Đầu cơ nhà đất được xem là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến việc giá bất động sản bị đẩy lên mức cao chóng mặt, làm nhiễu loạn thị trường.
Nguyên Thứ trưởng Bộ Tài Nguyên & Môi trường Đặng Hùng Võ cho rằng, việc đánh thuế mạnh có thể giúp dẹp được loạn đầu cơ nhà đất.
Vị chuyên gia phân tích, với mức thu nhập bình quân trên 20 triệu/tháng thì người Việt Nam phải dành tới 70-80 năm cuộc đời mới có thể sở hữu được nhà ở. Trong khi bài toán phát triển nhà ở xã hội, nhà thu nhập thấp được đánh giá là hướng đi rất tốt thì gần như rơi vào phá sản vì bị đội giá lên mức khá cao, trở thành sản phẩm thuộc phân khúc trung cấp.
Kinh nghiệm giải quyết nạn đầu cơ nhà đất ở các nước trên thế giới là đẩy mạnh chương trình nhà ở cho thuê giá rẻ, áp dụng các công cụ đánh thuế bất động sản. Theo đó, thuế và diện tích đất sử dụng sẽ tỷ lệ thuận với nhau, nếu diện tích đất thấp sẽ nộp thuế thấp và ngược lại. Phương án này sẽ giúp đảm bảo mọi người đều có nơi ở. Đồng thời, càng sở hữu nhiều nhà thì càng phải chịu thuế cao theo chiều lũy tiến. Phương án này không chỉ giúp giảm được nạn đầu cơ, mà còn kéo được giá nhà đất xuống thấp hơn. Riêng với nhà đất sở hữu có thời hạn và bất động sản đi thuê thì không nên đánh thuế. Đồng thời, áp dụng chính sách miễn, giảm thuế đối với doanh nghiệp triển khai dự án nhà cho thuê và nhà thương mại giá rẻ.
Còn theo TS. Nguyễn Văn Thuận (Trường Đại học Tài chính - Marketing), việc công khai, minh bạch thông tin quy hoạch sẽ góp phần hạn chế được nạn đầu cơ nhà đất.
Theo ông Thuận, chiêu trò làm giá của dân môi giới và giới đầu cơ là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng tăng giá đất. Và để kiểm soát được tốt nạn đầu cơ thì nhà nước cần phải thường xuyên công bố công khai, minh bạch các thông tin quy hoạch, thông tin thay đổi quy hoạch nhà đất lên website của các quận, huyện cụ thể. Với việc này, người dân có thể dễ dàng tìm hiểu về tính pháp lý của bất động sản, tránh được những dự án ma, tránh vấp phải bẫy lừa của cò đất. Về phía phường, xã, các cơ quan này hoàn toàn nắm bắt được thông tin các dự án đã hoàn thiện pháp lý hay chưa, dự án đó có vi phạm pháp luật, vi phạm xây dựng hay không... Do đó, cần công khai tất cả các thông tin này trên các phương tiện truyền thông đại chúng để người dân nắm bắt. Có như vậy thì mới mong thị trường được bình ổn và không lên xuống thất thường.
Nạn đầu cơ được cho là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng giá nhà đất tăng quá cao.
Ảnh: Tấn Thạnh
Tổng Giám đốc Công ty CP Phú Đông (Phú Đông Group) Ngô Quang Phúc cho rằng, nhà nước cần phải có những chính sách giúp giải quyết tốt tình trạng lệch pha cung - cầu, ắt sẽ đẩy lùi được nạn đầu cơ nhà đất.
Cụ thể, nhà nước cần đưa ra những chính sách giúp doanh nghiệp có thể tập trung nhiều hơn vào việc triển khai dòng sản phẩm mà thị trường đang có nhu cầu nhiều; chính sách giúp doanh nghiệp giảm giá thành sản phẩm để người dân có thể dễ dàng tiếp cận hơn. Thêm vào đó, cần phải đẩy nhanh thời gian giải quyết các thủ tục hành chính, bởi càng chậm càng làm phát sinh các khoản chi phí, khiến giá sản phẩm bị đẩy lên.
Ngoài ra, nhà nước cũng cần xây dựng chính sách tín dụng hỗ trợ doanh nghiệp phát triển dòng sản phẩm thuộc phân khúc trung bình, giải pháp quy hoạch, tạo quỹ đất cho doanh nghiệp triển khai dự án nhà ở giá rẻ; chính sách hỗ trợ đối tượng mua nhà giá dưới 3 tỉ đồng.
Tổng Giám đốc Công ty Luật TNHH Việt Tín Nghĩa, ông Nguyễn Đức Nghĩa hiến kế, cần phải kiểm soát chặt chẽ sự làm giá của môi giới bất động sản. Thực tế thị trường hiện nay có rất nhiều chiêu thức cũng như thông tin không thực được môi giới địa ốc tung ra nhằm đánh lừa người mua nhà đất. Tuy nhiên, các cơ quan nhà nước lại chưa kiểm soát được điều này, dẫn đến thị trường bị nhiễu loạn.
Quy định của pháp luật hiện tại chỉ yêu cầu môi giới phải có chứng chỉ hành nghề, song nội dung chứng chỉ lại không hề đề cập tới các quy tắc về ứng xử, các hình thức xử phạt khi phạm vi đạo đức nghề nghiệp. Do đó, các hiệp hội BĐS nên xây dựng bộ quy tắc về ứng xử, đạo đức nghề nghiệp dành cho môi giới địa ốc. Thêm vào đó, nhà nước cũng nên trao cho các hiệp hội một số quyền hạn để xử lý, kỷ luật đối với những môi giới vi phạm đạo đức nghề nghiệp...
Còn PGS-TS Nguyễn Khắc Quốc Bảo - Trưởng Khoa Tài chính, Trường ĐH Kinh tế TP.HCM cho rằng, nên xây dựng chỉ số để bắt mạch thị trường bởi thị trường bất động sản hiện nay chưa hề có bộ đánh giá cụ thể. Trong khi bất động sản vốn được xem là một kênh dẫn vốn quan trọng, nếu không có bộ chỉ số cụ thể sẽ khiến mọi đánh giá, giao dịch thị trường chỉ dựa vào cảm tính là chủ yếu.
Vậy nên, xét về lâu dài, cần có sự rõ ràng, minh bạch về pháp lý để hợp thức hóa kênh đầu tư bất động sản. Ví dụ, người dân sẽ phải tham khảo về chỉ số xây dựng nhà trong trường hợp có ý định thực hiện xây, sửa nhà. Nếu muốn vay tiền ngân hàng để xây nhà thì sẽ có chỉ số tín dụng BĐS; phải ra công chứng số lượng nhà mới bán ra đối với trường hợp xây nhà để bán;...
Từ bộ chỉ số này, các nhà điều hành chính sách sẽ hình dung ra được thị trường đang ở đâu để sắp xếp lại và đưa ra các hướng phát triển phù hợp.