Trong năm 2018, cơn sốt đất diễn ra đầy kịch tính khi vừa xuất hiện tại Tp.HCM vừa xuất hiện tại những nơi dự kiến trở thành đặc khu kinh tế.
Bất chấp cơn sốt đất kéo dài suốt năm 2017, giá đất khắp Sài Gòn vẫn tăng mạnh vào thời điểm giữa cuối tháng 4/2018. Tâm điểm của cơn sốt đất là khu Đông Tp.HCM. So với cuối năm 2017, giá đất nhiều nơi tại quận 2, 9, Thủ Đức, huyện Nhà Bè, Bình Chánh, Cần Giờ đã vọt lên 50-100%.
Vào giữa quý II/2018, đất quận 9 tăng từ 60% đến gấp đôi. Mức giá đỉnh của khu vực này là tại quận 2, dọc bờ sông vị trí đẹp khu Thạnh Mỹ Lợi với giá 140-160 triệu đồng/m2. Còn giá đất nền Cát Lái đã tăng 50%. Tại khu vực Tây Nam, nhiều lô đất tại huyện Bình Chánh đã tăng giá cả tỷ đồng so với năm trước. Giá nhà đất tại Cần Giờ cũng tăng 50-100% chỉ sau 4 tháng đầu năm 2018.
Theo Hiệp hội Bất động sản Tp.HCM, ít nhất có 2 đợt sốt ảo giá đất nền tự phát, đất nông nghiệp phân lô trái phép tại một số quận ven và huyện ngoại thành Sài Gòn. UBND Tp.HCM đã yêu cầu công an vào cuộc để điều tra về cơn sốt đất mới tại Sài Gòn trong năm 2018, cụ thể là vấn nạn tung tin sai lệch về các dự án để đầu cơ, đẩy giá để hưởng chênh khiến giá trị giao dịch bất động sản tăng đột biến.
|
|
| Khu Đông là tâm điểm của cơn sốt đất Sài Gòn năm 2018. Ảnh: Vũ Lê |
Tại miền Bắc, thị trường bất động sản chứng kiến một năm diễn biến trái chiều ở từng khu vực, phân khúc. Nếu giao dịch tại thị trường Hà Nội khá ảm đạm, đặc biệt ở phân khúc căn hộ thì thị trường những tỉnh lân cận rất sôi động, đặc biệt là phân khúc đất nền.
Có thời điểm, dự án ở tỉnh có thể giao dịch thành công 50-60 lô đất nền chỉ trong một tuần. Nhiều dự án khi tung ra thị trường đã giao dịch 70-80% dù đơn vị phân phối chưa kịp chạy quảng cáo. Một số chủ đầu tư vì thế đã nóng lòng mở bán dự án ngay cả khi thủ tục pháp lý chưa hoàn thiện.
Tình trạng sốt giá đất nền diễn ra tại Bắc Ninh, Vĩnh Yên, Vĩnh Phúc, Bắc Giang, Hưng Yên, Thái Nguyên... Theo cảnh báo của một số đơn vị nghiên cứu, thị trường sốt ảo cũng bởi lượng khách mua đầu tư hay các công ty đầu cơ bất động sản thứ cấp rất lớn. Các khu đô thị dù thanh khoản hết nhưng không có người dân vào ở và nhà đầu tư thứ cấp đang làm loạn thị trường, tạo giao dịch ảo.
Các chuyên gia bất động sản cho hay, đất nền các tỉnh hấp dẫn hơn do giá đất thấp hơn giá đất tại Hà Nội. Trong khi kênh đầu tư tại Hà Nội, nghỉ dưỡng biển được cho là bước vào giai đoạn bão hòa. Bên cạnh đó, làn sóng đầu tư vào các tỉnh lân cận, có nền kinh tế, hạ tầng giao thông tốt khiến nhiều người kỳ vọng giá tại các tỉnh sẽ tăng. Ngoài ra, thị trường các tỉnh sôi động và sốt ảo còn do có nhiều doanh nghiệp bất động sản lớn đổ bộ về đây đầu tư dự án, kéo theo các nhà đầu tư thứ cấp từ Hà Nội.
Biến động lớn nhất của thị trường là "sốt đất đặc khu". Kỳ vọng Luật đặc khu được thông qua trong kỳ họp Quốc hội tháng 10/2018, giá đất Vân Đồn, Phú Quốc, Vân Phong vốn bị đẩy cao suốt cả năm trước tiếp tục đạt đỉnh mới, với lượng giao dịch tăng gấp nhiều lần chỉ trong quý đầu năm.
Giá giao dịch một số nơi tại Vân Đồn có thời điểm đã chạm ngưỡng 60 triệu đồng. Sốt đất xảy ra ở cả những nơi chưa có sổ, chưa rõ về tính pháp lý hoặc đất nông lâm nghiệp chưa chuyển đổi...
Ở những khu vực hoang sơ, nơi người dân chủ yếu làm nghề đánh bắt nuôi trồng thủy sản như Bắc Vân Phong (Khánh Hoà) - cách TP. Nha Trang khoảng 50km, giá đất đã cao gấp 2-3 lần so với năm 2017. Giá đất tại Phú Quốc (Kiên Giang) thậm chí còn "nhảy theo giờ".
Chính quyền địa phương thừa nhận "không kiểm soát nổi" cơn sốt ảo. Để ngăn chặn cơn sốt đất, thời điểm giữa quý II, cơ quan quản lý đã quyết định dừng giao dịch bất động sản tại cả 3 địa phương này. Đến khi Quốc hội cho hay kỳ họp tháng 10 sẽ chưa xem xét dự án Luật Đặc khu, giới đầu tư mắc kẹt tại đây khi hầu như không có giao dịch.
So với cơn sốt đất năm 2017, cơn sốt năm 2018 không kéo dài âm ỉ mà chỉ diễn ra chóng vánh trong nửa đầu năm và kết thúc vào cuối quý II. Khi các cơ quan quản lý Nhà nước áp dụng nhiều chính sách giảm nhiệt thị trường, các cơn sốt đất tại Tp.HCM, các đặc khu và các tỉnh giáp ranh Hà Nội đã nhanh chóng hạ nhiệt.
Các cơn sốt đất mới năm 2018 dù chỉ bùng phát ngắn ngủi trong vài tháng đầu năm nhưng đã để lại nhiều dư chấn nặng nề cho thị trường bất động sản Việt. Mặt bằng giá đất mới tại Tp.HCM liên tục được thiết lập khiến giá nhà tại đô thị này ngày càng bị đội lên cao.
Điều này khiến chi phí đầu vào của thị trường nhà ở Sài Gòn tăng chóng mặt trong năm 2018. Các dự án nhà giá rẻ vì thế ngày càng khó tiếp cận quỹ đất. Hệ lụy là nguồn cung nhà ở bình dân sụt giảm đến 70%.
Tại những tỉnh phía Bắc và những nơi dự kiến trở thành đặc khu, sốt đất khiến thị trường bị nhiễu loạn, tạo mặt bằng giá ảo, tiềm ẩn nguy cơ khủng hoảng và tích tụ bong bóng trong những năm kế tiếp.
Các chuyên gia kinh tế cho hay, bong bóng năm 2018 được kìm hãm nhờ các cơn sốt đất bị chặn đứng kịp thời và chính sách thắt chặt tín dụng hợp lý. Nhưng nỗi lo bong bóng theo chu kỳ 10 năm một lần vẫn còn đó, tạo nên nhiều thách thức cho thị trường năm 2019.