Thời gian gần đây, nhà phố thương mại (shophouse) nổi lên như một loại hình đầu tư bất động sản kiểu mới. Phân khúc này đang thu hút khá nhiều khách hàng bởi những ưu điểm về vị trí, thiết kế, tính thương mại...
Song, do loại hình này chỉ được kinh doanh chứ không được coi là nhà ở nên người mua cần tìm hiểu kỹ trước khi xuống tiền.
Nhà phố thương mại không chỉ nở rộ ở các đô thị lớn như Hà Nội, Tp.HCM mà loại hình bất động sản này còn phát triển mạnh ở nhiều địa phương khác như Đà Nẵng, Phú Quốc, Quảng Ninh… Kiến trúc bề ngoài của shophouse giống như nhà liền kề hoặc những căn nhà phố ở các khu đô thị. Thế nhưng, do đất xây dựng shophouse thường là đất thuê có thời hạn nên shophouse chỉ được thuê mua mà không có hợp đồng mua bán nhà. Đồng thời, quyền sở hữu shophouse cũng được giới hạn trong một thời gian nhất định.
Tuy vậy, thời gian qua, shophouse vẫn phát triển nhanh chóng nhờ các ưu thế như nằm tại các vị trí trung tâm, vừa để ở vừa có thể kinh doanh. Minh chứng là, hàng loạt shophouse tại các dự án lớn như Dương Nội (Hà Đông), Vinhome Mễ Trì (Nam Từ Liêm), MonCity (Mỹ Đình)… ra hàng đến đâu là hết đến đó. Đặc biệt, có những nơi mua rồi bán lại với số tiền chênh lệch hàng trăm triệu đồng.
Một dự án nhà phố thương mại. (Ảnh minh họa)Anh Đình Hưng, giám đốc một văn phòng giao dịch địa ốc tại khu vực phía Tây Hà Nội cho hay, shophouse có giá rẻ hơn nhà liền kề cùng khu vực và nằm tại trung tâm nên được nhiều nhà đầu tư lựa chọn. Trên thực tế, nhiều người mua shophouse đã cho thuê lại để kiếm lời.
Tại một dự án với hàng trăm căn shophouse trên đường Tố Hữu (Hà Đông) vừa được ra mắt, giá bán mỗi căn 50m2, cao 3,5 tầng xấp xỉ 10 tỷ đồng. Qua tìm hiểu được biết, chủ đầu tư đã tìm cách "lách" bằng hình thức cho thuê 50 năm nhưng chỉ thanh toán tiền 1 lần duy nhất. Công trình sẽ được xây trên lô đất mà chủ đầu tư đấu giá trúng và thuê đất ở Sở Tài nguyên - Môi trường Hà Nội. Theo hợp đồng thuê, đất được thuê để xây dựng cơ sở thương mại, dịch vụ.
Chủ đầu tư dự án này chia sẻ, vấn đề pháp lý cũng đã được nghiên cứu khi soạn thảo hợp đồng mua bán. Tên gọi shophouse hay nhà phố thương mại là do "quen tai". Trong khi đó, tên gọi trong luật là nhà thấp tầng. Tuy nhiên, điều quan trọng là trong hợp đồng chúng tôi đã nói rõ dự án có mục đích thương mại, dịch vụ chứ không phải để ở.
Vị này cho biết, với mục đích trên, người mua chỉ được phép kinh doanh thương mại, dịch vụ chứ không thể đăng ký tạm trú, tạm vắng do đây không phải là dự án nhà ở. Đại diện chủ đầu tư nhấn mạnh: “Thiết kế các lô đất này đều phục vụ cho mục đích kinh doanh, dịch vụ do không phải nhà ở. Mỗi tầng là một sàn không thiết kế phòng ngủ, bếp. Khách hàng không được đăng ký để lưu trú như nhà ở mà chỉ được đăng ký kinh doanh".
Cũng theo vị này, đất dự án là đất thuê có thời hạn, doanh nghiệp trả tiền thuê đất 1 lần. Việc ký hợp đồng mua bán với khách hàng không phải là bán quyền sử dụng đất mà chỉ là bán tài sản trên đất. “Tài sản trên đất mà chúng tôi bán cho khách hàng là ngôi nhà 3 tầng, 1 tum do chúng tôi đầu tư xây dựng”, chủ dự án chỉ rõ.
Một lãnh đạo Sở Xây dựng Hà Nội thông tin, vì luật chưa cấm nên nhiều chủ đầu tư thay vì bán nhà "kiểu" liền kề đã bán nhà phố thương mại. Trước khi quyết định xuống tiền, khách mua nhà phải cân nhắc kỹ lưỡng. Điều "thiệt thòi" là những căn shophouse này không phải để ở nên không được phép đăng ký tạm trú, tạm vắng.