Theo ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Tp.HCM (HoREA), cần khai thông một số điều kiện như: dự án xin chia nhỏ căn hộ không được duyệt, mua nhà qua chủ đầu tư cấp 2 không được vay... để việc giải ngân gói 30.000 tỷ được đẩy mạnh.
Xung quanh gói ưu đãi 30.000 tỷ đồng, ông Châu đã có cuộc trao đổi với phóng viên về các biện pháp đẩy nhanh giải ngân gói cho vay này.
Theo ông Lê Hoàng Châu, cần nhanh chóng khơi thông gói 30.000 tỷ đồng
Tính đến ngày 15/10, theo báo cáo của Bộ Xây dựng thì tổng số tiền các ngân hàng đã cam kết giải ngân theo chương trình mới chỉ đạt gần 12% gói hỗ trợ, là gần 7.950 tỷ đồng, dư nợ 3.576 tỷ.
- Là đại diện giới kinh doanh Bất động sản Tp.HCM, theo ông những tháo gỡ của Chính phủ đối với người mua nhà và chủ đầu tư có nhu cầu vay gói 30.000 tỷ đã phát huy hiệu quả trong thời gian qua hay chưa?
Phải nói rằng đây là lần đầu tiên gói 30.000 tỷ đồng được triển khai tại Việt Nam theo hình thức ưu đãi cho vay mua nhà ở đối với người có thu nhập thấp. Thực hiện giải ngân gói này là cả một quá trình mà Chính và các bộ ngành phải từng bước hoàn thiện hành lang pháp lý, nên việc triển khai còn chậm. Sau Nghị quyết 02, các bộ ngành vẫn còn chậm trễ trong việc ban hành hàng loạt các văn bản hướng dẫn.
Nhiều vấn đề cũng chưa được tiên lượng, chẳng hạn như mãi đến tháng 4/2014, Thông tư liên tịch 01 giữa 4 bộ: Bộ Tài nguyên Môi trường, Bộ Xây dựng, Bộ Tư pháp và Ngân hàng Nhà nước mới chính thức cho phép việc thế chấp nhà ở hình thành trong tương lai để khơi thông gói 30.000 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, việc Bộ Xây dựng ra Thông tư 02 đã cho phép chuyển đổi nhà ở thương mại sang nhà ở xã hội, cho phép chia nhỏ căn hộ lớn thành căn hộ nhỏ vẫn còn vướng, trong khi đó còn rất thiếu sản phẩm phù hợp với mục tiêu giải ngân gói tín dụng 30.000 tỷ đồng, như nhà ở xã hội hay nhà ở thương mại có quy mô nhỏ và vừa.
Đến thời điểm này, tại Tp.HCM đã có 8/11 dự án nhà ở thương mại được chuyển đổi sang nhà ở xã hội, và mới chỉ có 2 doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn ưu đãi của gói 30.000 tỷ đồng. Đây là con số khá khiêm tốn, vì điều kiện để các doanh nghiệp bất động sản có thể tiếp cận vay vốn của gói 30.000 tỷ đồng là không dính nợ xấu. Hiện mới chỉ có dự án căn hộ của Hoàng Quân được giải ngân khoảng 200 tỷ đồng, và dự án căn hộ của Công ty CP Đầu tư Thủ Thiêm. Nhưng còn Công ty CP Đầu tư xây dựng và khai thác công trình giao thông 584 cũng đã tiếp cận gói 30.000 tỷ đồng nhưng không đủ điều kiện.
Khi các vướng mắc của gói 30.000 tỷ đồng được tháo gỡ, việc giải ngân được đẩy nhanh hơn nữa sẽ thúc đẩy thị trường bất động sản sôi động trở lại, cũng như tạo nguồn lực cho doanh nghiệp xây dựng nhà ở xã hội đáp ứng nhu cầu người dân.
- Vậy ông có thể cho biết để người dân có thể tiếp cận gói 30.000 tỷ đồng thuận lợi hơn, còn vấn đề gì cần phải tháo gỡ?
Hiện nay đối với nhà ở xã hội, khách hàng phải mua trực tiếp từ chủ đầu tư chính (tức chủ đầu tư cấp 1) thì mới được nhận ưu đãi của gói 30.000 tỷ đồng.
Ví dụ, khi Nam Long là chủ đầu tư cấp 1 bán lại dự án cho 1 doanh khác thì doanh nghiệp này sẽ là nhà đầu tư cấp 2. Nếu khách hàng ký hợp đồng mua căn hộ với nhà đầu tư cấp 2 này thì sẽ không được vay gói 30.000 tỷ đồng.
Như vậy, chỉ khi nhà đầu tư cấp 2 chuyển đổi thành nhà đầu tư cấp 1 thì mới áp dụng gói hỗ trợ này cho hợp đồng bán nhà hay căn hộ của khách hàng. Bằng không nếu khách hàng muốn nhận được ưu đãi từ gói hỗ trợ, họ phải ký hợp đồng mua căn hộ với Nam Long.
Vừa qua HoREA đã kiến nghị với Bộ Xây dựng về việc này, vì vấn đề ở đây là căn hộ nào chứ không phải là chủ đầu tư nào. Và Bộ Xây dựng cũng mới trả lời Công ty CP Quốc Cường Gia Lai về nội dung này nhưng mới chỉ ở vấn đề nhà ở xã hội.
- Gói 30.000 tỷ đồng sẽ kết thúc giải ngân đến 1/6/201, trong khi đang rất thiếu lượng nhà ở cung cấp cho gói này. Vậy làm thế nào có thể xây nhanh dự án bất động sản để đáp ứng nhu cầu thực của người có thu nhập thấp?
Một vấn đề rất lớn hiện nay là chuyển đổi nhà ở thương mại sang nhà ở xã hội, hoặc cho phép chia nhỏ căn hộ để có giá bán 1,05 tỷ đồng.
Việc chia nhỏ căn hộ cũng đang gặp nhiều khó khăn khi nhiều dự án muốn thực hiện nhưng không được thực hiện, vì lý do sẽ làm tác động đến hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật và kiến trúc tổng thể của Tp.HCM.
Nhưng theo tôi thì đó là điều mà chúng ta phải chấp nhận trong giai đoạn chuyển đổi quá độ hiện nay. Việc chia nhỏ căn hộ chỉ được Chính phủ cho phép nếu không làm thay đổi tổng diện tích sàn. Đúng là quy mô dân số có thể sẽ tăng nhưng vẫn nằm trong khả năng chịu đựng được.
Đất nước chúng ta còn nghèo, điều kiện thu nhập còn thấp nên phải chấp nhận một giai đoạn phải sống trong căn nhà nhỏ với tiện ích chưa được đầy đủ.
- Như vậy liệu mục tiêu đến năm 2020 đạt diện tích nhà ở bình quân là 25m2 sàn/người có bị ảnh hưởng không thưa ông?
Chúng ta phải chấp nhận điều đó vì ngay như Singapore cũng phải phát triển đô thị qua nhiều giai đoạn. Giai đoạn đầu họ chấp nhận ở nhà chật, nhà xấu, không đủ tiện ích. Đến 20-25 năm sau đó Singapore cải tạo và đập đi xây dựng lại thì đất nước mới được quy hoạch và phát triển hiện đại như ngày nay.
- Xin cảm ơn ông!