Tình trạng "đôi co" giữa người dân và cơ quan thuế, khỏi khiếu nại, truy thu, phạt thuế sẽ được hạn chế đáng kế sau khi rút chỉ còn một cách tính thuế.
Theo Luật Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) hiện hành thì có hai cách nộp thuế TNCN khi chuyển nhượng bất động sản: nộp 2% trên giá bán hoặc là nộp 25% trên "thu nhập" (giá bán trừ giá vốn và các chi phí liên quan) nếu có chứng từ chứng minh.
Chỉ một cách tính thuế, khỏi "co kéo"
Theo dự thảo sửa đổi, sau khi bổ sung luật này thì chỉ còn một cách tính thuế 2% trên giá bán.
Ông Nguyễn Thái Sơn, Giám đốc Công ty CP Tư vấn thuế Sài Gòn, cho rằng việc chỉ còn một cách tính thuế sẽ giúp tránh cho người dân và cơ quan thuế khỏi tình trạng "đôi co", khiếu nại, truy thu, phạt thuế. Bởi lâu nay, thực tế người dân không hưởng lợi được từ cách tính 25% dù luật quy định có hai cách tính. Không chỉ gặp phức tạp trong việc chứng minh bằng giấy tờ, đến khi dân đưa giấy tờ chứng minh giá vốn, chi phí lại bị cơ quan thuế bác đi, yêu cầu áp cách tính thuế 2%. Sự căng kéo này làm cho việc tính thuế phức tạp, khiến người dân bất bình. Thậm chí có những trường hợp đã nộp thuế theo cách này rồi nhưng vẫn bị bắt bẻ là phải nộp cách kia mới đúng, bị truy thu, xử lý, tới mức kiện nhau ra tòa. Vì vậy việc quy về một cách tính thuế là hợp lý.
Tuy nhiên, ông Sơn cũng lưu ý nếu bỏ cách tính thuế 25% trên chênh lệch giá mua - giá bán thì sẽ có những người mua với giá cao nhưng nay không thể "ôm" nữa vì lỗ quá, phải bán ngang bằng với giá mua, thậm chí thấp hơn giá mua, tức là vẫn phải nộp thuế 2% trên giá bán dù bị lỗ.
Đại diện Cục Thuế Tp.HCM cho biết thời gian qua, không có nhiều người nộp thuế theo cách 25% vì cách tính này đòi hỏi nhiều điều kiện, buộc phải có hợp đồng mua từ chủ đầu tư căn hộ.
Người dân nghe giải đáp thắc mắc về thuế tại Cục Thuế Tp.HCM
"Khoán" cho dễ tính thuế
Cục Thuế Tp.HCM cho biết hiện thành phố có khoảng 250.000 hộ kinh doanh cá thể. Hoạt động thu thuế TNCN hiện hành với hộ cá thể khá phức tạp, phải thông qua nhiều bước như ấn định doanh thu, tính giảm trừ gia cảnh, tùy doanh thu mà tính thuế theo biểu thuế lũy tiến, quyết toán thuế... Đến cả người kinh doanh cũng không lượng được số tiền thuế mình sẽ nộp là bao nhiêu.
Dự thảo sửa đổi theo hướng "cá nhân kinh doanh có doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở lên thì nộp thuế TNCN theo mức khoán do Chính phủ quy định". Tiền thuế xác định bằng doanh thu nhân với thuế suất quy định đối với từng lĩnh vực, ngành nghề sản xuất kinh doanh. Cơ quan thuế sẽ ấn định doanh thu với trường hợp không tự xác định được doanh thu.
Theo Cục Thuế Tp.HCM, dự thảo giản lược cách tính thuế sẽ tạo thuận lợi cho hộ kinh doanh, không phải đăng ký, chứng minh miễn trừ, khỏi tính biểu lũy tiến, có thể tự ước tính được số tiền thuế.
Một cán bộ thuế đánh giá, với cách tính khoán này, hộ kinh doanh sẽ có lợi thế cạnh tranh hơn cả doanh nghiệp. Bởi mức thu như dự thảo chỉ 0,5%-2% là thấp và thuận lợi hơn cho hộ kinh doanh. Theo Thông tư 78/2014 hiện nay của Bộ Tài chính, nhiều doanh nghiệp đã nộp thuế theo phương pháp trực tiếp song vẫn phải nộp thuế thu nhập theo tỉ lệ trên doanh thu hàng hóa, dịch vụ và tỉ lệ này là 5% với dịch vụ, 1% với thương mại, và 2% với hoạt động khác.
Tuy nhiên, vị này cũng nhận định mức thu thấp như thế là không khuyến khích hộ cá thể tự nâng cấp mình lên thành doanh nghiệp. Trong khi thực tế có nhiều hộ cá thể, đặc biệt là các hộ kinh doanh ở chợ sỉ, có doanh thu cao gấp mấy lần doanh thu trung bình của doanh nghiệp cùng ngành nghề nhưng mãi không chịu lên thành doanh nghiệp để hưởng thuận lợi về thuế.
Theo dự thảo, thuế đối với hộ kinh doanh thương nghiệp (phân phối cung cấp hàng hóa, ví dụ văn phòng phẩm, tạp hóa, bán lẻ bánh kẹo, thức ăn, quần á...) chịu thuế 0,5%. Ví dụ, hộ bán bánh kẹo có doanh thu ấn định là 200 triệu đồng/năm thì số thuế phải nộp sẽ là: (200 triệu - 100 triệu) x 0,5% = 500.000 đồng/năm. Hộ sản xuất chịu thuế 1,5%, ví dụ doanh thu ấn định của hộ may quần áo trẻ em là 400 triệu đồng/năm thì thuế phải nộp là: (400 triệu - 100 triệu) x 1,5% = 4,5 triệu đồng/năm.
Thu thuế ít, tốn công nhiều
Theo tờ trình về sửa Luật Thuế TNCN, "quản lý thuế đối với hộ, cá nhân kinh doanh vô cùng phức tạp, tiêu tốn nhân lực nhưng không mang lại hiệu quả. Mất đến 60% nhân lực ngành thuế nhưng số thu chỉ chiếm khoảng 2% tổng thu".
|