Số lượng người nước ngoài sở hữu nhà tại Việt Nam vẫn rất ít

Nội dung báo cáo giám sát của Ủy ban đối ngoại của Quốc hội về tình hình người nước ngoài ở Việt Nam dẫn số liệu từ báo cáo của Bộ Xây dựng cho biết, tính từ thời điểm Luật Nhà ở năm 2014 có hiệu lực cho đến thời điểm hiện tại, có gần 800 tổ chức, cá nhân nước ngoài mua nhà ở tại Việt Nam, trong đó Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng, Khánh Hòa, Đồng Tháp, Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu, Bình Dương, Cần Thơ, Bình Thuận, Thừa Thiên Huế, Vĩnh Long là những địa phương có nhiều người nước ngoài mua nhà nhất.

Số lượng người nước ngoài sở hữu nhà ở tại Việt Nam vẫn còn khá ít

Những đối tượng mua nhà ở tại Việt Nam đều nghiêm túc thực hiện tất cả các nội dung về xuất nhập cảnh và lưu trú, sở hữu nhà đất, mua bán chuyển nhượng nhà ở, nộp thuế theo đúng quy định của pháp luật hiện hành.

Song, quy định liên quan đến việc cho phép người nước ngoài sở hữu nhà ở Việt Nam theo báo cáo giám sát vẫn còn một số hạn chế nhất định. Cụ thể:

Quy định tại điểm a, khoản 2 Điều 161 của Luật Nhà ở năm 2014 cho phép cá nhân nước ngoài được sở hữu nhà ở tại Việt Nam thông qua việc mua, thuê mua, nhận tặng cho, nhận thừa kế. Nhưng Điều 5 Luật Đất đai năm 2013 lại quy định người nước ngoài không nằm trong các đối tượng có quyền sử dụng đất tại Việt Nam.

Nội dung báo cáo giám sát nêu: "Sự không nhất quán trong các văn bản luật nêu trên liên quan tới việc sở hữu nhà ở và kinh doanh bất động sản tại Việt Nam dẫn đến việc cá nhân nước ngoài sở hữu nhà ở tại Việt Nam có quyền sử dụng đối với diện tích đất được dùng để xây nhà ở đó hay không. Nếu không có quyền sử dụng đất theo quy định của Luật Đất đai năm 2013, thì khi bán nhà cho cá nhân nước ngoài có thể bán nhà ở gắn với quyền sử dụng đất như được quy định tại khoản 1, Điều 19 Luật Kinh doanh bất động sản năm 2014."

Thêm vào đó, thời hạn sở hữu nhà của cá nhân nước ngoài theo quy định tại Luật Nhà ở năm 2014 là không quá 50 năm, có thể gia hạn 01 lần với thời hạn tối đa không quá 50 năm. Song, quy định của pháp luật hiện hành lại không cấm việc một cá nhân nước ngoài được phép mua lại chính nhà đã bán cho tổ chức, cá nhân trong nước (do hết thời hạn sở hữu) để tiếp tục được sử dụng thêm 50 năm nữa hay không. Nội dung này theo Ủy ban đối ngoại là "rất hình thức".

Ngoài ra, quy định của Luật Nhà ở năm 2014 chỉ cho phép người nước ngoài được mua, thuê mua, nhận tặng cho, nhận thừa kế và sở hữu không quá 30% số lượng căn hộ trong một dự án và không quá 250 căn đối với trường hợp là nhà ở riêng lẻ (nhà biệt thự, nhà ở liền kề) trong một khu vực có số dân tương đương một đơn vị hành chính cấp phường. Theo Ủy ban đối ngoại, nội dung này sẽ không tạo sự thu hút đối với người nước ngoài muốn sở hữu loại tài sản này với mục đích đầu tư sinh lời.

Chính những điểm khó như trên của luật đã dẫn đến tình trạng lượng người nước ngoài sở hữu nhà ở tại Việt Nam hiện không nhiều và chỉ tập trung chủ yếu ở các đô thị lớn như Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng.