Luật Nhà ở 2014 quy định, dự án đã thế chấp ở ngân hàng phải được giải chấp trước khi bán cho khách hàng. Tuy nhiên, Luật cũng nêu rõ trong một số trường hợp chủ đầu tư vẫn có thể bán, chuyển nhượng dự án đang thế chấp tại ngân hàng mà không sai luật. "Chủ đầu tư dự án đã bị thế chấp vẫn được quyền bán, chuyển nhượng, cho thuê nhà ở của dự án với điều kiện phải được ngân hàng nhận thế chấp có văn bản chấp thuận và khách hàng đồng ý.", ông Lê Hoàng Châu, chủ tịch Hiệp hội Bất động sản (BĐS) Tp.HC
Sở Tài nguyên - Môi trường Tp.HCM đã công bố danh sách 77 dự án BĐS được chủ đầu tư đem thế chấp tại các tổ chức tín dụng trên địa bàn thành phố tính đến ngày 8/6/2016. Số lượng này chiếm 13,2% trong tổng số 584 dự án bất động sản đang triển khai thực hiện tại Tp.HCM.
Tuy nhiên, sau khi Sở Tài nguyên Môi trường công bố thông tin về 77 dự án đang thế chấp ngân hàng đã có tác động tức thì đến thị trường bất động sản làm cho một bộ phận người tiêu dùng băn khoăn, lo lắng, nhất là có người hiểu nhầm là dự án đã bị thế chấp đồng nhất với chủ đầu tư kém năng lực.
Dự án đã thế chấp nếu đảm bảo một số yêu cầu pháp lý
sẽ vẫn được bán, chuyển nhượng
Nhận định về vấn đề này, ông Lê Hoàng Châu, chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Tp.HCM (HoREA) cho biết: "Hoan nghênh Sở Tài nguyên Môi trường đã có văn bản số 7067 công bố 77 dự án của các chủ đầu tư đang đăng ký thế chấp quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất hình thành trong tương lai tại Tp.HCM. Việc công bố danh sách trên là điểm hết sức tích cực, nhằm đảm bảo tính minh bạch trên thị trường".
Tuy nhiên, trong quá trình sản xuất, kinh doanh, việc doanh nghiệp thế chấp, giải chấp tài sản để vay vốn làm ăn là hoạt động bình thường. Trong lĩnh vực kinh doanh bất động sản cũng vậy, việc chủ đầu tư thế chấp dự án, nhà ở, công trình để vay vốn tín dụng ngân hàng phát triển dự án và hoàn thành công trình nhà ở, sau đó thực hiện giải chấp cũng là việc bình thường.
Đa số chủ đầu tư sử dụng vốn huy động đúng mục đích; nhưng cá biệt, cũng có chủ đầu tư sử dụng vốn huy động sai mục đích, đầu tư dàn trải, thậm chí tiêu dùng cá nhân dẫn đến không hoàn thành dự án, không bàn giao được nhà cho người mua, mất thanh khoản, gây ra nợ xấu gây thiệt hại cho khách hàng và làm cho người tiêu dùng mất lòng tin.
Việc xác định nhà ở đã được giải chấp trước khi ký hợp đồng huy động vốn góp, hợp đồng mua bán, thuê mua nhà ở với khách hàng theo quy định tại khoản này được nêu rõ trong văn bản thông báo nhà ở đủ điều kiện được bán của cơ quan quản lý nhà ở cấp tỉnh nơi có nhà ở".
"Do vậy, chủ đầu tư dự án đã bị thế chấp vẫn được quyền bán, chuyển nhượng, cho thuê nhà ở của dự án với điều kiện phải được ngân hàng nhận thế chấp có văn bản chấp thuận; Người mua nhà tại các dự án đã bị thế chấp ngân hàng có quyền yêu cầu chủ đầu tư cung cấp văn bản của ngân hàng chấp thuận cho chủ đầu tư được bán nhà, căn hộ hình thành trong tương lai để huy động vốn", ông Châu khẳng định.