Các dự án của đại gia "điếu cày" Lê Thanh Thản đã cung ứng một lượng lớn nhà giá rẻ cho người thu nhập thấp. Thế nhưng, cách làm ồ ạt khiến chung cư của ông Thảnh trở thành nỗi ám ảnh của khách mua nhà.
Tập đoàn Mường Thanh sở hữu chuỗi khách sạn 3-5 sao ở hàng chục tỉnh thành trên cả nước nhưng chỉ đến khi triển khai các dự án nhà ở tại Hà Nội thì tên tuổi của doanh nghiệp này cũng như ông Thản mới thực sự được chú ý.
Vào năm 2012, sau khi mở bán chung cư Đại Thanh với giá chỉ 10 triệu đồng/m2, Doanh nghiệp tư nhân số 1 Điện Biên (Tập đoàn Mường Thanh) được biết đến với vai trò là chủ đầu tư dự án nhà ở. Đồng thời, đây cũng là lần đầu tiên thị trường Hà Nội đón nhận một dự án nhà thương mại giá dưới 500 triệu đồng/căn, bằng 1/3 các dự án có vị trí tương đương. Thế nên, hàng nghìn căn hộ tại dự án này giao dịch thành công chỉ sau một thời gian ngắn mở bán. Điều đáng nói là, khách mua dự án chủ yếu có nhu cầu ở thực.
Chính sách giảm giá "sốc" của Mường Thanh được xem là một cú hích lớn kèm theo đó là nhiều đồn đoán về những khó khăn của chủ đầu tư trong bối cảnh thị trường khủng hoảng.
Khi thị trường đang ở giai đoạn "đóng băng", việc bán hàng "thần tốc" với hàng nghìn căn hộ trong thời gian ngắn là cú lội ngược dòng, thậm chí trở thành một hiện tượng trên thị trường đã khiến không ít chủ đầu tư phải xem lại chiến lược của mình. Sau đó không lâu, Doanh nghiệp tư nhân số 1 Điện Biên liên tục mua lại nhiều dự án chậm tiến độ, triển khai một loạt dự án nhà giá rẻ quanh khu vực Linh Đàm, vành đai 3 với mức giá gốc trên dưới 15 triệu đồng/m2. Tuy ra hàng trong bối cảnh thị trường khủng hoảng nhưng các sản phẩm nhà ở giá rẻ của ông Thản luôn sốt giao dịch.
Theo đó, nhiều sàn bất động sản và môi giới mới xuất hiện sống bằng các dự án của Mường Thanh. Chính đôi ngũ này đã khiến người mua nhà không được tiếp cận mức giá gốc của chủ đầu tư, phải chịu thêm giá chênh từ 2-5 triệu đồng/m2 căn hộ. Nhờ các dự án của ông Thản, nhiều nhà đầu tư đã giàu lên nhanh chóng khi chỉ sau vài tuần đến vài tháng, họ bán kiếm chênh tới 100-300 triệu đồng.
Thực tế cho thấy, chỉ trong vài năm, hàng chục nghìn căn hộ chung cư của đại gia này đã được bán ra. Trong khi đó, vì không bán được nhà, hàng loạt dự án khác chậm tiến độ, nhiều đại gia máu mặt sa lầy với bất động sản, chủ đầu tư, nhà thầu mắc kẹt giữa tiền vay ngân hàng, tiền trả nhân công, tiền mua vật liệu… Theo đánh giá của nhiều chuyên gia địa ốc, Doanh nghiệp tư nhân số 1 Điện Biên đã mở ra một trào lưu, một hướng đi mới, giải quyết bế tắc cho các chủ đầu tư trong giai đoạn thị trường khủng hoảng. Để tìm lối thoát, tiếp tục tồn tại và phát triển, không ít chủ đầu tư sau đó cũng chuyển hướng sang làm nhà giá rẻ.
Khi mua "chung cư ông Thản", khách hàng từng phải chịu khoản chênh 3-5 triệu đồng/m2.
(Ảnh: Bá Đô)Lúc bấy giờ, ông Thản cho biết, bí quyết để bán nhà thấp hơn thị trường nhưng vẫn có lãi là quản lý chặt chẽ vật tư, hạn chế các khâu không cần thiết. Đơn vị này còn tự thiết kế để giảm chi phí thuê hàng chục tỷ đồng. Mặt khác, lãnh đạo cấp cao trong doanh nghiệp chỉ đạo trực tiếp quá trình thi công dự án thay vì qua một trung gian. Cùng với đó, đơn vị này tự sản xuất một số vật liệu để kiểm soát được chất lượng và giá thành.
Lãnh đạo Tập đoàn Mường Thanh cho rằng, một trong những kinh nghiệm quan trọng của ông khi triển khai dự án là không vay ngân hàng, không sử dụng đòn bẩy tài chính nên không phải chịu áp lực trả lãi, nhờ đó giá bán nhà không bị đội lên quá cao. Đồng thời, tiến độ xây dựng luôn được thúc nhanh để tiết giảm chi phí, nhanh thu tiền của khách hàng. Tiến độ nhanh, giá rẻ nên chung cư của ông Thản đã trở thành lựa chọn hàng đầu của hàng chục nghìn gia đình thu nhập thấp.
Sông, chính việc triển khai ồ ạt các dự án có quy mô lớn cộng với chiến lược cắt giảm chi phí, tiết kiệm để cạnh tranh về giá thành đã khiến chủ đầu tư này đối mặt với nhiều thách thức khi các dự án gặp nhiều sự cố. Đặc biệt, doanh nghiệp này đối mặt với nguy cơ bị khởi tố do có dấu hiệu trốn thuế, vi phạm quy định về quản lý nhà ở tại 12 dự án đã và đang triển khai trên địa bàn TP Hà Nội.
Trước khi quyết định xem xét khởi tố nói trên được đưa ra, tại các dự án của Mường Thanh đã nhiều lần xảy ra sự cố nghiêm trọng về cháy nổ, xây dựng sai quy hoạch, xây vượt tầng, sập giàn giáo… Tại những dự án đã đi vào sử dụng, không chỉ chất lượng công trình có vấn đề mà còn xảy ra tình trạng quá tải về hạ tầng tiện ích bởi so với quy hoạch ban đầu, lượng dân cư về sinh sống quá đông. Với những sự cố mang tính dây chuyền tại nhiều dự án khiến từ cuối năm 2015, chính quyền TP Hà Nội đã ra quyết định dừng cấp phép dự án mới của doanh nghiệp này.
Theo lãnh đạo một doanh nghiệp địa ốc, cách làm của ông Thản có thể áp dụng được với dự án quy mô nhỏ. Thế nhưng, với những công trình có quy mô lớn, hàng chục tầng, hàng nghìn căn hộ thì rất dễ dẫn tới "vỡ trận", không đảm bảo chất lượng.
Vị này cho hay: "Có thời điểm chủ đầu tư này triển khai nhiều dự án lớn cùng lúc, nếu vẫn giữ quan điểm tiết kiệm chi phí không đúng cách thì việc không đảm bảo chất lượng dự án là hoàn toàn có thể xảy ra".
Ngoài câu chuyện chất lượng công trình do những sự cố liên tiếp, câu chuyện quá tải về hạ tầng khiến chung cư ông Thản trở thành nỗi ám ảnh của người muan nhà, của chính quyền địa phương lẫn cơ quan quản lý. Lãnh đạo một phường có dự án của ông Thản cho biết, tính riêng dân số 12 tòa nhà đã bằng cả phường trước đây. Thực trạng này gây áp lực lớn về trường học, nơi đỗ xe, không gian sinh hoạt công cộng,...