Vì ham giá rẻ nên nhiều người dân vẫn lao vào mua nhà ba chung (chung số nhà, chung giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, chung giấy phép xây dựng) qua hình thức lập vi bằng, bất chấp tiềm ẩn nhiều rủi ro và chẳng khác gì “chơi dao đằng lưỡi”.
Nhiều rủi ro từ việc mua nhà ba chung
Hoạt động mua bán chuyển nhượng nhà đất bằng giấy viết tay qua hình thức lập vi bằng tại các văn phòng Thừa phát lại ngày càng xuất hiện nhiều tại các quận, huyện vùng ven TP.HCM. Đây là động thái mua, bán những căn nhà ba chung, gồm chung giấy phép xây dựng, chung giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, chung số nhà.
UBND Quận 12 mới đây đã phải ra thông báo kêu gọi người dân cảnh giác với việc làm trên để tránh gặp phải những rủi ro đáng tiếc. Các đối tượng lừa đảo, giới đầu nậu đã lợi dụng sự thiếu kiến thức của người mua về luật, thông qua hình thức mua bán này để thu gom đất đai, xây dựng nhà ở và rao bán bằng thừa phát lại nhằm mục đích trục lợi bất chính. Để tăng niềm tin đối với người mua, các đối tượng này đã nhờ các văn phòng Thừa phát lại lập vi bằng đối với những căn nhà không có giấy chứng nhận được giao dịch bằng giấy tay.
|
|
| Một dãy nhà ba chung trên địa bàn quận 12, TP.HCM đang được rao bán. |
Đáng ngại hơn, còn có nhiều căn nhà chung một giấy chứng nhận cũng được bán bằng hình thức đồng sở hữu, lập vi bằng. Quận 12 cho biết, đã có nhiều trường hợp dính vào nhà đất tranh chấp, cầm cố ngân hàng, xây dựng trái phép khiến người mua càng khó khăn hơn.
Ham rẻ nên bất chấp
Vì ham rẻ nên hoạt động mua bán nhà ở ba chung trên địa bàn TP.HCM vẫn diễn ra khá sôi động, bất chấp những cảnh báo đã được cơ quan chức năng đưa ra.
Qua khảo sát thực tế, PV nhận thấy không chỉ riêng ở quận 12, mà ở các khu vực như huyện Củ Chi, khu Vĩnh Lộc (huyện Bình Chánh), Bình Tân, Nhà Bè… cũng đang xảy ra tình trạng mua bán nhà bằng giấy tay, lập vi bằng một cách ngang nhiên.
Đối tượng mua nhà ba chung đa phần đều là những hộ dân lao động nghèo, tài chính eo hẹp nhưng quá nôn nóng về "chốn an cư" nên nhắm mắt làm liều bất chấp rủi ro. Nhà ba chung có ưu điểm lớn nhất là giá rẻ (chỉ bằng một nửa hoặc 1/3 những căn có sổ riêng) dù nằm ở vị trí di chuyển vào các khu vực trung tâm khá thuận tiện. Trong khi, giá của một căn nhà có sổ riêng, vị trí tốt lại quá cao và tăng liên tục.
“Cảnh báo thì ngày nào chúng tôi cũng nghe. Vấn đề là nhu cầu nhà ở tăng cao, ai cũng muốn sở hữu một căn nhà ở thành phố để tiện mưu sinh nhưng họ không đủ tiền để mua nhà có giấy tờ đầy đủ nên đành “đánh cược”. Cho dù họ biết nếu thua là sẽ thua toàn bộ tài sản hiện có”, chia sẻ của anh Trần Văn Hoàn, một hộ dân đã mua nhà “ba chung” tại quận 12, TP.HCM.
|
|
| Nhà ba chung có ưu điểm lớn nhất là giá rẻ. |
Ngoài giá rẻ, những người dân chấp nhận mua nhà “ba chung” đều cùng hy vọng cơ chế pháp lý sẽ được chính quyền thay đổi trong tương lai, nhà “ba chung” sẽ được hợp thức hóa và họ sẽ có sổ đỏ.
