Nguồn cung bất động sản có thể giảm mạnh trong vòng 1-2 năm tới đây do chậm trễ pháp lý dẫn đến sự thiếu hụt sản phẩm giao dịch trên thị trường là nhận định được nhiều chuyên gia đưa ra tại hội thảo Xu thế sở hữu bất động sản: "Kinh nghiệm quốc tế và thực tiễn Việt Nam".
Tại hội thảo, Giáo sư Đặng Hùng Võ - nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên & Môi trường đã đưa ra dự báo nguồn cung bất động sản có thể sẽ thiếu hụt trong một vài năm tới.
Theo sự phân tích của chuyên gia Võ, tính từ cuối năm 2018 cho đến 6 tháng đầu năm 2019, lượng dự án bất động sản được đưa ra thị trường gần như bằng không. Riêng đối với một vài các dự án ít ỏi đang được giao dịch trên thị trường đều đã hoàn tất pháp lý từ trước. Như vậy, tính pháp lý của quỹ đất chính là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến tình trạng thiếu hụt nguồn cung này.
TP.HCM hiện chưa thể ký cấp phép cho các dự án bất động sản vì còn phải rà soát lại các văn bản do giữa Luật Nhà ở và Luật Đất đai tồn tại nhiều điểm mâu thuẫn. Giáo sư Võ nhận định: "Đây là khoảng lặng của thị trường do khủng hoảng pháp lý, trong khi tỷ lệ giao dịch thành công các dự án đang mở bán rất cao chứng tỏ nhu cầu vẫn lớn".
Ngoài ra, ông Võ còn cho biết thêm, việc xử lý đối với mỗi loại đất khi chuyển đổi mục đích sử dụng sang đất ở hiện đang được thực hiện theo những cách khác nhau. Đơn cử như chuyển đổi đất công sẽ được xử lý theo kiểu đất công, còn đất nông nghiệp sẽ xử lý theo kiểu của đất nông nghiệp. Từ thực tế này, vị Giáo sư dự báo: "Tôi lo một vài năm nữa thị trường bất động sản sẽ thiếu cung, vì vậy chúng ta phải tính từ bây giờ. Khi thiếu cung giá sẽ tăng, cần phải tính đến các hệ lụy của nó".
Khu Đông Sài Gòn, nơi có rất nhiều dự án bất động sản đang nằm chờ hoàn tất
vấn đề pháp lý. Ảnh: Hữu Khoa
Tình trạng sụt giảm nguồn cung bất động sản tại TP.HCM cũng được bà Dương Thùy Dung - Giám đốc cấp cao CBRE Việt Nam thừa nhận. Nguyên nhân chính cũng là do sự kéo dài của thủ tục pháp lý dự án.
Những quan ngại cũng như khó khăn trước thực trạng nguồn cung bất động sản sụt giảm mạnh cũng từng được Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) đề cập đến trong công văn được phát đi hồi tháng 6 vừa qua. Theo đó, Hiệp hội nêu chỉ có 3 dự án nhà ở thương mại mới được đề xuất công nhận chủ đầu tư trong 2 quý đầu năm, giảm tới 84,2% so với cùng thời điểm năm trước.
Cùng với đó, có 10 dự án nhà ở thương mại đang được Sở Xây dựng đề xuất chấp thuận chủ trương đầu tư, giảm tới 82,2% so với cùng kỳ năm 2018. Số lượng dự án đủ điều kiện mở bán nhà hình thành trong tương lai tại thời điểm này là 24 dự án với quy mô 7.313 căn hộ, giảm 29,4% về số dự án và giảm 24,2% về lượng căn hộ so với năm trước.
Trong đó, lượng căn hộ thuộc phân khúc cao cấp giảm mạnh nhất với mức giảm lên tới 43,8% (đạt 2.227 căn so với 3.965 căn cùng kỳ thời điểm năm 2018). Số lượng căn hộ bình dân đạt 1.249 căn trong 6 tháng đầu năm, giảm 34,7% so với 1.914 căn của cùng thời điểm năm 2018.
Những hệ lụy xuất phát từ việc kéo dài thủ tục của dự án nhà ở cũng đã được HoREA đề cập đến trong một số văn bản kiến nghị giải pháp tháo gỡ khó khăn vướng mắc pháp lý cho các dự án trên địa bàn TP.HCM.
Theo ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch HoREA, nguồn cung bất động sản sẽ bị sụt giảm mạnh trong 1-2 năm tới đây do các dự án bị vướng pháp lý phải nằm chờ trong thời gian dài. Thực tế này sẽ khiến doanh nghiệp bị chôn vốn, dẫn đến các chi phí tài chính (lãi vay cao) phát sinh và hệ lụy là giá thành sản phẩm đội lên khiến người dân ngày càng khó tiếp cận được.
Thêm vào đó, tình trạng đua nhau thiết lập mặt bằng giá mới của các dự án được chào bán trong năm 2019 cũng đang diễn ra do tình trạng thiếu hụt hàng hóa này. Điều này sẽ làm mất sự cân bằng về mặt bằng giá nhà ở trên thị trường và đẩy gánh nặng lên người mua.