Hỏi: Cách đây hơn 10 năm, trước lúc qua đời, cha tôi có làm giấy ủy quyền nhà cho mẹ.
Trong thời gian ở và làm ăn cùng với mẹ, người em trai của tôi đã sang tên ngôi nhà trên. Xin hỏi luật sư, mẹ tôi có được hưởng gì đối với căn nhà và số tài sản cùng làm ăn với em tôi trong hơn 10 năm hay không? Xin cám ơn.
Phan Thị Thành (huyện Hàm Thuận Nam, tỉnh Bình Thuận)
Trả lời:
Chủ sở hữu mất đồng nghĩa hợp đồng ủy quyền nhà chấm dứt
Căn cứ vào quy định tại Khoản 1, Điều 594 Bộ Luật Dân sự 1995 (có hiệu lực đối với trường hợp bà nêu), khi bố bạn mất thì việc ủy quyền của ông chấm dứt. Nên 1/2 căn nhà là di sản của ông được chia thừa kế theo di chúc (nếu có di chúc hợp pháp) hoặc chia theo pháp luật (nếu không có di chúc). Đối với trường hợp chia theo pháp luật, những người được thừa kế là mẹ bạn, các anh chị em của bạn, ông bà nội của bạn (nếu họ còn sống). Nên người em trai của bạn không thể tự sang tên ngôi nhà trên, vì như vậy là vi phạm pháp luật. Người em trai của bạn là chủ sở hữu hợp pháp nếu được mẹ bà và các đồng thừa kế khác làm thủ tục hợp pháp để sang tên căn nhà, người em trai của bạn.
Bên cạnh đó, việc mẹ bà có được hưởng quyền lợi gì trong căn nhà sẽ do người em của bà quyết định (khi việc sang tên căn nhà là hợp pháp). Về số tài sản cũng thuộc sở hữu của người em trai, nếu mẹ bà có công sức đóng góp để tạo lập cũng sẽ được hưởng theo tỷ lệ đóng góp.
(Luật gia Nguyễn Văn Khôi)