Hỏi: Gia đình tôi hiện có một mảnh vườn 1 ha. Vào năm 2000, bố mẹ tôi thuê máy móc về giải phóng mặt bằng và làm Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) đứng tên bố tôi (được sự đồng ý của ông bà và anh em trong nhà). Đến năm 2002 ông tôi mất, sau đó bà cũng mất năm 2005. Tới năm 2010, bố tôi không may qua đời.
Không lâu sau đó, anh em trong nhà có tranh chấp mảnh đất trên với mẹ con tôi. Do làm ăn xa nên mẹ tôi để mảnh đất trên cho các bác làm từ năm 2011 đến nay. Hiện mẹ con tôi làm nhà trên mảnh đất đó nhưng các bác không cho và xảy ra tranh chấp.
Vậy xin hỏi luật sư, nếu đưa sự việc này ra tòa thì mẹ con tôi có cơ sở thắng kiện không?
Trân trọng cảm ơn!
nguyentuan09@.....
Quyền thừa kế tài sản tuân theo quy định của pháp luật hiện hành
(Ảnh minh họa, nguồn: Internet)
Trả lời:
Căn cứ vào thông tin mà bạn cung cấp thì nguồn gốc mảnh vườn là đất của ông bà. Nhưng vào năm 2000, ông bà và các anh em trong nhà đã đồng ý chuyển quyền sử dụng đất đứng tên bố bạn. Tại thời điểm năm 2000 sẽ áp dụng Luật Đất Đai 1998 sửa đổi bổ sung 2001, Điều 36 quy định như sau:
Việc cấp GCNQSDĐ được thực hiện theo các quy định sau:
1. GCNQSDĐ do cơ quan quản lý đất đai ở Trung ương phát hành;
2. UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương cấp GCNQSDĐ cho tổ chức sử dụng đất và những đối tượng được Chính phủ quyết định giao đất. UBND quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh cấp GCNQSDĐ cho cá nhân, hộ gia đình;
3. Nếu thửa đất có nhiều cá nhân không cùng 1 hộ gia đình hoặc không cùng 1 tổ chức sử dụng thì GCNQSDĐ được cấp đến từng tổ chức, cá nhân và hộ gia đình.
Nhà nước đã công nhận quyền sử dụng đất thông qua việc cấp GCNQSDĐ nên thửa đất thuộc quyền sử dụng, quản lý và định đoạt của bố bạn.
Nhưng cần phân biệt các trường hợp dưới đây:
Một là, nếu GCNQSDĐ cấp cho hộ gia đình mà bố bạn là người đứng tên. Do đó, khi bố bạn mất thì quyền sử dụng đất sẽ được chia một nửa cho mẹ bạn, phàn còn lại được chia đều cho hàng thừa kế thứ nhất. Theo đó, ông bà bạn mất phần thừa kế sẽ chuyển cho hàng thừa kế thế vị.
Hai là, trường hợp GCNQSDĐ cấp riêng cho bố bạn thì đó là tài sản riêng và khi bố bạn mất di sản đó trở thành di sản thừa kế và hàng thừa kế được xác định gồm mẹ bạn cùng các con.
Vì thế, mẹ bạn nên tiến hành khai nhận thừa kế tại văn phòng công chứng. Rồi tiến hành lập bản thỏa thuận phân chia di sản và sang tên thửa đất mang tên mẹ bạn, sau đó mới tiến hành xây dựng.
Trong trường hợp có sự tranh chấp về thừa kế mảnh đất trên, mẹ bạn và các con có thể khởi kiện tại Tòa án nhân dân cấp huyện nơi có bất động sản. Theo quy định, thời hiệu khởi kiện kể từ ngày để người thừa kế yêu cầu chia di sản, xác nhận quyền thừa kế của mình hoặc bác bỏ quyền thừa kế của người khác là 10 năm, kể từ thời điểm mở thừa kế.
Luật sư Phạm Thị Bích Hảo
(Công ty luật TNHH Đức An)