Bất ngờ có tên trong danh sách 60 dự án cần thanh tra, rà soát theo đề xuất của Bộ Tài chính, một số dự án tuy đang có tiến độ thi công, bán hàng hoặc bàn giao nhà khá tốt nhưng đột nhiên chững lại.
Theo chia sẻ của chủ đầu tư một dự án tại Thanh Xuân (Hà Nội), sau khi thấy tên dự án nằm trong danh sách có thể bị tiến hành thanh tra, người mua nhà liên tục gọi điện đến công ty đòi tiền khoảng 2 ngày nay.
Lãnh đạo doanh nghiệp cho biết: "Khách hàng nói chúng tôi làm ăn không minh bạch, tiền đã thu đủ nhưng không thực hiện nghĩa vụ đầy đủ với cơ quan nhà nước".
Được biết, trong đề xuất Thủ tướng về kế hoạch thanh tra đối với các dự án có dấu hiệu vi phạm pháp luật đất đai và xác định tiền sử dụng đất, Bộ Tài chính kiến nghị, nếu chủ đầu tư chưa thực hiện đúng thẩm quyền giao sử dụng đất mà không qua đấu giá sẽ tạm thời đình chỉ thi công dự án.
Một chủ đầu tư dự án tại Tp.HCM cho hay, không ít khách hàng đến tận trụ sở hoặc gọi điện để đặt câu hỏi về pháp lý, nghĩa vụ tài chính của dự án, uy tín của doanh nghiệp trong mấy ngày gần đây.
Theo đại diện chủ đầu tư này, những khách hàng đang cân nhắc mua dự án thì hoãn việc xuống tiền. Trong khi đó, người đã mua cũng đặt câu hỏi, liệu chủ đầu tư đã làm gì để dự án đến nông nỗi ấy. Khách hàng chưa hiểu rằng, đây chỉ là danh sách những dự án đã chuyển nhượng trong giai đoạn mà Bộ Tài chính rà soát chứ không phải dự án có sai phạm và sẽ bị thanh tra trong thời gian tới. Nhiều khách hàng vẫn không tin dù doanh nghiệp đã giải thích cặn kẽ.
Ngành xây dựng TP đã chấp thuận các thủ tục cấp phép mở bán dự án, không phải chủ đầu tư bán "lúa non" hay bán chui cho khách hàng. Mặt khác, dự án đang có tiến độ thi công và bán hàng khá tốt, chủ đầu tư chia sẻ.
Theo lãnh đạo doanh nghiệp này: "Tuy mất rất nhiều công để giải thích và hướng dẫn nhân viên cách để trả lời khách hàng về thủ tục pháp lý của dự án nhưng không phải khách hàng nào cũng hiểu, tin tưởng. Vì thế, chúng tôi đã điều chỉnh kế hoạch tiếp thị, bán hàng, xây dựng bộ hồ sơ đầy đủ thủ tục pháp lý dự án để khách hàng có thể tham khảo và yên tâm mua hàng".
Đối với cơ quan thanh tra, danh sách được Bộ Tài chính đưa ra chỉ có tính chất tham khảo.
Một chủ đầu tư một tòa chung cư tại Hà Nội cho biết, dự án đã hoàn tất và bàn giao cho người mua từ nhiều tháng nay nên thông tin thanh tra dự án trên không ảnh hưởng tới tốc độ bán hàng. Tuy nhiên, vào cuối tuần trước, một nhóm khách hàng đã vây quanh trụ sở công ty để yêu cầu đơn vị này giải thích về việc có tên trong danh sách này. Đồng thời, khách mua nhà cũng yêu cầu chủ đầu tư chứng minh, cam kết điều đó không ảnh hưởng gì đến quyền lợi của những người đã mua căn hộ tại dự án.
Kiến nghị tạm thời đình chỉ thi công nếu chưa thực hiện đúng thẩm quyền giao sử dụng đất mà không qua đấu giá của Bộ Tài chính là một trong những vấn đề lo ngại khác của nhiều chủ đầu tư. Điều này càng khiến khách hàng nghi ngờ về tiến độ dự án, nhất là những người đã mua nhà sẽ rất hoang mang, các chủ đầu tư cho hay.
Đối với đề xuất này, mới đây, Hiệp hội Bất động sản Tp.HCM (HoREA) đã gửi tới Thủ tướng 4 đề xuất liên quan đến các dự án bất động sản nằm trong danh sách có thể tiến hành thanh tra. Cụ thể, HoREA kiến nghị vẫn cho phép các chủ đầu tư được tiếp tục triển khai thi công dự án với điều kiện chủ đầu tư phải có văn bản cam kết thực hiện nghĩa vụ tài chính phát sinh (nếu có) sau khi đã có kết luận kiểm tra, thanh tra của cơ quan có thẩm quyền. Mục đích của đề xuất này là để các dự án được hoàn thành và đưa vào sử dụng, tránh lãng phí và đảm bảo quyền lợi của khách mua nhà.
Theo HoREA, trong khi chờ kết quả công tác kiểm tra, thanh tra của cơ quan có thẩm quyền", điều này sẽ giúp các chủ đầu tư yên tâm triển khai thực hiện dự án.
Đối với quyền lợi của người mua nhà tại các dự án bị thanh tra, HoREA cũng đề xuất sẽ không phải chịu trách nhiệm đối với các nghĩa vụ tài chính phát sinh của chủ đầu tư dự án nếu có. Hiệp hội lý giải, người mua nhà không có lỗi, đã giao kết và thực hiện nghĩa vụ hợp đồng với chủ đầu tư.
Luật sư đoàn Luật sư TP Hà Nội, Giám đốc Công ty Luật Vinawind, ông Phùng Viết Vĩnh nhận định, theo nguyên tắc, khách mua nhà chỉ cần thực hiện nghĩa vụ trong hợp đồng mua bán với chủ đầu tư. Ông Vĩnh cho rằng, việc thanh tra các dự án theo chỉ đạo của cơ quan quản lý là làm rõ việc sử dụng quỹ đất công, nghĩa là giữa đơn vị sở hữu trước đây là doanh nghiệp Nhà nước với chủ đầu tư hiện tại. Trong khi đó, luật và cơ quan quản lý bảo vệ về quyền lợi của người mua là bên thứ 3.
Hoạt động thanh tra, kiểm tra cũng là hoạt động thông thường của cơ quan quản lý. Vì vậy, trước những thông tin trên, khách mua nhà cũng không cần quá lo lắng, ông Vĩnh cho hay.
Được biết, trong kiến nghị gửi tới Chính phủ về thanh tra việc quản lý, sử dụng đất đai trước đó, Bộ Tài chính đưa ra 60 trường hợp chuyển đổi mục đích sử dụng đất của doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp cổ phần hóa từ tháng 7/2014 đến tháng 11/2016.
Trước đề xuất này, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đã đề nghị Bộ Tài chính chuyển danh sách các cơ sở nhà đất, chuyển mục đích sử dụng để thực hiện các dự án đầu tư cho Thanh tra Chính phủ. Song, theo Phó Thủ tướng, đây chỉ là danh sách để tham khảo, phục vụ công tác thanh tra về việc quản lý đất đai theo kế hoạch năm 2017 đã được Thủ tướng phê duyệt. Tức là, không phải toàn bộ 60 dự án này đều nằm trong danh sách bị thanh tra.