ở đây tư vấn, gói vay có 2 lựa chọn: một là vay cố định trong 12 tháng đầu với lãi suất ưu đãi 7,7%/năm; hai là vay cố định 24 tháng với mức lãi suất 8,7%/năm.

Sau khi hết thời hạn ưu đãi này, lãi suất cho vay sẽ bằng lãi suất tiền gửi kỳ hạn 24 tháng cộng thêm với biên độ 3,5%/năm (theo mức tính hiện nay là khoảng 10,5% mỗi năm).

Nhân viên còn tư vấn chị Trang nên vay sớm, vì có thể lãi suất sẽ còn tăng nữa và điều kiện vay cũng khó khan hơn. Các nhân viên cũng giải thích việc siết cho vay là do thời gian qua bất động sản tăng nóng, rủi ro cao trong khi dư địa cho vay lĩnh vực này lại hạn chế.

Nhiều ngân hàng vừa thực hiện tăng lãi suất cho vay bất động sản vừa
iảm các điều kiện ưu đãi với lĩnh vực này. Ảnh: PV.

Theo tìm hiểu của PV, hiện nhiều ngân hàng cổ phần đã bắt đầu áp dụng mức lãi suất khá cao đối với các khoản vay mua đất, mua nhà, xây sửa nhà. Đơn cử, lãi suất tại ngân hàng ACB hiện đang dao động từ 8,5 - 10% tuỳ từng đối tượng. Lãi suất thấp hơn không đáng kể với những khách hàng có tài khoản lương tại nhà băng này và mua nhà với mục đích để ở. Còn tại ngân hàng OCB, trong 12 tháng đầu mức lãi suất cho vay bất động sản thông thường là 8,99%, sau khi hết thời gian này sẽ tăng lên tầm 11,5%.

Cá biệt, một số ngân hàng còn áp mức lãi suất lên tới 12% đối với lĩnh vực bất động sản nếu khách hàng vay trung hạn. Trong trường hợp khách hàng vay dài hạn, lãi suất thời điểm giải ngân lên đến 12,5%/năm.

Như vậy, so với cách đây chỉ vài tháng, trung bình lãi suất cho vay mua, xây, sửa nhà tại các ngân hàng cổ phần hiện có mức tăng dao động từ 1 - 2% một năm.

Ngoài việc tăng lãi suất, do giá nhà đất tăng nóng, bất thường ở một số khu vực nên các ngân hàng cũng thẩm định lại giá kỹ hơn trước. Đồng thời, thay vì cho vay tối đa 80 - 90% giá trị như trước đây, hiện các ngân hàng chỉ xét cho vay tối đa 70% giá trị, hơn nữa còn xem xét, tính toán khá chặt chẽ tài sản đảm bảo của khách.

Theo đánh giá của một lãnh đạo Vietcombank, bất động sản một số nơi có dấu hiệu tăng nóng và có thể xảy ra bong bóng, nhất là ở phân khúc bất động sản cao cấp. Do đó, việc các ngân hàng giới hạn tín dụng đối với lĩnh vực bất động sản trong thời điểm này là hợp lý và cần thiết.

Cũng theo vị lãnh đạo này, nguồn vốn cho vay với lĩnh vực bất động sản cũng bị giới hạn lại sau khi Ngân hàng Nhà nước sửa đổi Thông tư 36 theo hướng siết chặt tín dụng vào bất động sản. Trong đó, có hai điều khoản tác động mạnh nhất. Một là điều chỉnh tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn từ 60% giảm về mức 40%.

Hai là tăng hệ số rủi ro đối với các khoản vay liên quan đến bất động sản từ 150% lên 250%. Với điều khoản này, ngân hàng phải duy trì nguồn vốn tối thiểu cao, nên tất nhiên sẽ không còn nhiều vốn để cho vay bất động sản như trước đây.

Còn theo lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Tp.HCM, tại những khu vực đang trải qua đợt sốt đất mạnh mẽ như địa bàn các huyện Cần Giờ, Củ Chi, Hóc Môn, quận 9, Bình Chánh.... các ngân hàng đều đang thực hiện lộ trình siết cho vay đầu tư.

Vị lãnh đạo trên cũng cho biết, hiện cho vay bất động sản tại Tp.HCM chiếm khoảng 11% tổng dư nợ cho vay. Mức dư nợ tại đây vào khoảng 1,75 triệu tỷ đồng tính đến thời điểm cuối năm 2017. Như vậy dư nợ cho vay bất động sản đã tương đương khoảng 192.500 tỷ đồng.

Con số trên là chưa bao gồm những khoản cho vay mua bất động sản đang bị "ẩn" dưới hình thức cho vay tiêu dùng cá nhân. Hiện dư nợ cho vay tiêu dùng trên địa bàn Tp.HCM cũng đã vào khoảng 220.000 tỷ đồng, trong đó cho vay liên quan đến bất động sản chiếm khoảng 28,7% (tức khoảng hơn 63.100 tỷ đồng). Từ những con số này có thể nhẩm tính, tổng vốn cho vay vào bất động sản tại Tp.HCM ước khoảng hơn 255.600 tỷ đồng.

Như vậy, nếu xét về con số tuyệt đối thì dòng vốn cho vay đổ vào lĩnh vực bất động sản thành phố đã tăng hơn 15.000 tỷ đồng so với khoảng 1 năm trước.

Ông Phạm Hồng Hải, Tổng giám đốc Ngân hàng HSBC Việt Nam cũng từng nhận xét rằng, để phát triển bền vững, thay vì chỉ tập trung vào tín dụng, các ngân hàng cần đẩy mạnh mảng dịch vụ hơn nữa. Bên cạnh đó, dòng vốn tín dụng đổ vào các kênh rủi ro cao như bất động sản, chứng khoán và BOT cũng cần được lưu ý nhiều hơn.