Hiệp hội bất động sản Tp.HCM (HoREA) mới đây đã có văn bản kiến nghị gửi lên các bộ, ngành và UBND Tp.HCM về việc thực hiện phương thức xã hội hoá đầu tư theo hình thức BT, BOT, PPP đối với các khu đất "vàng" thuộc SHNN.
HoREA kiến nghị đấu thầu rộng rãi khu đất "vàng" thuộc SHNN - Ảnh minh hoạ.
Trong văn bản trên, HoREA cho rằng, trong thời gian qua, nhiều nhà đầu tư đã tham gia thực hiện các gói thầu BT, PPP và BOT, thậm chí, có cả doanh nghiệp không đúng chuyên ngành cũng được tham gia và đã có những thời điểm nở rộ các công trình BT, PPP, BOT.
Cùng với mặt tích cực thì tình trạng trên đã phát sinh những vấn đề hạn chế như có rất nhiều công trình BT, PPP, BOT được chỉ định nhà đầu tư. Nguồn vốn chủ sở hữu của nhiều doanh nghiệp tham gia đầu tư chỉ chiếm khoảng 10%, còn lại 90% vốn đầu tư xây lắp là đi vay ngân hàng, điều này tiềm ẩn rủi ro, làm hưởng đến tiến độ hoàn thành của dự án.
“Việc thực hiện phương thức chỉ định nhà đầu tư theo hình thức BT, PPP, BOT diễn ra khá phổ biến trong thời gian qua. Điều này đã bộc lộ những mặt hạn chế, có thể dẫn đến phát sinh tiêu cực, tình trạng lợi ích nhóm, tác động đến môi trường đầu tư kinh doanh và lợi ích xã hội”, văn bản của HoREA nêu.
Nhà đầu tư tham gia dự án được hưởng lợi hai lần như mong muốn. Một là khi nhận thầu thi công công trình và hai là lúc đầu tư kinh doanh các khu đất đối ứng tại những địa điểm đắc địa.
Ngoài ra, các nhà đầu tư này cũng tránh được thủ tục kép khi lựa chọn nhà thầu xây lắp công trình và lựa chọn chủ đầu tư dự án BĐS.
Hiệp hội BĐS Tp.HCM cũng cho rằng, tính minh bạch và cạnh tranh lành mạnh của môi trường kinh doanh đã bị sụt giảm, tác động tiêu cực đến niềm tin của các hà đầu tư và có thể gây thiệt hại cho ngân sách Nhà nước, gây quan ngại cho xã hội.
Từ những phân tích trên, HoREA kiến nghị phổ biến hình thức đấu thầu rộng rãi trong nước hoặc đấu thầu rộng rãi quốc tế nhằm lựa chọn nhà đầu tư phù hợp đối với các dự án hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng giao thông, chỉnh trang phát triển đô thị theo phương thức xã hội hóa dưới hình thức BT, PPP.
Việc này cần được áp dụng với cả các khu đất "vàng" trong quá trình thực hiện thu hồi quỹ đất do sắp xếp lại, xử lý các trụ sở làm việc, cơ sở hoạt động sự nghiệp, cơ sở sản xuất kinh doanh mà tài sản gắn liền với đất thuộc SHNN.
HoREA cũng đề nghị hạn chế tối đa việc chỉ định nhà đầu tư đối với các trường hợp trên đây.
“Việc chỉ định nhà đầu tư chỉ được thực hiện trong những trường hợp đặc biệt theo Điều 26 Luật Đấu thầu để tạo môi trường đầu tư kinh doanh bình đẳng, cạnh tranh lành mạnh. Củng cố lòng tin của các nhà đầu tư, làm lợi cho ngân sách Nhà nước và tăng cường sự đồng thuận trong xã hội”, ông Lê Hoàng Châu nhấn mạnh.