Thời gian qua, đã có hàng loạt dự án bất động trên 'đất vàng', ngoài những dự án nhỏ lẻ còn có các dự án tại vị trí 'vàng' hay 'kim cương' có chủ đầu tư là những ông lớn... cũng lần lượt bỏ cuộc.
Khu đất vàng tại số 117-119 đường Nguyễn Huệ (Q.1, Tp.HCM) đang là bãi đậu xe.
Chủ đất vàng tháo chạy
Tại khu đất vàng trung tâm Tp.HCM, nhiều dự án đã thoái vốn hoặc chuyển nhượng toàn bộ, đây cũng là nguyên nhân khiến công trình chậm triển khai xây dựng.
Đơn cử như, khu đất rộng hơn 5.000m2 tại 27B Nguyễn Đình Chiểu (Q.1, Tp.HCM) trước đây do Tổng Công ty Hàng không Việt Nam (VNA) khai thác, quản lý. Năm 1994, VNA và S.M.I. Travel Company Limited (Thái Lan) thành lập Công ty liên doanh TNHH Khách sạn Hàng không Việt Nam và triển khai khách sạn 4 sao đạt chuẩn quốc tế. S.M.I. Travel Company Limited rút vốn, chuyển nhượng phần vốn góp cho VNA vào cuối năm 2010. Hiện khu đất trên kinh doanh cho thuê mặt bằng, bán cà phê, bãi đậu xe trong thời gian chờ khởi động lại dự án.
Tương tự, dự án Saigon One Tower tọa lạc ở vị trí không thể đẹp hơn tại số 34 đường Tôn Đức Thắng, giao với cuối đường Hàm Nghi, nối qua đường Võ Văn Kiệt và giáp với cầu Khánh Hội qua bến Nhà Rồng (Q.4). Công ty cổ phần Địa ốc Sài Gòn M&C làm chủ đầu tư dự án này. Tổng diện tích dự án là 6.766m2, gồm một khối đế làm trung tâm thương mại dịch vụ cao 6 tầng, 133 căn hộ cao cấp và một khối văn phòng cao 34 tầng. Dự án khởi công xây dựng năm 2009, dự kiến hoàn thành vào năm 2011. Hiện tại, công trình đã thi công cơ bản xong phần thô, lắp kính dở dang, hoang vắng...
Đầu năm ngoái, do sốt ruột cho mảnh đất vàng, lãnh đạo UBND Tp.HCM đã yêu cầu các sở ngành làm việc với chủ đầu tư, cam kết tập trung đẩy nhanh tiến độ thi công, hoàn thành công trình đưa vào sử dụng vào cuối năm 2015. Quá thời gian trên mà dự án chưa hoàn thành, Sở Xây dựng báo cáo đề xuất trình UBND TP có biện pháp chế tài cụ thể theo đúng luật định. Sở Xây dựng cũng có văn bản báo cáo riêng về dự án, thậm chí Thanh tra TP cũng vào cuộc… Tuy nhiên, đến nay tình hình vẫn chưa có gì khả quan hơn.
Thế nhưng, nội tại dự án biến động, đó là sự tháo chạy của cổ đông. Tại Đại hội cổ đông thường niên năm 2016 của Công ty cổ phần Vàng bạc đá quý Phú Nhuận (PNJ), một cổ đông tham gia đầu tư đã cho biết, PNJ hoàn tất việc thoái vốn khỏi Công ty cổ phần Địa ốc Sài Gòn M&C, thu về 65,4 tỷ đồng vào năm 2015.
Trong khi đó, khu đất tại địa chỉ 43-45-47 Nguyễn Thị Minh Khai (Q.1) vốn nổi đình nổi đám lại… rao bán trên mạng Internet. Từ cấp phép 3 tầng hầm, xây thêm 3 tầng trái phép, làm sập đổ hai dãy nhà của Viện Khoa học xã hội, sụt lún phần đất của Sở Ngoại vụ dẫn đến chủ đất vướng vòng lao lý, đến nay, một phần hầm làm bãi đậu xe, còn lại làm quán nhậu.
Một trang web buôn bán bất động sản vẫn còn ghi rõ, vào năm 2014 rao bán với giá 660 tỷ đồng, diện tích 2.216m2. Liên lạc với người đứng ra rao bán mới biết đã bán qua 2 đời chủ khác; còn người mua cuối cùng đang chờ vốn để xây tiếp công trình.
Khó khăn chồng chất?
Thực trạng nói trên là do đâu? Trong rất nhiều lý do thì việc thiếu tiền dẫn đến dự án ngưng thi công là nguyên nhân khá phổ biến. Dự án tại khu đất 181 Võ Thị Sáu (Q.3) do Công ty cổ phần Xây dựng và kinh doanh địa ốc 3 làm chủ đầu tư được cấp phép từ năm 2005. Công trình chậm triển khai là do khó khăn về tài chính, chủ đầu tư cho biết.
Cùng 'cảnh ngộ', khu đất 136 Lý Chính Thắng (Q.3) do Công ty cổ phần Dược phẩm 2-9 làm chủ đầu tư được cấp giấy phép xây dựng vào năm 2011, lý do chậm thực hiện là kinh tế suy giảm, doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc đầu tư; hiện khuôn viên dự án này đang làm bãi giữ xe.
Khu đất có vị trí cực kỳ đặc biệt và cũng rơi vào trường hợp đặc biệt là 11D Thi Sách (P.Bến Nghé, Q.1), cấp phép xây dựng gần 20 năm từ năm 1996 với chủ đầu tư là Công ty liên doanh Trung tâm thương mại và căn hộ Sài Gòn. Chủ đầu tư bắt đầu tiến hành xây dựng từ năm 2005, dự kiến bàn giao vào năm 2006. Vậy nhưng, cho đến nay, dự án dang dở lúp xúp trên mặt đất, chỉ xong phần tầng hầm và lửng, phần trệt làm bãi giữ xe. Công trình chậm triển khai là do Công ty Phương Gia Phú không đủ năng lực thực hiện, Sở Xây dựng TP cho hay. Hiện dự án đang chờ thành phố cho chuyển sang chủ đầu tư mới là Công ty TNHH phát triển dự án Ánh Dương…
Như vậy, với lý do nào đi chăng nữa thì việc đất vàng, đất kim cương ở trung tâm TP lớn nhất nước bị bỏ trống, dang dở xây dựng là điều rất lãng phí. Mới đây, sự chỉ đạo của Phó chủ tịch UBND Tp.HCM - Lê Văn Khoa đã thể hiện quyết tâm siết chặt quản lý nhà nước. Với dự án dang dở, làm chậm sẽ bị phạt vi phạm hành chính. Dĩ nhiên, chủ đầu tư các dự án kiểu này sẽ bị nhiều áp lực. Đối với những dự án đã cấp giấy phép xây dựng nhưng hết hiệu lực thì khi tiến hành xây dựng sẽ phải thực hiện lại thủ tục.
Khi cấp phép TP sẽ tính lại 'các chỉ tiêu kiến trúc quy hoạch đối với các công trình xây dựng trong ô phố để đảm bảo phù hợp quy chế khu 930 ha và không làm tăng áp lực lên hạ tầng kỹ thuật của khu vực'. Quả thật, đây là bài toán khó giải bởi cách tính mới sẽ dẫn đến hiệu quả sử dụng đất thấp hơn.
Những khó khăn về tài chính, về đầu ra và phải thực hiện theo quy định mới là liều thuốc hết sức cần thiết, 'đủ đô' để làm bật nhà đầu tư thoát khỏi giấc ngủ trên đất vàng.