Đầu tháng 7/2016, thị trường BĐS nóng hơn bao giờ hết khi chứng kiến cuộc đua khốc liệt cho một suất thuê dự án nhà ở xã hội (NƠXH). Chỉ tiêu ít trong khi nhu cầu lớn khiến nhiều người thu nhập thấp đứng ngồi không yên vì tỷ lệ “chọi” cao.
Nguyên Thứ trưởng Bộ TN&MT, GS.TSKH Đặng Hùng Võ cho rằng: “Tuy việc phát triển nhà cho thuê có thể cứu cánh hàng triệu người lao động nghèo nhưng cũng khiến cho nhiều doanh nghiệp thua thiệt về hiệu quả kinh tế. Vì vậy, bên cạnh các chính sách hỗ trợ người thu nhập thấp mua nhà, cần xây dựng khung pháp lý cụ thể với phân khúc cho thuê. Có vậy mới rộng đường cho doanh nghiệp xây dựng phương hướng đầu tư dài hơi”.
1 chọi 20
Nhóm đối tượng thu nhập thấp hết sức hân hoan, phấn khởi ngay sau khi Công ty CP Đầu tư phát triển nhà Hà Nội số 5 công bố tiếp nhận hồ sơ đăng ký thuê căn hộ tại dự án NƠXH Đại Kim. Thế nhưng, niềm vui "chẳng tày gang" khi chỉ tiêu cho thuê vỏn vẻn 136 căn trên tổng số 630 căn hộ. Chị Nguyễn Thị Đào (Thanh Xuân, Hà Nội) lo lắng chia sẻ: “Còn khoảng 2 tuần nữa là hết hạn nhận hồ sơ (20/7), mặc dù chủ đầu tư chưa thông báo chi tiết số hồ sơ đăng ký nhưng ước lượng của chúng tôi thì con số đã lên đến vài trăm người. Do đó, 99% khả năng Công ty sẽ tiến hành bốc thăm và xác suất thuê căn hộ bỗng chốc trở nên quá xa vời”.
Nhà ở xã hội Đại Kim có 136 căn hộ cho thuê đang gây sốt trên thị trường địa ốc.
(Nguồn ảnh: Phạm Hùng).
| Bộ Xây dựng cho biết, tính chung cả nước, hiện quỹ nhà ở cho thuê hiện chỉ chiếm hơn 6,3% tổng số hộ dân sở hữu nhà ở. Riêng Hà Nội chiếm 14%. Dự thảo Nghị định Quản lý phát triển NƠXH đang được Bộ Xây dựng lấy ý kiến nêu rõ, Bộ này đề xuất quy định các dự án phát triển nhà ở, các khu đô thị mới có quy mô sử dụng đất từ 10 ha trở lên phải dành 20% diện tích đất để xây dựng NƠXH. |
Theoo anh Trần Hùng (Triều Khúc, Hà Nội) đăng ký hồ sơ thuê căn hộ tại NƠXH Đại Kim: “Ngày đầu (28/6) đến nộp hồ sơ, tôi đã hoang mang khi thấy có gần 300 người nộp và vài trăm hồ sơ trước đó. Để có được một suất thuê phải đấu với khoảng 20 người. Tại vòng chấm điểm, nếu gia đình tôi không đạt điểm cao sẽ khó lòng được tham gia bốc thăm quyền thuê căn hộ”.
Tương tự, tình trạng này cũng xảy ra tại dự án NƠXH Bamboo Garden thuộc Công ty CP tập đoàn C.E.O. Phó Tổng Giám đốc Ceo Group, bà Lan Anh cho hay, khu NƠXH cho thuê gồm 86 căn hộ với diện tích đa dạng. Dự tính giá cho thuê là 48.000 đồng/m2/tháng (đã gồm VAT + phí bảo trì). “Số lượng người đến đăng ký vẫn đông dù đã hết hạn nhận hồ sơ 3 ngày. Thống kê sơ bộ cho thấy, với chỉ tiêu 86 căn hộ cho thuê mà Công ty đưa ra thì số lượng hồ sơ đăng ký thuê đã vượt gấp nhiều lần”, Phó Tổng Ceo nói.
