Vừa qua, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã có Dự thảo bổ sung, sửa đổi một số điều của Thông tư 36/2014/TT - NHNN. Dự thảo dự kiến thay đổi hệ số rủi ro của các khoản phải đòi để kinh doanh bất động sản từ 150% lên 250% và giảm tỷ lệ sử dụng vốn ngắn hạn để cho vay trung - dài hạn từ 60% xuống còn 40%.
Đánh giá về động thái này, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Tiến sĩ Trần Kim Chung bình luận, việc nâng hệ số rủi ro từ 150% như hiện nay lên 250%, ngân hàng sẽ phải trích tiền vào quỹ dự phòng rủi ro cao hơn, tức là số tiền cho vay ra giảm đi. Đồng thời tiết giảm luồng tiền cho vay với thị trường bất động sản (BĐS) trong điều kiện tín dụng BĐS năm 2015 đã tăng lên đến tới gần 20% và mặt bằng lãi suất huy động dưới 12 tháng cũng có xu hướng gia tăng.
Phát biểu tại cuộc họp triển khai kế hoạch 2016 của ngành ngân hàng trên địa bàn Tp.HCM cuối tháng 01/2016, ông Nguyễn Phước Thanh - Phó Thống đốc NHNN cho hay, đã có nhiều ngân hàng đẩy mạnh cho vay BĐS trong thời gian qua. Và điều đáng lo là, không ít ngân hàng đã bỏ "trứng" vào một "giỏ" chứ không phải một ngân hàng bỏ trứng vào một giỏ. Vì thế, cần kiểm soát rủi ro chặt chẽ, bằng không sẽ sớm lặp lại tình trạng nợ xấu BĐS tăng lên. Theo ông Thanh, cần khuyến khích và tăng cường cho vay phân tán, nhỏ lẻ để hạn chế rủi ro.
Hiện thị trường BĐS cần những công cụ tài chính, phương thức đầu tư mới.
Tín dụng trong lĩnh vực BĐS trong năm vừa qua đã tăng trưởng cao hơn những năm trước. Vụ Tín dụng cho biết, dư nợ cho vay kinh doanh địa ốc hiện vào khoảng 360.000 tỷ đồng. So với con số năm 2012 khoảng 197.000 tỷ đồng thì các ngân hàng đã “rót” thêm vào lĩnh vực BĐS 163.000 tỷ đồng, đã tăng 80%.
Mặt khác, tín dụng BĐS đang có xu hướng tăng cao khi ngân hàng rộng cửa cho vay, làm dấy lên lo ngại về tình trạng 'bong bóng' BĐS. Theo báo cáo kinh tế vĩ mô của Viện Nghiên cứu kinh tế và chính sách (VEPR), sự phục hồi của BĐS là tín hiệu tích cực với nền kinh tế, song cần thận trọng với sự tăng trưởng của thị trường này và ngăn ngừa sự hình thành 'bong bóng' địa ốc có tính chu kỳ.
Về việc sửa đổi Thông tư 36/2014/TT - NHNN, ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội BĐS Tp.HCM cho rằng, một khi thông tư được sửa đổi theo hướng trên có thể sẽ tác động tiêu cực đến thị trường BĐS mới vừa phục hồi hơn 2 năm qua từ đáy sâu khủng hoảng. Động thái này sẽ tác động rất mạnh đến các nhà đầu tư kinh doanh thứ cấp (mua đi bán lại), doanh nghiệp phát triển dự án BĐS (gia tăng dự án dở dang, sụt giảm nguồn cung). Thay đổi này có thể sẽ tác động bất lợi đến người tiêu dùng là những người có thu nhập thấp và đến các ngành nghề có liên quan đến thị trường BĐS...
Tiến sĩ Trần Kim Chung nhấn mạnh, đã đến lúc thị trường BĐS cần những phương thức đầu tư và công cụ tài chính mới như timeshare, quỹ tiết kiệm, tái thế chấp, những hình thức mà chỉ những chủ thể có kinh nghiệm và năng lực mới có thể triển khai.
Theo ông Chung: “Bên cạnh tín dụng, sự tăng giảm của thị trường còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác, nhất là các hiệp định thương mại mà Việt Nam vừa ký kết như Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TTP) hay Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - EU và cả Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC) mới được hình thành. Vậy nên, các nhà đầu tư nên tận dụng cơ hội khi một luồng vốn lớn sẽ chảy vào BĐS Việt Nam”.