Luật gia Vũ Xuân Tiền, Chủ tịch HĐTV Công ty Tư vấn VFAM Việt Nam cho
Theo ông Tiền, người dân khi đã mua nhà, bao gồm
cả nhà chung cư, là đã có quyền sở hữu đối với căn nhà đó. Không một văn
bản pháp luật nào quy định về quyền sở hữu có thời hạn. Điều 171 Luật
Dân sự quy định các trường hợp chấm dứt quyền sở hữu, trong đó cũng
không có quy định về hết thời hạn sở hữu.
Luật Nhà ở năm 2005 cũng quy định rất rõ ràng,
đầy đủ về quyền sở hữu nhà ở của công dân; trong đó điều 4 quy định:
“Công dân có quyền có chỗ ở thông qua việc tạo lập nhà ở hợp pháp hoặc
thông qua việc thuê, mượn, ở nhờ nhà ở theo quy định của pháp luật.
Người tạo lập nhà ở hợp pháp có quyền sở hữu đối với nhà ở đó”.
Còn điều 5 trong bộ luật thì khẳng định: “1. Nhà
nước công nhận và bảo hộ quyền sở hữu nhà ở của chủ sở hữu. 2. Nhà ở
thuộc sở hữu của tổ chức, cá nhân không bị quốc hữu hóa. Trường hợp thật
cần thiết vì lý do quốc phòng, an ninh và vì lợi ích quốc gia, Nhà nước
quyết định trưng mua hoặc trưng dụng nhà ở thì Nhà nước bồi thường cho
chủ sở hữu nhà ở theo giá thị trường tại thời điểm thanh toán và tạo
điều kiện để họ tạo lập nhà ở khác”.
Ngoài ra, ông Tiền còn dẫn điều 58 Hiến pháp năm
1992 quy định: “Công dân có quyền sở hữu về thu nhập hợp pháp, của cải
để dành, nhà ở, tư liệu sinh hoạt, tư liệu sản xuất, vốn và tài sản khác
trong doanh nghiệp hoặc trong các tổ chức kinh tế khác; đối với đất
được Nhà nước giao sử dụng thì theo quy định tại điều 17 và điều 18. Nhà
nước bảo hộ quyền sở hữu hợp pháp và quyền thừa kế của công dân”.
Quy định trên cho thấy, không thể sử dụng bất kỳ
một quyền lực hành chính nào để xóa bỏ trách nhiệm “Nhà nước bảo hộ
quyền sở hữu hợp pháp” của công dân và cũng không thể tự nhiên xóa bỏ
“quyền thừa kế của công dân”. Điều đó có nghĩa để thực hiện đề xuất này,
cần sửa ít nhất hai đạo luật và cả Hiến pháp.
Lý do cơ bản mà một cơ quan của Bộ Xây dựng đưa
ra đề xuất nêu trên là các chung cư sau một thời gian sử dụng sẽ xuống
cấp, cũ nát, gây mất an toàn, làm xấu bộ mặt đô thị nên cần được phá đi,
làm lại. Song, để giải quyết khó khăn trong quản lý nhà chung cư mà
phải sửa luật và Hiến pháp và đẩy khó khăn cho người dân thì cần nên xem
xét lại.
Theo dvt