Chị Nguyễn Thị Hương ngụ tại khu vực Nhà Bè, quận 7, TP.HCM bộc bạch nguyện vọng của mình: “Giờ để mua nhà có giấy tờ đầy đủ và diện tích trên 50m2 thì phải cầm vài ba tỷ mới dám nghĩ đến, chứ dưới 1 tỷ là thua rồi. Chúng tôi mong thời gian tới chính quyền sẽ có cơ chế pháp lý cụ thể cho hình thức mua bán này, để người dân vẫn được sở hữu một căn nhà rẻ mà không phải lo lắng nữa”.
Bên cạnh những hộ dân dù nắm rõ về tính rủi ro từ việc mua nhà ba chung nhưng vẫn chấp nhận thì có không ít người vẫn mơ hồ về hình thức mua bán này. Có nhiều người phớt lờ những thông tin mà báo chí đã đưa, đã cảnh báo để tin vào lời hứa hẹn của người đứng tên sổ đỏ.
Đang sở hữu ngôi nhà ba chung trên địa bàn quận 12, anh Trần Văn Hưng cho hay, căn nhà hiện nay vốn là nhà anh thuê trước đây với giá 5 triệu/tháng, sau khi lấy vợ, anh đã bỏ ra 1,2 tỷ đồng để mua lại qua hình thức viết giấy tay và lập vi bằng. Chủ nhà hứa hẹn sẽ để vợ chồng anh sở hữu tài sản này trong thời gian lâu dài, trường hợp muốn bán lại sẽ được hỗ trợ tối đa về khoản giấy tờ.
Anh Hưng nói: “Tôi đã mua 2 năm nay và mọi thứ vẫn bình thường chứ có thấy gì là lừa đảo đâu. Vẫn được phòng công chứng xác nhận, vẫn có giấy tờ đầy đủ mà, chỉ có điều đúng là có 3 chung”.
Khó dẹp bỏ nạn mua nhà ba chung
Theo nhiều chuyên gia, vẫn biết việc mua bán nhà đất qua hình thức lập vi bằng (nhà bà chung) tiềm ẩn nhiều hệ lụy nhưng rất khó có thể dẹp bỏ được hình thức mua bán này.
|
|
| Một dãy nhà ba chung đã được bán hết trên địa bàn quận Bình Tân. |
Phó chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM Nguyễn Văn Đực cho rằng, nhận thức của người dân là yếu tố quyết định lớn nhất trong vấn đề. Cho dù luật pháp có cấm các văn phòng Thừa phát lại lập vi bằng cho các chủ nhà khi thực hiện giao dịch mua bán nhà chung sổ thì vẫn có nhiều cách để người dân lách luật. Thậm chí, họ chỉ ghi nhận đã trao đổi số tiền như trên mà không cần yêu cầu văn phòng Thừa phát lại ghi nhận việc mua bán nhà ba chung.
Ông Đực nhận định: “Quan trọng là người dân biết rõ nhưng vẫn cố tình làm do ham giá rẻ, muốn có nhà ở sẵn hoặc không có thời gian đi tìm đất để xây. Do đó muốn dẹp bỏ thì cơ quan chức năng phải liên tục tuyên truyền, yêu cầu người dân dừng ngay hình thức mua bán này nếu không muốn ném tiền qua cửa sổ”.
Còn bà Phan Thị Bích Thuận, Phó Giám đốc Sở Tư pháp TP.HCM cho biết, Sở Tư pháp mới đây đã ban hành văn bản yêu cầu các văn phòng Thừa phát lại thực hiện đúng quy định của pháp luật cũng như các hướng dẫn của Bộ Tư pháp. Đồng thời, các văn phòng thừa phát lại cần phải giải thích cụ thể chức năng của vi bằng để người dân được nắm rõ và không được phép thực hiện việc ghi nhận giao dịch mua bán nếu người dân chưa hiểu rõ.
Vị Phó Giám đốc Sở khẳng định thêm: “Nếu văn phòng thừa phát lại nào thực hiện không đúng quy định của pháp luật và hướng dẫn của Bộ Tư pháp sẽ bị thanh tra, kiểm tra và xử lý theo quy định”.