Hỏi: Mẹ tôi sinh ra trong gia đình có sáu anh chị em. Khi ông ngoại mất để lại ngôi nhà có giá trị lớn ngay mặt phố song không có di chúc hay bất kỳ một giấy tờ mua bán nào.
Tất cả các anh em ruột của mẹ đều hiểu ngầm tài sản này sẽ chia ra cho sáu người. Tuy nhiên, nhiều năm trôi qua, đến bây giờ vẫn chưa bán nhà. Mẹ tôi thì ngày một già yếu, không biết còn sống đến bao giờ. Xin hỏi luật sư, nếu mẹ ra đi trước thời điểm bán nhà, tôi có là người được quyền hưởng phần thừa kế của bà không?
(Đào Văn Minh)
Trả lời:
|
|
| Thời điểm mở thừa kế là thời điểm người có tài sản chết |
Theo Điều 613 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về người thừa kế như sau: “Người thừa kế là cá nhân, phải là người còn sống vào thời điểm mở thừa kế hoặc sinh ra và còn sống sau thời điểm mở thừa kế nhưng đã thành thai trước khi người để lại di sản chết. Hoặc người thừa kế theo di chúc không là cá nhân thì phải tồn tại vào thời điểm mở thừa kế”. Căn cứ vào khoản 1 Điều 611: “thời điểm mở thừa kế là thời điểm người có tài sản chết”.
Vì vậy, trong trường hợp của bạn, thời điểm mở thừa kế là thời điểm ông bạn chết. Nên mẹ bạn là một người thừa kế hợp pháp.
Cũng tại Điều 614 Bộ luật này, kể từ thời điểm mở thừa kế, những người thừa kế có các quyền, nghĩa vụ tài sản do người chết để lại. Bởi vậy, nếu mẹ bạn không may ra đi trước thời điểm bán nhà, vẫn có quyền hưởng phần di sản mà ông ngoại để lại và phần di sản đó sẽ được cộng vào phần tài sản của mẹ.
Nếu mẹ bạn mất mà có di chúc để lại trong đó chỉ định bạn được hưởng phần thừa kế đó thì bạn có quyền được hưởng. Nếu trong di chúc mẹ bạn chỉ định người khác thì bạn không có quyền được hưởng. Còn với trường hợp mẹ bạn mất mà không có di chúc, di sản mà mẹ bạn để lại sẽ được chia đều cho những người ở hàng thừa kế thứ nhất gồm: chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của bà và bạn cũng là người được quyền hưởng một phần di sản mẹ bạn để lại.
Luật sư, Thạc sĩ Phạm Thanh Bình
(Công ty Luật Bảo Ngọc, Hà Nội)