Nguồn cung cạn kiệt
Theo khảo sát của phóng viên, nhu cầu của phân khúc NƠXH cho thuê tỷ lệ nghịch với cung khi các dự án chỉ đếm trên đầu ngón tay. Chủ tịch Hiệp hội BĐS Việt Nam (VNREA), ông Nguyễn Trần Nam phân tích, việc hàng trăm người thu nhập thấp chen chân nộp hồ sơ thuê căn hộ NƠXH chứng tỏ sự màu mỡ của thị phần này cần được khai phá. Nhưng do đặc thù cần thời gian lâu để thu hồi vốn vì thế chủ đầu tư triển khai các dự án NƠXH cho thuê phải có vốn tự có hùng hậu hoặc tìm ra được nguồn vốn với lãi suất khoảng 5%/năm thì mới có thể nghĩ đến phương án xây căn hộ cho thuê.
Trong khi đó, chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long nhận định, hầu hết đối tượng cần thuê căn hộ là gia đình trẻ đủ tiêu chuẩn mua NƠXH nhưng chưa đủ tài chính. Vì thế, họ dự tính thuê nhà trước để giành quyền được mua sau 5 năm sử dụng. Mục tiêu phát triển nhà ở quốc gia cần có loại hình căn hộ cho thuê giá bình dân, trên dưới 2 triệu đồng/căn hộ/tháng để đáp ứng nhu cầu của đông đảo người thu nhập thấp đô thị. Hơ nữa, việc phát triển NƠXH cho thuê không chỉ tốt cho thị trường mà còn góp phần làm thay đổi nhận thức và thói quen cũ là sở hữu nhà, chuyển qua mô hình ở nhà thuê như tại nhiều nước trên thế giới.
Ông Long nhấn mạnh: “Để điều này thành hiện thực thì Nhà nước cần ban hành hành lang pháp lý rõ ràng, quy định cụ thể về tiêu chuẩn thiết kế (20-30m2 là phù hợp với nhu cầu hiện nay), tăng các chỉ tiêu quy hoạch như hệ số sử dụng đất, quy mô dân cư, số tầng cao…; ban hành quy chế và trách nhiệm của người đi thuê tại khu vực đô thị”.
Ít biến động về nhu cầu
Theo chuyên gia địa ốc Nguyễn Thành Tiến, trong khi phân khúc căn hộ bán đang gặp nhiều khó khăn thì nhu cầu của thị trường căn hộ cho thuê vẫn tăng mạnh. Do đó, việc phát triển các dự án nhà cho thuê là phù hợp với nhu cầu thực tế. Hiện nay, tuy có nhiều chính sách hỗ trợ cho người dân mua NƠXH nhưng vẫn còn rất nhiều người lao động ngoại tỉnh không thể với tới gói hỗ trợ này do tổng thu nhập không thuộc diện được hỗ trợ. Thậm chí, ngay cả trong bối cảnh các ngân hàng và doanh nghiệp BĐS ra sức ưu đãi về giá cả thì người dân cũng còn đắn đo khi sở hữu một căn hộ. Trên thực tế, các chủ đầu tư xây dựng dự án NƠXH vẫn tập trung vào xây bán hơn là cho thuê vì hình thức kinh doanh này không sinh lời nhanh, thời gian hoàn vốn lại lâu. Trước thực trạng này, Nhà nước cần có hành lang pháp lý cụ thể và chính sách ưu đãi linh hoạt để giúp doanh nghiệp tháo gỡ khó khăn khi đầu tư vào phân khúc nhà thu nhập thấp, đồng thời có thể giúp người dân có nhà ở giá rẻ trong thời gian dài.