Mới đây, các cơ quan chức năng đã đề nghị UBND Tp.HCM chấp thuận cho tồn tại 120 căn hộ xây sai phép tại hai dự án ở quận 2 và quận 5, Tp.HCM.
Các sở, ngành cho rằng, việc buộc tháo dỡ phần công trình sai phép sẽ gây lãng phí cho xã hội và thiệt hại tài sản cho doanh nghiệp.
Bãi giữ xe thành 8 căn hộ
Công ty TNHH MTV Dịch vụ Công ích quận 5 là chủ đầu tư dự án 180A Nguyễn Tri Phương (P.9, Q.5, Tp.HCM). Chủ đầu tư tự ý thay đổi thiết kế và chuyển công năng tầng trệt từ bãi giữ xe và sinh hoạt cộng đồng thành 8 căn hộ để bán với thời hạn 70 năm.
Mặt khác, trong quá trình xây dựng, chủ đầu tư còn nới rộng nhà kho và chuyển đổi 2 căn nhà kho thành căn hộ cho thuê trong thời hạn 70 năm. Từ năm 2002, công trình này đã đưa vào sử dụng.
Vào ngày 31/01/2015, Thanh tra TP kết luận dự án này có nhiều sai phạm và yêu cầu chủ đầu tư phải thanh lý hợp đồng đã ký cho 2 hộ thuê tại tầng mái cầu thang chung cư và tháo dỡ ngay diện tích xây dựng cơi nới trái phép.
Với 8 căn hộ do chuyển đổi công năng từ bãi giữ xe và nhà sinh hoạt cộng đồng, Thanh tra TP kiến nghị UBND TP chấp thuận cho tồn tại nhưng chủ đầu tư phải nộp lại số lợi bất chính có được (bằng 50% giá trị phần xây dựng không phép, sai phép theo quy định tại Nghị định 121/2013) để làm cơ sở cho UBND quận 5 cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà ở cho các hộ dân nói trên.
UBND TP giao Sở Xây dựng kiểm tra và có ý kiến về báo cáo của Thanh tra TP. Vừa qua, Sở Xây dựng có phản hồi, Sở đồng ý với kiến nghị 'tha' 8 căn hộ phát sinh do chuyển đổi công năng bãi giữ xe và nhà sinh hoạt cộng đồng bởi đây là hành vi xây dựng sai thiết kế được duyệt. Nhưng Sở không thống nhất về đề xuất buộc chủ đầu tư nộp 50% số lợi bất chính thu được của Thanh tra TP.
Dự án 180A Nguyễn Tri Phương có 8 căn hộ xây sai phép nhưng được cho tồn tại.
Sở Xây dựng cho biết, công trình trên được hoàn thành và đưa vào sử dụng từ năm 2002, tức trước thời điểm Luật Xây dựng 2003 có hiệu lực (ngày 01/07/2004). Do đó, việc xử lý vi phạm phải căn cứ theo Quyết định 39/2005 của Thủ tướng Chính phủ về xử lý các công trình xây dựng trước khi Luật Xây dựng 2003 có hiệu lực. Tám căn hộ trên được tồn tại mà không phải buộc nộp số lợi bất hợp pháp có được từ phần diện tích xây sai phép.
Theo lý giải của Sở Xây dựng: “Nếu áp dụng Nghị định 121/2013 để yêu cầu chủ đầu tư nộp số lợi bất hợp pháp thì chủ đầu tư phải chịu trách nhiệm pháp lý nặng hơn. Việc này không phù hợp Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật”.
Đồng thời, Sở Xây dựng cũng kiến nghị TP yêu cầu chủ đầu tư dự án phải khẩn trương thanh lý hợp đồng cho thuê tại tầng mái, tiến hành tháo dỡ ngay phần diện tích cơi nới trái phép.
Xây tăng 112 căn hộ dù chưa điều chỉnh giấy phép
Khu chung cư tại phường Bình Trưng Tây thuộc quận 2, Tp.HCM do Công ty CP Xây dựng Giao thông Thương mại Bảo Sơn làm chủ đầu tư được Sở Xây dựng cấp phép năm 2011 với quy mô 313 căn hộ. Tuy nhiên, trong quá trình xây dựng, chủ đầu tư thay đổi thiết kế nên liên hệ UBND quận 2 điều chỉnh quy hoạch và được quận đồng ý cho tăng thêm 112 căn hộ, tức từ 313 căn thành 425 căn.
Công trình bị chánh Thanh tra Sở Xây dựng ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính vào tháng 3/2014 do thay đổi diện tích sàn từ tầng 4 đến tầng 16 và điều chỉnh tăng 112 căn hộ từ 313 căn thành 425 căn.
Nộp 40 triệu đồng tiền phạt xong, chủ đầu tư làm đơn xin giữ lại phần diện tích xây sai phép và xin điều chỉnh giấy phép xây dựng. Kế đến, Sở Xây dựng cũng có 2 văn bản đề xuất TP cho phép chủ đầu tư giữ lại phần diện tích sai phép và hoàn tất các thủ tục để điều chỉnh giấy phép xây dựng. Cơ quan này cho rằng: “Việc cho tồn tại nhằm hạn chế phát sinh kinh phí cho việc thực hiện cưỡng chế và hạn chế thiệt hại cho doanh nghiệp, lãng phí cho xã hội”.
Tháng 4/2016, theo yêu cầu của TP, Sở Tư pháp đề xuất 2 giải pháp xử lý vi phạm xây dựng tại dự án này. Trong đó, phương án 1 là buộc tháo dỡ phần công trình sai phép.
Sở phân tích: “Phương án này đảm bảo xử lý nghiêm theo quy định nhưng gây lãng phí cho xã hội và thiệt hại tài sản cho doanh nghiệp. Trường hợp buộc tháo dỡ, sau đó Công ty Bảo Sơn vẫn phải điều chỉnh giấy phép xây dựng và xây dựng lại đúng nội dung đã tháo dỡ để đảm bảo đúng quy hoạch đã được quận 2 chấp thuận điều chỉnh. Việc này gây lãng phí tài sản và làm cho biện pháp tháo dỡ không còn cần thiết”.
Theo đó, Sở Tư pháp đề xuất áp dụng phương án 2, cho chủ đầu tư giữ lại phần diện tích sai phép và hoàn chỉnh các thủ tục điều chỉnh giấy phép xây dựng. Công ty Bảo Sơn phải nộp số lợi bất hợp pháp bằng 50% giá trị phần sai phép và thực hiện nghĩa vụ tài chính bổ sung (nếu có) do được điều chỉnh quy hoạch tăng thêm 112 căn hộ.