Để đón đầu các hiệp định thương mại quốc tế lớn, trong đó Việt Nam giữ mắt xích quan trọng, tại vùng kinh tế trọng điểm phía Bắc. hiện đã có nhiều doanh nghiệp nước ngoài nhanh chóng đổ vốn vào các khu công nghiệp (KCN).
Động thái này sẽ tạo nên cú hích đáng kể cho bất động sản (BĐS) công nghiệp trong dài hạn. Đồng nghĩa với việc nhu cầu về nhà ở cho người lao động và đội ngũ chuyên gia trong và ngoài nước ở phân khúc này sẽ tăng lên.
Nhà ở cho công nhân: Nơi thừa, chỗ thiếu
Theo Kết quả khảo sát các KCN ở phía Bắc, thị trường nhà ở đang diễn biến với các mảng màu đa dạng. Nếu như KCN Bắc Thăng Long vẫn tiếp tục tinh giản biên chế nhân lực thì KCN Sam sung - Thái Nguyên lại chứng kiến sự chuyển dịch lao động rầm rộ. Điều đó dẫn tới nghịch cảnh nhà ở cho người lao động tại các KCN nơi thì thừa, chỗ lại thiếu dù đã cố gắng đầu tư xây dựng.
Ở KCN Bắc Thăng Long hiện nay, kể cả khu nhà ở công nhân Kim Chung hay các dãy nhà trọ tư nhân cho thuê đều chung tình trạng ế ẩm. Theo khảo sát, thôn Hậu Dưỡng xã Kim Chung khá vắng vẻ với nhiều tấm biển 'có phòng cho thuê'. Là chủ hai dãy trọ tại thông Bầu, thôn Hậu anh Trần Văn Bảy cho hay: “Tôi có tổng số 113 phòng trọ song 2 năm nay chỉ dao động khoảng 40 phòng có khách. Mỗi phòng trọ trước đây có giá là 600 nghìn đồng nhưng nay chỉ còn từ 300 -500 nghìn đồng/tháng nhưng lượng khách thuê vẫn sụt giảm, do đó gia đình phải bù lỗ nhiều”.
Còn anh Bùi Tiến Thanh (quê Tuyên Quang) là công nhân Công ty TNHH Canon trong KCN tâm sự: “Vào năm 2011, muốn thuê được nhà ở gần KCN rất khó do nguồn lao động nhiều mà nhà lưu trú và phòng trọ cho công nhân lại ít. Song vài năm gần đây, những dãy phòng trọ mọc lên như nấm nên có nhiều sự lựa chọn hơn".
Khu nhà ở dành cho công nhân KCN Thăng Long tại Đông Anh, Hà Nội.
Nguồn ảnh: Công Hùng.
Thực tế cho thấy, KCN Samsung - Thái Nguyên diễn biến theo chiều hướng ngược lại. Thị xã Phổ Yên (tập trung các nhà máy sản xuất điện tử của Tập đoàn Samsung) và một vài địa phương lân cận tiếp tục sôi động trong việc xây nhà ở cho người lao động. Nhưng trước nguồn cầu lên tới 57.000 người thì chỉ tính riêng nguồn cung ở nhà trọ nhỏ lẻ cũng chưa đáp ứng kịp.
Theo một lao động làm việc cho Samsung đang trọ tại phường Thịnh Đán anh Nguyễn Văn Linh chia sẻt: “Sau khi tan ca làm việc, tôi theo xe buýt của Công ty đi ngược 15km tới điểm trung chuyển gần cầu vượt Đán để về nhà trọ do khu vực gần Công ty đã hết phòng mà giá thuê lại đắt, tầm khoảng 1,2 triệu đồng/tháng".
Doanh nghiệp BĐS nắm bắt thời cơ
Báo cáo của VinaCapital về thị trường BĐS cho biết, trong 10 tháng năm 2015, đã có khoảng 7 tỷ USD dòng vốn FDI chảy vào các KCN. Trong thời gian gần đây, việc hướng tới phân khúc nhà ở cho lao động các KCN trong tương lai gần không chỉ thiết thực mà còn tạo cơ hội hút dòng vốn ngoại.
Giới chuyên gia địa ốc đánh giá, các doanh nghiệp cần lên kế hoạch để chớp thời cơ đầu tư vào thị trường 'màu mỡ' này.
Một khi Hiệp định Đối tác kinh tế chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP) đi vào hiện thực thì sẽ có khoảng từ 2,5-3 triệu người từ nông thôn ra thành phố, từ đó nhu cầu nhà ở phân khúc công nghiệp tăng cao. Tại KCN đang thừa nhà ở sẽ quay về thời kỳ 'chật kín phòng', trong khi những nơi đang thiếu lại tiếp tục đối mặt với sức ép nguồn cung lớn. Như vậy, để đón đầu cơ hội hợp tác quốc tế, việc lên kế hoạch xây dựng nhà ở đúng chuẩn cho người lao động phân khúc KCN rất cần thiết.
Chuyên gia kinh tế Nguyễn Minh Phong nhận định: “Khi chuyển hướng vào thị trường này, doanh nghiệp địa ốc có thể đầu tư xây dựng các phân khúc trung bình như nhà cho thuê hoặc nhà ở xã hội phục vụ đối tượng công nhân thu nhập thấp. Cùng đó, nhạy bén tham gia cuộc chơi với các dự án cao cấp, nhà liền kề, biệt thự… dành cho chuyên gia, cán bộ nước ngoài đến Việt Nam làm việc. Tuy số lượng này hạn chế song lại có nhu cầu ở thực với lượng tài chính mạnh sẽ là mảnh đất màu mỡ cho các doanh nghiệp đầu tư trong thời gian tới, đặc biệt là trong những năm 2016-2018”.
Thời gian tới, nhu cầu nhà ở cho người lao động sẽ trở nên cấp bách hơn bao giờ hết khi các công ty nước ngoài rục rịch chuyển 'đại bản doanh' vào KCN Việt Nam. Nhưng cần có sự xác định rõ ràng trong chiến lược đầu tư giữa nhà ở của các chuyên gia và công nhân. Theo đó, đối tượng cán bộ nước ngoài cần các khu nhà ở cao cấp đúng chuẩn của người nước ngoài với đầy đủ tiện ích nội khu như siêu thị, trường học quốc tế, bệnh viện... đảm bảo an ninh, yên tĩnh, dịch vụ đi kèm đầy đủ. Còn hầu hết công nhân chỉ cần chốn ở chất lượng, mức giá vừa phải.
Trưởng phòng Nghiên cứu Savills Việt Nam bà Đỗ Thu Hằng cho rằng: “Chưa bao giờ thị trường BĐS KCN lại có tiềm năng như giai đoạn hiện nay. Nghiên cứu gần đây của Ngân hàng Standard Chartered cho thấy, có một sự dịch chuyển vốn đầu tư từ Trung Quốc sang các nước trong khối ASEAN để tận dụng cơ hội từ TPP sắp tới. Trên 44% đơn vị tham gia nghiên cứu chọn Việt Nam. Vậy nên, nhu cầu nhà ở cho các nhóm đối tượng ở KCN rõ ràng rất tiềm năng”.