Hiệp hội Bất động sản (BĐS) Tp.HCM (HoREA) vừa đề nghị Sở Tài nguyên và Môi trường, khi công bố các dự án BĐS, nhà ở đang thế chấp, cần cung cấp thêm thông tin về mục đích thế chấp vay vốn của chủ đầu tư như: để phát triển dự án; hoặc để xây dựng công trình, nhà ở trong dự án; hoặc để thực hiện bảo lãnh ngân hàng... nhằm giúp cho người tiêu dùng nắm đầy đủ thông tin trước khi quyết định mua nhà.
HoREA cũng đề nghị ngân hàng nhận thế chấp có cơ chế giám sát bên thế chấp (chủ đầu tư) sử dụng nguồn vốn vay tín dụng và vốn huy động của khách hàng đúng mục đích nhằm hoàn thành dự án, nhà ở để bàn giao cho khách hàng, thực hiện giải chấp để làm thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà cho khách hàng đúng quy định.
Đó là những nội dung đáng chú ý trong văn bản của HoREA gửi Thường trực Thành ủy Tp.HCM, Thường trực UBND TP.HCM, Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Xây dựng, Ngân hàng Nhà nước - Chi nhánh Tp.HCM vào chiều 25/7/2016 liên quan đến việc công bố các dự án đang đăng ký thế chấp quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất hình thành trong tương lai.
Công khai mục đích thế chấp để người mua nắm được bản chất vấn đề
Riêng đối với ngân hàng nhận thế chấp, đa số đều thực hiện đầy đủ trách nhiệm, quản lý chặt chẽ, cũng có chi nhánh ngân hàng buông lỏng quản lý, thậm chí dễ dãi, dẫn đến chủ đầu tư sử dụng vốn vay sai mục đích. Vì vậy, theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA, các ngân hàng thương mại cần thực hiện đầy đủ trách nhiệm và có biện pháp giám sát việc chủ đầu tư sử dụng vốn vay tín dụng đúng mục đích, giám sát chặt chẽ tài sản thế chấp hình thành trong tương lai để bảo đảm thu hồi vốn vay.Theo HoREA, đặc điểm hoạt động của thị trường BĐS nước ta là các chủ đầu tư dự án phụ thuộc rất lớn vào nguồn vốn tín dụng ngân hàng và nguồn vốn huy động của khách hàng. Đối với nguồn vốn tín dụng, các chủ đầu tư thường vay vốn để phát triển dự án, xây dựng công trình, nhà ở, thực hiện quy định về bảo lãnh ngân hàng khi bán nhà ở hình thành trong tương lai... và thường lấy dự án, công trình đó để thế chấp ngân hàng. Đa số chủ đầu tư sử dụng vốn huy động đúng mục đích, nhưng cá biệt, cũng có chủ đầu tư sử dụng vốn huy động sai mục đích, đầu tư dàn trải, thậm chí tiêu dùng cá nhân dẫn đến không hoàn thành dự án, không bàn giao được nhà cho người mua, mất thanh khoản, gây ra nợ xấu làm thiệt hại cho khách hàng và đánh mất lòng tin ở người tiêu dùng.
Vẫn theo HoREA, người mua nhà tại các dự án đã bị thế chấp ngân hàng có quyền yêu cầu chủ đầu tư cung cấp văn bản của ngân hàng chấp thuận cho chủ đầu tư được bán nhà, căn hộ hình thành trong tương lai để huy động vốn, nhằm tránh bị lừa.
“Hiện nay, Thành phố có 584 dự án BĐS đang triển khai thực hiện nhưng chỉ có 77 dự án đang thế chấp, chiếm 13,2%, như vậy phần lớn các dự án không thế chấp ngân hàng... Tuy nhiên, việc Sở Tài nguyên và Môi trường công bố thông tin về 77 dự án đang thế chấp ngân hàng đã có tác động tức thì đến thị trường BĐS, làm cho một bộ phận người tiêu dùng băn khoăn, lo lắng, nhất là có người hiểu nhầm là dự án đã bị thế chấp đồng nhất với chủ đầu tư kém năng lực”, văn bản của HoREA nêu rõ.