Chú, bác ruột có quyền gì đối với nhà đất của bố tôi?

Trân trọng cảm ơn!

(Đinh Tiến Minh)

Theo quy định hiện hành, "những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản". (Ảnh minh họa: Internet)

Trả lời: 

Quy định về tài sản chung của vợ chồng được nêu rõ tại Khoản 1, Điều 33, Luật Hôn nhân và gia đình 2014: 

"1. Tài sản chung của vợ chồng gồm tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân, trừ trường hợp được quy định tại khoản 1 Điều 40 của Luật này; tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung và tài sản khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung.

Quyền sử dụng đất mà vợ, chồng có được sau khi kết hôn là tài sản chung của vợ chồng, trừ trường hợp vợ hoặc chồng được thừa kế riêng, được tặng cho riêng hoặc có được thông qua giao dịch bằng tài sản riêng."

Theo quy định trên, mảnh đất này do bố mẹ bạn mua bằng giấy tay nên đây là tài sản chung của 2 người trong thời kỳ hôn nhân.

Bên cạnh đó, Điều 651, Bộ Luật Dân sự năm 2015 có quy định như sau:

"1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.

3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản."

Như vậy, trường hợp bố bạn mất không để lại di chúc thì di sản của ông sẽ được chia theo pháp luật cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất gồm mẹ bạn, các anh chị em và bạn, bà nội, ông nội của bạn (trường hợp còn sống). Do đây là tài sản chung vợ chồng nên mẹ bạn sẽ được hưởng một nửa. Phần còn lại được chia đều bằng nhau cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất.

Chú, bác ruột của bạn - hàng thừa kế thứ hai sẽ không được hưởng di sản do còn có những người ở hàng thừa kế thứ nhất. Vậy nên, họ không có quyền gì đối với nhà đất này. Việc một số người cho rằng cần xác nhận không có sự tranh chấp của anh, em ruột bố bạn là không đúng. Bạn cũng có thể xác nhận đất không có tranh chấp tại UBND cấp xã nơi bất động sản tọa lạc.

Luật sư, Thạc sĩ Phạm Thanh Bình
(Công ty Luật Bảo Ngọc, TP. Hà Nội)