Mới đây, Sở Tài nguyên và Môi trường (TN & MT) Hà Nội đã đưa ra quyết định thu hồi đối với những dự án "đất vàng” bỏ hoang lâu năm. Tuy nhiên, nhiều người đặt ra câu hỏi, sau khi thu hồi, những khu "đất vàng" này sẽ dùng vào mục đích gì?
Từ 6 năm nay, dự án Tòa tháp Habico Tower tọa lạc tại khu "đất vàng" trên đường
Phạm Văn Đồng vẫn dừng thi công. Ảnh: Ngọc Mai
"Đất vàng" bỏ hoang hơn chục năm mới có quyết định thu hồi
Mới đây, dư luận được phen xôn xao khi thông tin Dự án xây dựng tháp Diamond (3.344m2) nằm trên đường Phạm Hùng (Từ Liêm, Hà Nội) bị Sở TN & MT Hà Nội ra quyết định thu hồi đất. Đây là một trong những dự án có vị trí rất đẹp, nằm trong khu “đất vàng”, xung quanh là rất nhiều dự án lớn như KĐT Mỹ Đình - Mễ Trì, tòa tháp cao nhất Việt Nam Keangnam,...
Lý do dự án này bị thu hồi, theo Sở TN & MT Hà Nội là do chủ đầu tư đã dừng triển khai từ 12 năm trước. Ngoài ra, Sở TN & MT Hà Nội cũng công bố một loạt dự án khác trong danh sách các dự án bị thu hồi do chậm triển khai. Đơn cử như: Dự án Tháp Doanh nhân nằm trên khu đất rộng 1.370m2 do Tập đoàn Anh Quân Strong làm chủ đầu tư; Dự án Castle Plaza trên khu đất rộng 12 ha nằm trên đường Hồ Tùng Mậu;...
Phân tích về tầm quan trọng của yếu tố vị trí đối với sự thành công của một dự án, Chủ tịch Công ty Cổ phần Đầu tư và Xây dựng HUD 3, ông Nguyễn Hồng Sơn cho biết: “Hiện nay, khu vực trung tâm Hà Nội đã không còn đất nữa, các doanh nghiệp đang "chạy đua" để được TP giao cho những khu "đất vàng" sắp bị thu hồi". Thế nhưng, các chủ đầu tư cần hết sức tỉnh táo, vì không phải khu "đất vàng" nào cũng chắc chắn sinh ra lợi nhuận. Nếu không biết cách đầu tư, rất có thể các doanh nghiệp sẽ lặp lại sai lầm của các chủ đầu tư trước".
Cùng chung quan điểm, chuyên gia kinh tế, TS.Vũ Đình Ánh cũng cho rằng, muốn thu được lợi nhuận, các chủ đầu tư phải xây dựng dự án cao cấp tại các khu "đất vàng”. Thế nhưng, nhu cầu của người dân hiện nay chủ yếu là ở phân khúc nhà giá trung bình và giá thấp. Nếu cứ "đâm đầu" vào các khu "đất vàng", sẽ có nhiều chủ đầu tư thất bại.
Ông Nguyễn Hữu Nghĩa, Phó Giám đốc Sở TN & MT Hà Nội cung cấp thông tin cho phóng viên, tất cả diện tích "đất vàng" thu hồi được sẽ bàn giao cho Trung tâm Phát triển Quỹ đất Hà Nội quản lý.
Ông Nghĩa cũng cho biết: "Sau khi Trung tâm Phát triển Quỹ đất Hà Nội quyết định được phương án bồi thường thiệt hại cho các chủ đầu tư, các khu "đất vàng" sẽ được UBND TP.Hà Nội giao sử dụng cho mục đích công công như xây trường học, nhà trẻ, bãi đỗ xe theo quy hoạch của TP".
Nếu các khu "đất vàng" không được sử dụng cho mục đích công công mà được giao cho các chủ đầu tư dự án phát triển nhà ở khác thì phải tiến hành đấu thầu theo quy định. Ông Nghĩa khẳng định: “Không có chuyện như dự luận nghi ngờ là sau khi thu hồi "đất vàng" của chủ đầu tư này để giao cho chủ đầu tư khác".
Trước khi đấu thầu, chủ đầu tư phải tiến hành ký quỹ. UBND TP.Hà Nội đang đề xuất mức ký quỹ áp dụng đối với các dự án. Chủ đầu tư sẽ mất số tiền này nếu không triển khai dự án, ông Nghĩa cho biết thêm.
"Đất vàng" bị bỏ hoang là do yếu kém trong khâu thực thi pháp luật
Tuy UBND TP.Hà Nội đã công bố danh sách “đen” gồm rất nhiều dự án chậm triển khai, tuy nhiên, có rất ít dự án thực sự bị thu hồi. Không kể những dự án thực sự bỏ hoang, cỏ mọc um tùm thì vẫn có không ít dự án thi công dở dang, cầm chừng để giữ đất.
Cụ thể: Sau gần 4 năm triển khai, Dự án Hà Nội Times Tower mới chỉ xây xong phần hầm và khung của 4 tầng nhà; sau 5 năm thi công, dự án Hattoco 110 đường Trần Phú (Hà Đông, Hà Nội) mới xây lên đến tầng 9; đặc biệt hơn nữa phải kể đến dự án Habico Tower nổi đình đám một thời vì đã từng được chào bán với giá từ 75 – 100 triệu đồng/m2 (vào năm 2008), mới xây đến tầng 9 và đến nay vẫn "im hơi lặng tiếng".
GS.Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ TN & MT cho rằng: “Các cơ quan chức năng của chúng ta làm việc chưa tròn trách nhiệm, cứ giao đất xong là xong. Không có ai kêu ca, báo chí không đề cập thì sẽ không ai để ý tới việc dự án đó có được thực hiện hay không nên mới xảy ra tình trạng nhiều dự án bỏ hoang cả chục năm mà các cơ quan nhà nước vẫn không hay không biết".
Phân tích về nguyên nhân của tình trạng trên, ông Đặng Hùng Võ cho rằng, một phần là do nhà nước thiếu kiểm soát, nhưng nguyên nhân chủ yếu và trực tiếp là từ phía chủ đầu tư.
Ông Võ nhấn mạnh: “Pháp luật của nước ta khuyến khích đấu thầu dự án, quyền sử dụng đất phải được đấu giá công khai. Tuy nhiên, khi thực hiện thì nhiều thành phố lại chỉ định thầu, giao đất luôn cho các chủ đầu tư. Trong khi đó, nhiều chủ đầu tư lại chỉ muốn giữ càng nhiều đất càng tốt, nhất là các khu "đất vàng".
"Ngoài ra, quy định về việc gia hạn đối với những dự án chậm triển khai tại Nghị định 84/2007/NĐ-CP cũng đang tạo kẽ hở cho việc giữ đất rồi bỏ hoang diễn ra ở nhiều địa phương", ông Đặng Hùng Võ phân tích thêm.