Hỏi: Nhà tôi có ba chị em, hiện một em gái đang sống ở Australia. Do kinh tế gặp khó khăn nên chị em tôi đã bàn bạc, thống nhất bán căn nhà mà mẹ tôi đã qua đời để lại chia làm 3, em gái tôi cũng được chia một phần.
Vậy xin luật sư cho biết, khi em gái tôi về Việt Nam để nhận phần di sản được chia này (tầm 800 triệu đồng) có phải đóng thuế thu nhập cá nhân hay không? Nếu có thì phải đóng bao nhiêu phần trăm trên tổng số tiền được nhận và có phải làm thủ tục gì để được nhận không?
Chân thành cảm ơn!
Đào Thị Tú Nga
Tài sản được chia có phải đóng thuế thu nhập? (Ảnh minh họa, nguồn: Internet).
Trả lời:
Do chị không nêu rõ việc mẹ chị chết có để lại di chúc hay không và căn nhà này có thuộc sở hữu của duy nhất mẹ chị hay không nên luật sư sẽ tư vấn cho chị dựa theo giả định là mẹ chị mất không để lại di chúc, đồng thời di sản để lại là căn nhà thuộc sở hữu của duy nhất mẹ chị, 3 chị em chị là những đồng thừa kế duy nhất.
Căn cứ theo Điều 675 Bộ Luật Dân sự thì 3 chị em chị sẽ thuộc trường hợp thừa kế theo pháp luật. Cụ thể:
Theo Điều 676 Bộ luật dân sự, 3 chị em sẽ được hưởng phần di sản bằng nhau. Ba chị em phải tiến hành thủ tục khai nhận di sản đối với căn nhà do mẹ để lại để nhận phần di sản của mình.
Nếu 3 chị em nhận di sản thừa kế là căn nhà (3 chị em cùng đứng tên căn nhà) sẽ được miễn thuế thu nhập cá nhân (theo Khoản 4 Điều 4 Luật thuế thu nhập cá nhân 2007 sửa đổi năm 2012 quy định về thu nhập được miễn thuế: Thu nhập từ nhận quà tặng, thừa kế là bất động sản giữa chồng với vợ; mẹ đẻ, cha đẻ với con đẻ; mẹ nuôi, cha nuôi với con nuôi; mẹ chồng, cha chồng với con dâu; mẹ vợ, cha vợ với con rể; bà nội, ông nội với cháu nội; bà ngoại, ông ngoại với cháu ngoại và anh chị em ruột với nhau).
Vậy nhưng, căn nhà này sẽ được bán đi để chia lại cho người em ở Australia. Vì vậy, về nghĩa vụ thuế thu nhập cá nhân của em gái chị khi chuyển nhượng căn nhà này sẽ có 2 trường hợp có thể xảy ra, gồm:
Một là, theo điểm b.1.1.2 Khoản 1 Điều 3 Thông tư 111/2013/TT-BTC, trường hợp em gái chị chưa có quyền sở dụng đất ở, quyền sở hữu nhà ở ở nơi khác tại Việt Nam thì em gái chị sẽ được miễn thuế.
Hai là, nếu em gái chị đã có quyền sử dụng đất ở, quyền sở hữu nhà ở ở nơi khác tại Việt Nam, trong trường hợp này căn cứ theo Điểm b Khoản 4 Điều 17 Thông tư 92/2015/TT-BTC, nếu chuyển nhượng bất động sản là đồng sở hữu thì nghĩa vụ thuế được xác định riêng cho từng người nộp thuế theo tỷ lệ sở hữu bất động sản.
Thế nên, em gái chị sẽ chịu thuế theo tỷ lệ sở hữu căn nhà. Mức thuế suất em gái chị phải chịu là 1/3 của 2% giá trị chuyển nhượng căn nhà (trong đó 2% giá trị chuyển nhượng là mức thuế suất áp dụng đối với trường hợp chuyển nhượng bất động sản theo Khoản 12 Điều 2 Nghị định 12/2015/NĐ-CP).
Trân trọng!
Luật sư Đào Thị Bích Liên
(Đoàn luật sư Tp.HCM)