Trước thông tin lãng phí quỹ nhà ở tái định cư (TĐC) trên địa bàn TP.HCM khi nhiều công trình đã hoàn thành nhưng tỷ lệ dân vào ở không cao, theo lãnh đạo Sở Xây dựng Tp.HCM, cần có cái nhìn toàn diện đối với vấn đề TĐC trên địa bàn TP.
Mới đây, tại buổi họp báo quý I/2016 của Sở Xây dựng Tp.HCM, trả lời giới truyền thông, Giám đốc Sở ông Trần Trọng Tuấn cho hay, về chương trình TĐC không nên chỉ đánh giá ở khía cạnh kinh tế, về kinh phí đầu tư mà chương trình này còn mang ý nghĩa về mặt an sinh xã hội.
Tp.HCM liên tục đầu tư cơ sở hạ tầng để đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội trong nhiều năm qua. Quá trình này đòi hỏi phải có quỹ nhà TĐC để ổn định cuộc sống người dân sau giải tỏa.
Sau 20 năm thực hiện chương trình cải tạo hệ thống kênh rạch trên địa bàn TP, đã có 36.000 nhà dân bị giải tỏa, điều đó đồng nghĩa với việc dân phải có nơi TĐC và không đầu tư thì những người này không biết đi về đâu bởi nhiều người trong số đó tiền bồi thường không đủ để tiếp cận nhà ở thương mại.
Vì thế, chương trình TĐC góp phần lớn cho sự phát triển của TP, cải thiện đời sống người dân. Mặt khác, cơ sở pháp lý để thực hiện bồi thường, GPMB, tổ chức TĐC thay đổi liên tục, 1 dự án TĐC không thể trong một ngày một buổi là có đất để triển khai. Chẳng hạn như khu TĐC Vĩnh Lộc B (Bình Chánh) đã phải mất 8 năm để GPMB mới có thể triển khai xây dựng.
Nên nhìn nhận toàn diện về nhà ở tại định cư tại Tp.HCM.
Trong khi đó, với khu TĐC Vĩnh Lộc B, TP đã chi 1.000 tỷ đồng xây dựng 2.000 căn hộ cùng 300 nền đất và hạ tầng xã hội với mong muốn đưa người dân về đó.
Tuy nhiên, trên thực tế, TĐC cho người dân không chỉ là bố trí căn hộ mà còn gắn với công ăn việc làm, đi lại, học tập nên đây cũng là bài học kinh nghiệm. Tp.HCM áp dụng chính sách bán căn hộ nhưng trả góp theo dạng nhà ở xã hội để dân vào ở tại khu TĐC Vĩnh Lộc B.
Tương tự là 12.500 căn hộ TĐC ở Thủ Thiêm. Với mong muốn phát triển đô thị theo quy hoạch bài bản ở phía Đông TP, ngoài nhà thương mại thì người dân trong diện giải tỏa phải được bố trí TĐC tại chỗ.
Nhưng ở thời điểm này, chính sách đền bù có sự thay đổi, người dân có thể chọn phương án nhận tiền và tự tìm nơi định cư mới. Ngoài ra, một số vẫn TĐC tại chỗ nên có hiện tượng dư nhà TĐC.
Kinh phí để xây dựng 12.500 căn TĐC có một số huy động của doanh nghiệp xây dựng theo hình thức BT đổi đất lấy hạ tầng hoặc TP sẽ hoàn tiền cho doanh nghiệp nhưng để tránh lãng phí và có nguồn thu để thanh toán các khoản lãi vay, hiện Sở Tài chính đã đưa ra nhiều phương án giải quyết cho nguồn nhà ở TĐC dôi dư.
Đơn cử, với Vĩnh Lộc B, TP đã bán đấu giá hơn 1.000 căn cho doanh nghiệp, với 12.500 căn cũng đề xuất nhiều phương án như xác định quyền sử dụng đất theo giá thị trường và cấn trừ căn hộ, phần nào sẽ giao lại cho TP để xác lập vào quỹ dự phòng nhà ở, xác định phần nào bán cho doanh nghiệpđể thu hồi vốn...
Đại diện Sở Xây dựng Tp.HCM khẳng định: "Dưới góc độ quản lý, quỹ nhà ở dự phòng cho một đô thị lớn như Tp.HCM phòng khi có sự cố là điều không thừa, dĩ nhiên trong quá trình thực hiện sẽ có những mặt tích cực và những mặt còn hạn chế, song không thể vì sợ lãng phí mà TP không có sự chuẩn bị về nguồn nhà ở cho người dân khi tiến hành đền bù giải tỏa để triển khai các công trình hạ tầng kỹ thuật".