Ba tháng gần đây, tờ rơi, áp phích giới thiệu đất và bán đất xuất hiện la liệt tại TP. Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình. "Cò đất" liên tục gọi điện mời chào mua bán đất từ sáng đến đêm khuya.
Có những con đường đất bị đẩy giá gấp 3-5 lần. Giá quá cao khiến người muốn mua đất để ở không mua được còn người có đất ngậm ngùi không bán được. Còn các "cò đất" đã lặng lẽ mang tiền trăm, tiền tỉ đi từ lúc nào.
Đất tăng cao không theo quy luật cung cầu
Hẹn nhiều lần, cuối cùng chúng tôi cũng gặp được Hoàng - người bạn học cùng đại học đang làm tại một công ty bất động sản. Hoàng được công ty cử vào Đồng Hới "tăm đất" cả tháng nay.
Hoàng nói: "Lướt theo đất thì người dân ở Quảng Bình nhiều người tan cửa nát nhà như chơi. Quảng Bình không phải như Hà Nội, Tp.HCM, Đà Nẵng, Phú Quốc, Vân Đồn… nơi nhiều người kinh doanh bất động sản chuyên nghiệp, ở đây người dân chỉ biết lướt đất theo cò, khi cò rút thì ôm hết nợ nần…".
Thấy nhiều người dân Đồng Hới chưa thông thạo buôn bán bất động sản bị lừa lúc nào không biết, Hoàng cũng không đành lòng. Hoàng chia sẻ "buôn bán khác với lừa đảo". Hoàng cũng đã chứng kiến nhiều kiểu lừa đảo tinh vi đang xảy ra tại Đồng Hới.
Đất trên trục đường dọc bờ sông Nhật Lệ, TP. Đồng Hới bị đẩy lên cao 5-6 lần
Con đường dọc bờ sông Nhật Lệ thuộc xã Bảo Ninh vốn ít người qua lại nhưng vài tháng qua đã vào đỉnh điểm của cơn sốt đất. Giá đất trước kia chỉ khoảng 5 triệu đồng/m2 thì chỉ trong vòng 3 tháng đã lên 35 triệu đồng/m2.
Nhiều người dân tại đây từng nài nỉ người thân bán đất để có tiền làm nhà thì nay luôn than phiền vì đã bán với giá rẻ. Nhiều người muốn mua đất để cho con ở riêng khi lập gia đình cũng đành đứng ngó bởi giá đất quá cao hoặc có đất nhưng không bán vì sợ giá sẽ còn tăng thêm.
Chỉ vài năm trước, xã Bảo Binh là vùng chỉ có cồn cát, người dân chủ yếu trồng phi lao để chắn bão, chắn cát. Công việc chính của người dân là đi biển đánh bắt gần bờ. Nhưng từ khi tỉnh Quảng Bình mở đường, một vài nhà đầu tư có kế hoạch xây khách sạn, sân golf... thì đất tại đây trở nên sốt giá.
Đáng nói, việc sốt giá đất không diễn ra đúng theo cung cầu thị trường. Trên thực tế, đi liền với nhà đầu tư là hàng loạt "cò đất" dưới danh nghĩa công ty bất động sản đi theo vào thổi giá đất tăng cao. Xã Hải Ninh nằm cách đó không xa được người Quảng Bình gọi đùa là vùng đất "chó ăn đá, gà ăn cát", đời sống người dân hết sức khó khăn. Nhưng vì giá đất tăng liên tục nên nhiều người dân tại đây được đổi đời. Trong khi đó cũng có không ít người dính vào nợ nần vì mua đất. Nhiều khu vực khác tại TP. Đồng Hới như Đức Ninh Đông, Phú Hải, Hải Đình, Nam Lý… giá đất cũng đang bị đẩy lên rất cao so với giá trị thực của thị trường và giá mà nhà nước đưa ra.
Nhiều chiêu trò "thổi" giá đất
Thâm nhập giới "cò đất" nhiều ngày, chúng tôi sửng sốt khi thấy có quá nhiều chiêu trò mà các "cò" áp dụng để thổi giá, thao túng thị trường đất tại Quảng Bình. Hơn 500 "cò đất" của các công ty bất động sản đã được đưa đến TP. Đồng Hới chỉ trong vài tháng.
Các chủ "cò đất" thuê nhà nghỉ cho các "cò" trong khu vắng vẻ. Mỗi nơi có khoảng 20-50 "cò" cùng hoạt động như kinh doanh đa cấp. Buổi tối, các "cò" nằm la liệt ở sàn nhà, ăn uống qua loa nhưng đến ban ngày thì quần áo chỉnh tề như những người có kinh tế dư dả và tỏa ra các cung đường tìm cách mua bán đất...
Ông Nguyễn Văn T ở Bảo Ninh bán cho một người từ Đà Nẵng ra một lô đất 200m2 với giá 20 triệu đồng/m2. Vị khách này đặt cọc 100 triệu và hẹn khi sổ đỏ làm xong thì chuyển đủ tiền, nhận đất (khoảng 3 tháng). Vài ngày sau có người đến hỏi mua đất và trả ông T 25 triệu đồng/m2. Vợ chồng ông T tiếc đứt ruột vì chỉ sau 2 ngày đã mất cả tỷ đồng.
Chưa dừng lại, một tuần sau lại có người đến trả 30 triệu/m2 rồi đến 35 triệu. Thấy vậy, ông T gọi cho người khách đầu tiên để đến thương lượng lại giá. Lấy cớ đã nhận tiền cọc nhưng giấy tờ chưa làm nên ông T đề nghị người mua tăng giá hoặc cho ông trả lại tiền cọc.
Người mua không chịu và chỉ đồng ý khi ông T trả lại tiền cọc và bù thêm 500 triệu đồng. Sau đó hơn 3 tháng, ông T vẫn không bán được đất dù ông chỉ cần giá 25 triệu/m2. Ông cần bán gấp để trả ngân hàng 500 triệu - số tiền ông vay để trả cho người đặt cọc. Hai vợ chồng ông không hề biết 3 người đến hỏi mua đất là "cò" ăn cùng mâm, ngủ cùng giường...
Để thổi giá đất cả trục đường dọc bờ sông Nhật Lệ, TP. Đồng Hới, các "cò đất" chỉ cần mua vài lô đầu và cuối đường với giá rất cao, sau đó rải người đi lùng mua, đẩy giá đất lên cao. Chỉ hơn 1 tuần, lô đất vài tỷ đã lên 4 tỷ, rồi 6 tỷ nhưng người mua cuối cùng là người ôm nợ.
Đáng nói, những người ôm đất cuối cùng lại chủ yếu là người địa phương. Thấy đất tăng giá nhanh, nhiều người đã cầm cố sổ đỏ, nhà cửa hoặc vay nóng để mong lướt bán kiếm lời. Tuy nhiên, sau khi mua xong đều không bán được bởi các "cò đất" đã rút hết và chuyển đến vùng đất khác.